Taşkent: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at

[kontrol edilmemiş revizyon]

[kontrol edilmiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark Sonraki sürümle aradaki fark →

İçerik silindi İçerik eklendi

GörselVikimetin

Sayfanın 14.54, 26 Şubat 2021 tarihindeki hâli değiştir 176.240.161.151 (mesaj) →Tarih: yer adı hakkında bilgi. Etiket: Görsel Düzenleyici ← Önceki sürümle aradaki fark		Sayfanın 17.06, 14 Haziran 2024 tarihindeki hâli değiştir geri al Osoce (mesaj \| katkılar) Beyaz liste 4.051 değişiklik Şehrin fotoğrafları değiştirildi Etiket: Görsel Düzenleyici Sonraki sürümle aradaki fark →
(21 kullanıcı tarafından yapılan 44 ara revizyon gösterilmiyor)
14. satır: \| çeviri_dil1_tür1 = \| çeviri_dil1_bilgi1 = ~~\| çeviri_dil1_tür2 =~~ ~~\| çeviri_dil1_bilgi2 =~~ ~~\| çeviri_dil1_tür3 =~~ ~~\| çeviri_dil1_bilgi3 =~~ ~~\| çeviri_dil1_tür4 =~~ ~~\| çeviri_dil1_bilgi4 =~~ ~~\| çeviri_dil1_tür5 =~~ ~~\| çeviri_dil1_bilgi5 =~~ ~~\| çeviri_dil1_tür6 =~~ ~~\| çeviri_dil1_bilgi6 =~~ ~~\| çeviri_dil2 =~~ ~~\| çeviri_dil2_tür =~~ ~~\| çeviri_dil2_bilgi =~~ ~~\| çeviri_dil2_tür1 =~~ ~~\| çeviri_dil2_bilgi1 =~~ ~~\| çeviri_dil2_tür2 =~~ ~~\| çeviri_dil2_bilgi2 =~~ ~~\| çeviri_dil2_tür3 =~~ ~~\| çeviri_dil2_bilgi3 =~~ ~~\| çeviri_dil2_tür4 =~~ ~~\| çeviri_dil2_bilgi4 =~~ ~~\| çeviri_dil2_tür5 =~~ ~~\| çeviri_dil2_bilgi5 =~~ ~~\| çeviri_dil2_tür6 =~~ ~~\| çeviri_dil2_bilgi6 =~~ \| yerleşim_türü =[[Başkent]] \| kent_türü = \| görüntü = {{~~Photomontage~~multiple image \|border = infobox ~~\| photo1a = International Business Center. Tashkent city.jpg\|px300{{!}}~~ \|total_width = 280 ~~\| photo2a = Tashkent skyline 2019.jpg{{!}}~~ \|image_style = border:1; ~~\| photo2b = Milliy stadium.jpg{{!}}~~ \|perrow ~~\| photo3a~~ = ~~Downtown._Tashkent_2019.jpg{{!}}~~1/2/2/2/2 \|image1 = Nest_One_Tashkent.jpg ~~\| photo3b = Hazrati Imam Complex (220247571).jpeg{{!}}~~ \|image2 = Tashkent skyline 2019.jpg ~~\| photo4a = Успенский кафедральный собор в Ташкенте.JPG{{!}}~~ \|image3 = Madrasah Kukaldash (Tashkent) 12-07.JPG ~~\| photo4b = Humo Arena.jpg{{!}}~~ \|image4 = Downtown._Tashkent_2019.jpg ~~\| photo5a = Tashkent, Paque Navoi 3.jpg{{!}}hhjhodhem nononrd~~ \|image5 = ~~\| photo5b = Timur Lane Museum, Tashkent, Uzbekistan.JPG{{!}}~~ \|image6 = Успенский кафедральный собор в Ташкенте.JPG ~~\| spacing = 2~~ \|image7 = Humo Arena.jpg ~~\| size = 266~~ \|image8 = Tashkent, Paque Navoi 3.jpg ~~\| foot_montage =~~ \|image9 = Milliy_bog.jpg }} }} \| görüntü_boyutu = 250px \| görüntü_açıklaması = Satır 78 ⟶ 54: \| nokta_harita_boyutu = \| nokta_harita_açıklaması= \| raptiye_harita = Özbekistan \| raptiye_etiket_konum = \| raptiye_harita_boyutu = \| raptiye_harita1 = ~~Uzbekistan~~ \| raptiye_etiket_konum1 = \| raptiye_harita_boyutu1 = \|alt_idari_birimler = 11 bölge \| altbölüm_türü = [[Ülkeler listesi\|Ülke]] \| altbölüm_adı = {{bayraksimge\|Özbekistan}} [[Özbekistan]] Satır 131 ⟶ 108: \| yüz_ölçümü_magnitude = \| yüz_ölçümü_toplam_dunam = \| km2_yüzölçümü = 334.,8 \| yüz_ölçümü_toplam_sq_mi = \| km2_kara_yüzölçümü = Satır 145 ⟶ 122: \| yüz_ölçümü_blank2_km2 = \| yüz_ölçümü_blank2_title = \| nüfus_yılı = ~~2012~~2021 \| nüfus_not = <ref name="StatsPop"/><ref>{{Web kaynağı \| url = https://docs.google.com/spreadsheets/d/143jzg8X3Xg7OAwfNEjJ24wCONt1P2eB9R2v2-dg0LyQ/edit#gid=1569339683 \| başlık = Численность постоянного населения по возрастным группам (in Russian) \| yazar = stat.uz \| erişimtarihi = 29 Eylül 2020 \| arşivengelli = evet}}</ref> ~~\| nüfus_not =~~ \| nüfus_urban = \| nüfus_toplam = 2 ~~309 300~~.694.400 \| km2_nüfus_yoğunluğu = ~~oto~~ \| nüfus_yoğunluğu_sq_mi = \| nüfus_yoğunluğu_urban_km2 = Satır 205 ⟶ 182: \| blank_name = \| blank_info = \| website = ~~http~~[https://~~toshkent~~www.tashkent.uz/ www.tashkent.uz] \| dipnotlar = }} '''Taşkent''' ([[Özbekçe]]: ''Toshkent''), [[Özbekistan]]'ın başkenti ve büyük [[Şehir\|şehri]]dir. Bu şehir, Özbekistan'ın kuzeydoğu kesiminde yer almaktır ve şehrin yüzölçümü 334,8 km{{sup\|2}} (129,3 mil{{sup\|2}})'dir. 2021 yılı sayımlarına göre şehrin nüfusu 2.694.400'dir.<ref name="StatsPop"/> 2018 yılı verilerine göre Taşkent'in [[GSYİH]]'sı $2,74 milyar olup, onu Özbekistan'ın en büyük GSYİH'ye sahip şehri yapmaktadır.<ref name="StatsGDP">{{Web kaynağı\|url=https://stat.uz/uz/press-sluzhba/novosti-gks/4492-yalpi-hududiy-mahsulot-3\|başlık=Oʻzbekistonda yalpi ichki (hududiy) mahsulot (2018-yil yanvar-iyun) \|website=Oʻzbekiston Davlat Statistika Qoʻmitasi \|erişimtarihi=15 Haziran 2018\|dil=uz\|seperator= \|arşivtarihi=16 Kasım 2018\|arşivurl=https://web.archive.org/web/20181116231720/https://stat.uz/uz/press-sluzhba/novosti-gks/4492-yalpi-hududiy-mahsulot-3}}</ref><ref>{{Web kaynağı \| url = https://qalampir.uz/uz/news/yaimning-shakllanishiga-eng-katta-%D2%B3issa-k-ushgan-viloyatlar-ochik-landi-10171 \| başlık = YIM shakllanishida viloyatlarning hissasi ochiqlandi \| website = Qalampir.uz \| erişimtarihi = 28 Eylül 2019 \| dil = uz \| arşivurl = https://web.archive.org/web/20210829193330/https://qalampir.uz/uz/news/yaimning-shakllanishiga-eng-katta-%D2%B3issa-k-ushgan-viloyatlar-ochik-landi-10171 \| arşivtarihi = 29 Ağustos 2021}}</ref> ~~'''Taşkent''' ([[Özbekçe]]: ''Toshkent'') [[Özbekistan]]'ın başkenti. Özbekistan'ın doğusunda yer alır.~~ [[Orta Asya]]'nın nüfus bakımından en büyük kenti olan Taşkent, eski [[Sovyetler Birliği\|Sovyet Cumhuriyetleri]] içinde de [[Moskova]], [[Sankt-Peterburg]] ve [[Kiev]]'den sonra dördüncü büyük kenttir. 1966 yılında yaşanan yıkıcı depremin ardından kent, büyük ölçüde yeniden inşa edilmiştir. ~~2006 yılı sayımlarına göre şehrin nüfusu 2.700.000'dir.~~ Geniş yolları, yeşil alanları, park-bahçeleri, düzenli yerleşimi, düzenli ve sağlam altyapısı ile kent, Sovyet şehir planlamacılığının en önemli örneklerinden biridir. == ~~Tarih~~Tarihçe == Bölgede bilinen ilk yerleşim M.Ö. 2. yüzyıl dolaylarında kurulan "''Ming Uruk - Bin Erik''" yerleşimidir. Şehir daha sonraları ; ''Çaç'', ''Şaş'', ''Şaşkent'', ''Terken'', ''Tünkent'' ve ''Binkent'' isimlerini almıştır. [[Divân-ı Lügati't-Türk]]'te Şaş: Taşkend (veya Terken [[~~Arapça~~Uygurca]]: تئركئن ) şehrinin adı diye geçer. Çin kaynaklarında ~~islam~~İslam öncesi devirlerde taş ülkesi anlamına gelen Shih-kuo denirken, sonraki yüzyıllarda ismin Çince transkripsiyonu için Taşkent sözünün ses değerine daha yakın Ta-shih-kan kelimesi kullanılmıştır.<ref>Ahmet Taşağıl, Kök Tengri'nin Çocukları, 13. bs. (Bilge Kültür Sanat, 2018), 25</ref> 751 yılında [[Araplar]] tarafından ele geçirilen kent, [[İpek Yolu]] güzergâhı üzerinde önemli bir nokta olmuştur. [[Şehir]] ilk kez [[11. yüzyıl]] dolaylarında [[Biruni]] ve [[Kâşgarlı Mahmud]]'un yazılı metinlerinde Taşkent adıyla anılmıştır. Satır 238 ⟶ 213: Şehir Özbekçe "Tümen" olarak adlandırılan 11 idari bölgeye (ilçe) ayrılmıştır. Bu idari bölgeler; Bektemir, Mirza Uluğbey, Mirabad, Sergeli, Sabir Rahimov, Üçtepe, Çilanzar, Hamza, Şeyhantaur, Yunusabad ve Yakasaray'dır. Bu idari alt bölümler "tümen hakimiyetleri" olarak adlandırılırlar ve "tümen hakimleri" tarafından yönetilirler. Taşkent şehrinde 474 mahalle <small>(Özbekçe: Mahalla)</small> mevcuttur. Mahalleler "reyon" denilen küçük bölgelere ayrılmıştır. == Nüfus == {{Tarihî nüfus \| align = none \| cols = \| percentages = pagr \| source = Özbekistan Devlet İstatistik Komitesi<ref name="StatsPop">{{Web kaynağı \| url = https://api.stat.uz/api/v1.0/data/hududlar-boyicha-shahar-va-qishloq-aholisi-soni?lang=uz&format=pdf \| başlık = Hududlar boʻyicha shahar va qishloq aholisi soni (2010–2021-yillar) \| tarih = 16 Temmuz 2021 \| dil = uz \| yayıncı = Özbekistan Devlet İstatistik Komitesi \| erişimtarihi = 16 Temmuz 2021 \| arşivengelli = evet \|arşivurl= https://web.archive.org/web/20210828153559/https://api.stat.uz/api/v1.0/data/hududlar-boyicha-shahar-va-qishloq-aholisi-soni?lang=uz&format=pdf \|arşivtarihi= 28 Ağustos 2021 \| ölüurl = hayır }}</ref><ref name="StatsUzOld">{{Web kaynağı \|url=http://stat.uz/upload/iblock/f6f/Doimiy%20aholi%20soni.xls\|başlık=Постоянное среднее число населения\|tarih=27 Eylül 2013\|dil=ru\|yayıncı=Özbekistan Devlet İstatistik Komitesi\|erişimtarihi=10 Nisan 2014\|arşivtarihi=21 Ekim 2013\|arşivurl=https://web.archive.org/web/20131021105721/http://stat.uz/upload/iblock/f6f/Doimiy%20aholi%20soni.xls}}</ref> ve Demoscope.ru<ref>{{Web kaynağı \|url=http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_gub_97.php?reg=86 \|başlık=Pervaya Vseobщaya perepis naseleniya Rossiyskoy imperii 1897 goda. Nalichnoe naselenie v guberniyax, uezdax, gorodax Rossiyskoy Imperii (bez Finlyandii) \|erişimtarihi=28 Ağustos 2021 \|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210828162322/http://www.demoscope.ru/weekly/ssp/rus_gub_97.php?reg=86 \|arşivtarihi=28 Ağustos 2021 \|ölüurl=hayır }}</ref><ref>{{Web kaynağı \|url=http://demoscope.ru/weekly/ssp/ussr59_reg2.php \|başlık=Vsesoyuznaya perepis naseleniya 1959 g. Chislennost gorodskogo naseleniya soyuznix respublik (krome RSFSR), ix territorialnix edinits, gorodskix poseleniy i gorodskix rayonov po polu \|erişimtarihi=28 Ağustos 2021 \|arşivurl=https://archive.today/20170204105007/http://demoscope.ru/weekly/ssp/ussr59_reg2.php \|arşivtarihi=4 Şubat 2017 \|ölüurl=hayır }}</ref><ref>{{Web kaynağı \|url=http://demoscope.ru/weekly/ssp/ussr70_reg2.php \|başlık=Vsesoyuznaya perepis naseleniya 1970 g. Chislennost gorodskogo naseleniya soyuznix respublik (krome RSFSR), ix territorialnix edinits, gorodskix poseleniy i gorodskix rayonov po polu \|erişimtarihi=28 Ağustos 2021 \|arşivurl=https://archive.today/20120712060858/http://demoscope.ru/weekly/ssp/ussr70_reg2.php \|arşivtarihi=12 Temmuz 2012 \|ölüurl=hayır }}</ref><ref>{{Web kaynağı \|url=http://demoscope.ru/weekly/ssp/ussr79_reg2.php \|başlık=Vsesoyuznaya perepis naseleniya 1979 g. Chislennost gorodskogo naseleniya soyuznix respublik (krome RSFSR), ix territorialnix edinits, gorodskix poseleniy i gorodskix rayonov po polu \|erişimtarihi=28 Ağustos 2021 \|arşivurl=https://archive.today/20120715183124/http://demoscope.ru/weekly/ssp/ussr79_reg2.php \|arşivtarihi=15 Temmuz 2012 \|ölüurl=hayır }}</ref><ref>{{Web kaynağı \|url=http://demoscope.ru/weekly/ssp/sng89_reg2.php \|başlık=Vsesoyuznaya perepis naseleniya 1989 g. Chislennost gorodskogo naseleniya soyuznix respublik, ix territorialnix edinits, gorodskix poseleniy i gorodskix rayonov po polu \|erişimtarihi=28 Ağustos 2021 \|arşivurl=https://www.webcitation.org/65CnSL6Mw?url=http://demoscope.ru/weekly/ssp/sng89_reg2.php \|arşivtarihi=4 Şubat 2012 \|ölüurl=hayır }}</ref> \| graph-pos = bottom \|1897 \|155673 \|1959 \|911930 \|1970 \|1384509 \|1979 \|1780002 \|1983 \|1902000 \|1989 \|2072459 \|1991 \|2130200 \|1995 \|2097400 \|2000 \|2142300 \|2001 \|2137900 \|2002 \|2136600 \|2003 \|2139200 \|2004 \|2135400 \|2005 \|2135700 \|2006 \|2140600 \|2007 \|2157100 \|2008 \|2180000 \|2009 \|2206300 \|2010 \|2234300 \|2011 \|2296500 \|2012 \|2309300 \|2013 \|2340900 \|2014 \|2352900 \|2015 \|2371300 \|2016 \|2393200 \|2017 \|2424100 \|2018 \|2464900 \|2019 \|2509900 \|2020 \|2571700 \|2021 \|2694400 }} == Kültür == Günümüze kadar gelen en eski [[Kuran-ı Kerim\|Kur'an]] mushafı, üçüncü [[Halife Osman]] tarafından yaptırılmıştır ve Taşkent'te bulunmaktadır. == Spor ve takımlar == Satır 293 ⟶ 308: == Ulaşım == ~~Her istasyonu farklı mimari biçemlerde yapılmış olan Taşkent [[metro]]su görülmeye değerdir.~~ [[Orta Asya]]'da ilk ve tek olan (2011'de [[Almatı metrosu]] açılana dek) metro 1977 yılında hizmete girmiştir. Üç güzergahta yolcu taşıyan ~~metro~~[[Taşkent metrosu]], kentin ulaşım yükünü büyük ölçüde yeraltına taşır. Yerüstü taşımacılıkta çevreci nitelikli elektrikli [[tramvay]] ve [[troleybüs]]ler yaygın olmakla birlikte, son yıllarda artan bir eğilimle bazı tramvay hatları sökülmekte, yerlerine [[otobüs]] ve [[minibüs]]ler konulmaktadır. [[Taşkent Uluslararası Havalimanı]] şehrin ve ülkenin dünyaya açılan en büyük hava kapısıdır. Şehirden sadece 12 km uzakta olup [[Tokyo\|Tokyo'dan]] [[New York\|New York'a]] geniş bir bağlantıya sahiptir. Demiryolları açısından da stratejik bir konumda olan şehir geçmişte [[Rus İmparatorluğu]] ve [[Sovyetler Birliği]] tarafından inşa edilmiş [[Trans-Hazar Demiryolu\|Trans-Hazar]], [[Trans-Aral Demiryolu\|Trans-Aral]] ve [[Türkistan-Sibirya Demiryolu]] hatlarının üçünün birden başladığı bir düğüm noktasıdır. Şehirdeki iki tren garından ülkenin hemen her yerine trenle ulaşım imkanı vardır. Ayrıca [[Kazakistan]] ve [[Rusya\|Rusya'ya]] da uluslararası tren seferleri mevcuttur. == Kardeş şehirler == [[Dosya:Oliy Majlis (Parliament of Uzbekistan).jpg\|küçükresim\|[[Âli Meclis (Özbekistan)\|Âli Meclis]]]] * {{kardeş şehir\|Şanghay\|Çin\|bayrak=Çin}} * {{kardeş şehir\|Aşkabat\|Türkmenistan}} * {{kardeş şehir\|İstanbul\|Türkiye}} * {{kardeş şehir\|Seattle\|ABD\|ülke=Amerika Birleşik Devletleri}} Satır 305 ⟶ 327: == Kaynakça == {{kaynakça}} # Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Ansiklopedisi, Taşkent - 1981, sf.464 # [http://www.tashkent.uz/ Taşkent Şehir Hakimiyeti Resmi İnternet Sitesi]{{Webarşiv\|url=https://web.archive.org/web/20200622101606/https://tashkent.uz/ \|tarih=22 Haziran 2020 }} (Özbekçe - Rusça)