Galadriel: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Khutuck Bot (mesaj | katkılar) k Bot v3: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir) |
İngilizce vikipedide yer alan En:Galadriel sayfasından çeviri yapılarak makaleye eklemeler yapıldı. |
||
| (6 kullanıcı tarafından yapılan 14 ara revizyon gösterilmiyor) | |||
1. satır:
{{Orta Dünya Karakteri |resim=Galadriel03.jpg |adı=Galadriel|unvanı=[[Lothlórien|Lórien]]'in Hanımı,
'''Galadriel''', [[J. R. R. Tolkien|J.R.R. Tolkien]]'in kurgusal [[Orta Dünya]] evreninde bir karakterdir.<ref name="SilmarillionÜzerine">{{kitap kaynağı |soyadı1=Kocher |ad1=Paul H. |başlık=A reader's guide to The Silmarillion |url=https://archive.org/details/readersguidetosi0000koch |tarih=1980 |yayıncı=Houghton Mifflin |yer=Boston |isbn=0-395-28950-5}}</ref> Adı ''[[Yüzüklerin Efendisi]], [[Silmarillion]]'' ve ''[[Bitmemiş Öyküler]]'' kitaplarında geçer.
Kral [[Finwe|Finwë]] ve Kral Olwë'nin torunu olarak hem [[Noldor]] hem de Teleri'nin kraliyet soyundan gelen asil bir [[Elf (Orta Dünya)|Elftir]]. Aynı zamanda büyükannesi İndis aracılığıyla [[Vanyar]] Kralı Ingwë'nin yakın akrabasıdır. Galadriel Noldor'un isyanı sırasında halkının liderlerinden biriydi ve [[Birinci Çağ]]'da onlarla birlikte [[Valinor]]'dan Orta Dünya'ya geldi. Orta Dünya'daki günlerinin sonuna doğru eşi [[Celeborn]] ile beraber [[Lothlórien]]'in yönetti; orada '''Lórien Hanımı''', '''Galadhrim Hanımı''', '''Işığın Hanımı''' veya '''Ormanın Hanımı''' olarak bilinirdi. Kızı [[Celebrían]], [[Elrond]]'un eşi ve [[Arwen]], [[Elladan ve Elrohir]]'in annesidir. Tolkien, Galadriel'i "Orta Dünya'da kalmış tüm Elflerin en kudretlisi ve en güzeli" ([[Gil-Galad|Gil-galad]]'ın ölümünden sonra)<ref name=":3">{{Kitap kaynağı|başlık=Silmarillion|yazarlar=J.R.R. Tolkien|kısım=Güç Yüzüklerine ve Üçüncü Çağ'a Dair}}</ref> ve "Elf kadınlarının en yücesi" olarak tanımlamıştır.
[[Peter Jackson]]'ın yönettiği [[Yüzüklerin Efendisi (film)|Yüzüklerin Efendisi]] üçlemesinde bu karakteri [[Cate Blanchett]] oynamıştır. [[Yüzüklerin Efendisi: Güç Yüzükleri]] dizisinde ise [[Morfydd Clark]] tarafından canlandırılmıştır.
= Kurgusal tarihi =
Galadriel'in [[Yüzüklerin Efendisi|Yüzük Savaşı]] öncesindeki hayatından ''[[Silmarillion]]'' ve [[Bitmemiş Öyküler|''Bitmemiş Öyküler'']]'de bahsedilir. Noldor prensi [[Finarfin]] ile Olwë'nin kızı ve [[Lúthien]]'in kuzeni Eärwen'in evliliklerinden doğan tek kızı ve en küçük çocuğudur. Ağabeyleri [[Finrod|Finrod Felagund]], Angrod, ve Aegnor idir. [[Valinor]]'da doğmuştur. Başkalarının zihinlerini okuyabilme yeteneğini sahiptir ve insanları adil bir şekilde değerlendirir. [[Finwe|Finwë]] kraliyet hanesine mensuptur. İster [[Aman (Orta Dünya)|Aman]]'da ister Orta Dünya'da olsun, Galadriel sıklıkla tüm Elflerin en güzeli olarak anılırdı.<ref name=":2">{{Kitap kaynağı|başlık=Bitmemiş Öyküler|yazarlar=J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien (ed.)|kısım=Galadriel ve Celeborn'un Öyküsü}}</ref>
''Silmarillion''<nowiki/>'daki hikayeye göre Galadriel, Noldor'un isyanına ve Valinor'dan kaçışlarına hevesle katılmış ve halkına önderlik etmişti; o gün çatışıp çekişen prensler arasında dikilen tek kadındı.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Silmarillion|yazarlar=J.R.R. Tolkien|kısım=Noldor'un Kaçışına Dair}}</ref> Ancak kalbinde [[Fëanor]]'a veya oğullarına asla bir yakınlık beslemedi. [[Beleriand]]'da ağabeyi Finrod Felagund ile [[Nargothrond]]'da ve [[Thingol]] ile [[Melian]]'ın [[Doriath]]'taki sarayında yaşadı. Böylece [[Doriath]]'ta Thingol'ün akrabası [[Celeborn]] ile tanıştı.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Silmarillion|yazarlar=J.R.R. Tolkien|kısım=Noldor'un Dönüşüne Dair}}</ref> Ancak Orta Dünya'ya gelişleri hakkında bazı karanlık sırlar taşıyordu; Melian'a [[Silmaril|Silmarillerin]] şiddet dolu hikayesinin bir kısmını ve [[Melkor|Morgoth]]'un Finwë'yi öldürüşünü anlattı ancak Elflerin birbirini katletmesinden, Akraba Kıyımı'ndan bahsetmedi.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Silmarillion|yazarlar=J.R.R. Tolkien|kısım=Beleriand'daki Noldor'a Dair}}</ref>
=== İkinci Çağ ===
Galadriel ve Celeborn önce Lindon'a seyahat ettiler ve orada Gil-galad'ın yönetimi altında bir Elf grubuna liderlik ettiler. Galadriel ve Celeborn'un Öyküsü'ne göre, daha sonra oradan ayrılıp [[Evendim Gölü|Nenuial (Evendim) Gölü]] kıyılarında yerleştiler ve orada tüm Eriador Elflerinin Beyi ve Hanımı kabul edildiler. Bunun ardından doğuya hareket ederek [[Eregion]] (Hollin) ülkesini kurdular. [[Anduin]] Nehri vadisindeki Nandorin yerleşimi ile temas kurdular, burası daha sonra [[Lothlórien]] oldu. Bir noktada Galadriel ve Celeborn Eregion'dan ayrıldı ve Lothlórien'e yerleştiler. Tolkien'in bazı yazılarına göre İkinci Çağ boyunca bir süre Lothlórien'in yöneticileri oldular; ancak diğer tüm yazılara göre Üçüncü Çağ'ın ortalarında Amroth kaybolduktan sonra Lórien'e dönüp yönetimini üstlendiler.<ref name=":2" />
Galadriel ve Celeborn'un [[Celebrían]] adında bir kızları oldu, o da sonra [[Ayrıkvadi]]'li [[Elrond|Elrond Yarıelf]]'le evlendi.
İkinci Çağ'da Güç Yüzükleri dövülürken, Galadriel, Yüzüklerin yapımını [[Celebrimbor]]'a öğreten irfan ustası Annatar'dan kuşkulanıyordu. Yine bazı yazılara göre, Celebrimbor onun görüşüne karşı geldi ve Eregion'un yönetimini ele geçirdi. Bundan dolayı Galadriel [[Moria]] kapılarından geçerek Lórien'e gitti, ancak Celeborn cüce kalesine girmeyi reddetti ve geride kaldı. Galadriel şüphesinde haklı çıktı çünkü Annatar'ın aslında Karanlıklar Efendisi [[Sauron]] olduğu ortaya çıktı. Sauron Eregion'a saldırdığında Celebrimbor, Üç Elf Yüzüğü'nden biri olan [[Nenya]]'yı Galadriel'e emanet etti. Celeborn, güçlerini Elrond'un güçleriyle birleştirdi, ancak Eergion'a yardım edemediler ve [[Ayrıkvadi|İmladris]]'e kaçmak zorunda kaldılar. Savaş bittiğinde Celeborn ve Galadriel yeniden bir araya geldiler; bir metne göre İmladris'te geçen birkaç yılın ardından (bu süre zarfında Elrond Celebrían'ı ilk defa görmüş ve aşık olmuştu) Galadriel'in deniz özlemi oldukça şiddetlendi ve çift, [[Gondor|Belfalas]]'a taşındı ve daha sonra [[Dol Amroth]] olarak adlandırılan yerde yaşadılar.<ref name=":2" />
=== Üçüncü Çağ ===
''[[Yüzük Kardeşliği]]''<nowiki/>'nde Galadriel, [[Moria]]'dan kaçışlarından sonra Kardeşliği Lothlórien'e kabul etti.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Yüzük Kardeşliği|yazarlar=J.R.R. Tolkien|kısım=İkinci Kitap: Lothlórien}}</ref> Ağaçtan evinde Kardeşlik üyeleriyle buluştuğunda hepsine dikkatlice bakarak kararlılıklarını ölçtü—ancak [[Boromir]] bu sınamayı bir kışkırtma olarak yorumladı. [[Frodo Baggins]], yüzüğü ona emanet etmeyi teklif edince bu sefer kendisi bir sınava girdi. Yüzüğün yozlaştırıcı etkisinin onu "büyük ve korkunç" kılacağını bildiği ve bir zamanlar onu Orta Dünya'ya getiren hırslarını hatırladığı için yüzüğü reddetti. Kendi yüzüğünün gücünün tükeneceğini, Tek Yüzük'ün yok edilmesiyle halkının azalacağını ve solup gideceğini kabul etti ve Elflerin solup gitmesinden ve İnsanların egemenliğinden tek kurtuluş yolunun nihayet Valinor'a dönmek olacağını anladı.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Yüzük Kardeşliği|yazarlar=J.R.R. Tolkien|kısım=İkinci Kitap: Galadriel'in Aynası}}</ref> Bu güçten feragat etmesinin onayı olarak üzerindeki Valinor yasağının kaldırıldığı ima edilmiş ve başka yazılarla da desteklenmiştir.<ref name=":3" /><ref name=":2" />
Kardeşlik Lothlórien'den ayrıldığında hepsine bir hediye ve Elf pelerini verdi ve hem grubu desteklemek için hem de inanç, umut ve iyi niyetinin bir göstergesi olarak erzakla donattı. Eşi Celeborn da Kardeşliğe Elf kayıkları temin etti.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Yüzük Kardeşliği|yazarlar=J.R.R. Tolkien|kısım=Lórien'e Veda}}</ref> Kardeşliğin Lórien'den ayrıldığı gün, onlar bunu bilmese de, [[Gandalf]] kartal [[Gwahir|Gwaihir]]'in sırtında ülkeye geldi. Galadriel yaralarını iyileştirdi ve ona İstari'nin, yani Büyücüler tarikatının başı olduğunu simgeleyen beyaz giysiler giydirdi.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=İki Kule|yazarlar=J.R.R. Tolkien|kısım=Üçüncü kitap: Ak Süvari}}</ref>
Sauron yok edildikten sonra Celeborn Lórien ordusunu Anduin nehrinden öteye geçirdi ve Dol Guldur'u ele geçirip Galadriel'in yardımıyla imha etti.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Kralın Dönüşü|yazarlar=J.R.R. Tolkien|kısım=Ek B: Yılların Öyküsü}}</ref> Savaşın bitiminden sonra torunu Arwen'in Kral Aragorn Elessar'la olan düğününe katılmak için Minas Tirith'e gitti. Galadriel Üçüncü Çağ'ın sonunda Elrond, [[Gandalf]] ve Yüzük taşıyıcıları [[Bilbo Baggins|Bilbo]] ve Frodo ile Büyük Deniz'in ötesine yelken açtı.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Kralın Dönüşü|yazarlar=J.R.R. Tolkien|kısım=Gri Limanlar}}</ref> Celeborn ise geride kaldı, ve Tolkien'in yazdığına göre "onun da nihayet Gri Limanların yolunu tuttuğu günün tarihi hiçbir yerde geçmemektedir."<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Yüzük Kardeşliği|yazarlar=J.R.R. Tolkien|kısım=Önsöz", "Shire Kayıtları Hakkında Bir Not}}</ref>
== Etimoloji ==
'''Galadriel,''' [[J. R. R. Tolkien'in oluşturduğu yapay diller|Sindarin]] dilinde (Tolkien'in yarattığı Elf dillerinden biri) bir isim olup Tolkien tarafından "Parlak bir çelenkle taçlanmış kız",<ref name=":0">{{Kitap kaynağı|başlık=The Peoples of Middle-earth|yazarlar=J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien (ed.)|kısım=XI. The Shibboleth of Fëanor", "The names of Finwë's descendants}}</ref> "Parıldayan saçlarla taçlanmış kız",<ref name=":1">J.R.R. Tolkien; Humphrey Carpenter, Christopher Tolkien (eds.), ''The Letters of J.R.R. Tolkien'', Letter 348, (dated 6 March 1973)</ref> ve "Işıldayan çelenk"<ref>J.R.R. Tolkien; Humphrey Carpenter, Christopher Tolkien (eds.), ''The Letters of J.R.R. Tolkien'', Letter 345, (dated 30 November 1972)</ref> gibi birkaç farklı şekilde çevrilmiştir; ''galad'' ("ışık,parlaklık") ve ''rî'' ("taç") kelimelerinin birleşiminden oluşur.<ref name=":0" /> Bu isim, gençliğinde spor yaparken uzun altın sarısı saçlarını bir taç şeklinde toplamasından dolayı ona eşi [[Celeborn]] tarafından verilmiştir.<ref name=":1" /> İsmin Telerin Quenyası'ndaki orijinal formu ''Alatáriel'' idir.
'''Artanis''', ona babası tarafından verilmiş bir isim olup Quenya'da "Soylu Kadın" anlamına gelir; ''arta'' ve ''nís'' kelimelerinin birleşiminden oluşur.<ref name=":0" />
'''Nerwen''', uzun boyu ve beden ile irade bakımından sahip olduğu büyük gücü sebebiyle annesi Eärwen'in seçtiği bir isimdir ve Quenya'da "Erkek-kadın" anlamına gelir.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=The Peoples of Middle-earth|yazarlar=J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien (ed.)|kısım="XI. The Shibboleth of Fëanor", "The case of the Quenya change of Þ to s}}</ref>
== Soyağacı ==
{{familytree/start}}
{{familytree|MIR|y|~|~|~|~|~|~|FIN|y|IND||||||||OLW|||MIR=Míriel|FIN=[[Finwe|Finwë]]<br /><small>[[Noldor]] Kralı</small>|IND=Indis<br /><small>[[Vanyar]] soyundan</small>|OLW=Olwë<br /><small>[[Teleri]] Kralı</small>}}
{{familytree||||!||||,|-|-|-|v|-|^|-|v|-|-|-|.||||,|-|^|-|.||}}
{{familytree|||FEA||FDS||FNG||IRM||FRF|y|EAW||SON|FEA=[[Fëanor]]|FDS=Findis|FNG=[[Fingolfin]]|IRM=Írimë|FRF=[[Finarfin]]|EAW=Eärwen|SON=''adı bilinmeyen oğullar''}}
{{familytree||||||||,|-|-|-|v|-|-|-|-|-|-|-|v|-|^|-|.||||||}}
{{familytree|||||||FRD||ANG|y|ELD||AEG||GAL|y|CEL|FRD=[[Finrod]]|ANG=Angrod|AEG=Aegnor|GAL='''GALADRIEL'''|ELD=Eldalótë|CEL=[[Celeborn]]}}
{{familytree||||||||||||||!||||||||||||!||||}}
{{familytree|||||||||||||ORO||||||ELR|y|CLB|||ORO=[[Orodreth]]|CLB=[[Celebrían]]|ELR=[[Elrond]]}}
{{familytree||||||||||||,|-|^|-|.||||,|-|-|-|+|-|-|-|.||}}
{{familytree|||||||||||FIL||GIL||ELL||ELO||ARW|GIL=[[Gil-galad]]|FIL=Finduilas|ELL=[[Elladan]]|ELO=[[Elrohir]]|ARW=[[Arwen]]}}
{{familytree/end}}
== Kaynakça ==
| |||