Hakkâri (il): Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k →Kaynakça: Kaynak etiketi düzenleniyor., değiştirildi: {{kaynakça}} → {{kaynakça|30em}} |
k →Tarihçe: dz |
||
(10 kullanıcı tarafından yapılan 15 ara revizyon gösterilmiyor) | |||
15. satır:
== Tarihçe ==
Sırasıyla [[Hurri]] ve [[Urartu]] krallıklarının parçası olan Hakkâri, [[Pers İmparatorluğu]]'nun egemenliğinden sonra [[Araplar|Arap]] egemenliğine geçmiştir. Abbâsîlerden sonra, 9. yüzyıldan itibaren bölgeyi yerel Kürt beyleri kontrol etmeye başlamış,10. yüzyıldan itibaren bölge, [[Mervaniler]]'in eline geçmiştir. Kısa bir dönem [[Selçuklu]] hanedanına bağlı kalmıştır 16. yüzyılın başlarına kadar [[Van]] ve [[Amadiye]] bölgeleri Hakkâri'den yönetilmiştir. 12. yüzyıldan 19. yüzyılın ortalarına kadar Hakkâri emirleri tarafından yönetilmiştir. 1548 yılında ise [[Hakkâri Emirliği]] Osmanlı'ya tabi olmuştur.<ref name="Kaplan2015">{{Kitap kaynağı|soyadı=Kaplan|ad=Yaşar|başlık=History of Hakkari/Hakkâri Tarihi|yıl=2015|yayıncı=Hakkâri Valiliği, Hakkâri İl Yıllığı 2015, Vameda Ofset Matbaacılık|yer=Van|sayfalar=24-25|url=https://www.academia.edu/42142467/History_of_Hakkari_Hakkari_Tarihi?sm=b|erişim-tarihi=1 Temmuz 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20240701183817/https://www.academia.edu/42142467/History_of_Hakkari_Hakkari_Tarihi?sm=b|arşivtarihi=1 Temmuz 2024|ölüurl=hayır}}</ref>
Coğrafi konumu sayesinde pek çok millete ev sahipliği yapan Hakkâri, 1662 tarihinde [[Katolik]] mezhebini benimsemeyen [[Asuriler]] [[Diyarbakır]] metropoliti [[XIII. Mar Şimun Denha]] önderliğinde yeniden örgütlenerek Hakkâri'nin Kodşanis/Koçanis (hâlen [[Konak, İzmir|Konak]]) köyünü patriklik merkezi olarak benimsemişlerdir. [[Nasturi]] patrikleri 1918 yılına kadar bu köyde ikamet etmişlerdir. 19. yüzyıl ortalarına dek Hakkâri nüfusunun yaklaşık yarısını oluşturan [[Nasturi]]ler, 1843 ve 1846'da [[Cizre]] Emiri [[Bedirhan Bey]] ile Hakkâri Emiri [[Nurullah Bey]]'in düzenlediği iki saldırıda önemli ölçüde zayiat vermişlerdir. 1915-18 döneminde aşiretlerle çatışan [[Hakkâri Nasturileri]] önce [[İran]]'da [[Urmiye]] yöresine ve daha sonra [[İngilizler|İngiliz]] yönetimine giren [[Irak]]'a iltica etmişler, 1924'te topluca geri dönmeye teşebbüs etmişlerse de 12-28 Eylül 1924 tarihleri arasında yürütülen [[Şemdinli Harekâtı]] ile tenkil edilerek geri püskürtülmüşlerdir.
57. satır:
== Nüfus ==
'''Güncel Nüfus Değerleri'''
Hakkâri ili nüfusu: '''
06 Şubat
{| class="wikitable"
|-bgcolor="#33FFCC"
| colspan="
|-
|-bgcolor="#CCFFCC"
|'''İlçe'''
|'''Nüfus'''
'''2021'''▼
|'''Nüfus''' ▼
'''2022'''
▲|'''Nüfus'''
|'''Nüfus'''
'''Artışı %'''
Satır 93 ⟶ 94:
|-
|Çukurca
|14.333
|17.734
|'''''-8,80'''''▼
|3.401
|'''21,29'''
|1
|3
|8
|
|
|
|725
|
|-
|Derecik
|23.461
|25.907
▲|'''1,38'''
|2.446
|9,92
|1
|9
|4
|12.
|
|
|437
|'''
|-
|'''Merkez'''
|77.606▼
|77.329
| -
|2
|22
|36
|
|62.
|
|2179
|35
|-
|Şemdinli
|42.471
|44.742
|2.271
|5,21
|1
|5
|18
|26.
|
|
|1207
|
|-
|Yüksekova
|
|'''
|4.230
|3,53
|3
|17
|59
|
|
|
|2547
|
|-
|-bgcolor="#AFEEEE"
|'''Hakkari'''
|'''278.218'''▼
|'''275.333'''
|'''
|'''4,27'''
|'''8'''
|'''56'''
|'''125'''
|'''
|'''
|'''
|'''
|'''
|}
Satır 178 ⟶ 185:
{| class="wikitable"
| colspan="
|-
|-bgcolor="#ccccff"
|İlçe
|Kuruluş Yılı<ref>İçişleri Bakanlığı- İller İdaresi Genel Müdürlüğü</ref>
|Önceden bağlı olduğu ilçe
|Alanı (km<sup>2</sup>)<ref name=":0"/>
|Rakım (m)
Satır 189 ⟶ 197:
|-
|'''[[Hakkâri|Hakkâri Merkez]]'''
|
|
|2.179
|'''1.756'''
Satır 197 ⟶ 206:
|[[Çukurca]]
|1953
|Merkez
|725
|1.312
Satır 204 ⟶ 214:
|[[Derecik, Hakkâri|Derecik]]
|2018
|Şemdinli
|437
|835
Satır 211 ⟶ 222:
|[[Şemdinli]]
|1936
|Yüksekova
|1.207
|1.391
Satır 218 ⟶ 230:
|[[Yüksekova]]
|Cumh.önce
|
|2.547
|1.876
Satır 223 ⟶ 236:
|{{TUR-D|400}}-36, {{TUR-IL|30|25}}, {{TUR-IL|30|26}}
|-
|'''
|'''1935'''
|'''VAN'''
|'''7.095'''
|
Satır 281 ⟶ 295:
== Kaynakça ==
{{kaynakça
== Dış bağlantılar ==
|