Baryum kromat: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Bağlantı önerileri özelliği: 3 bağlantı eklendi. Etiketler: Görsel Düzenleyici Yeni kullanıcı görevi Önerilen: bağlantı ekleyin |
|||
| (6 kullanıcı tarafından yapılan 11 ara revizyon gösterilmiyor) | |||
48. satır:
==Tarihçe==
İlk doğal olarak oluşan baryum kromat [[Ürdün]]’de bulundu. Ana kayaçlar üzerinde askıda bulunan kahverengi kristallere Ürdün Haşimi Krallığı onuruna [[Haşimi (mineral)|haşimi]] adı verilmiştir. Haşimi kristallerinin rengi açık sarımsı kahverengiden daha koyu yeşilimsi kahverengiye kadar değişir ve genellikle 1
Haşimi kristalleri saf baryum kromattan oluşmayıp, küçük [[kükürt]] içeriklerini de bulundurur. Farklı kristaller, daha saf koyu kristallerden, Ba<sub>1.00</sub>(Cr<sub>0.93</sub>, S<sub>0.07</sub>)<sub>1.00</sub>O<sub>4</sub>, daha az saf açık renkli kristallere, Ba<sub>1.00</sub>(Cr<sub>0.64</sub>, S<sub>0.36</sub>)<sub>1.00</sub>O<sub>4</sub> kadar bir dizi kükürt safsızlığı içerir.<ref
Haşimi, [[barit]], BaSO<sub>4</sub>‘in aynı yapılı kromat benzeri olarak bulunmuştur.<ref
==Hazırlama ve Reaksiyonları==
[[Baryum hidroksit]] veya [[baryum klorür]]ün [[potasyum kromat]] ile reaksiyona sokulmasıyla sentezlenebilir.
:
Alternatif olarak, [[baryum klorür]]ün [[sodyum kromat]] ile etkileşimi ile oluşturulabilir. Çökelti daha sonra yıkanır, süzülür ve kurutulur.
[[Su]]da çok [[Çözünürlük (kimya|çözünmez]]. Ancak [[asitler]]de çözünür:
:{{
:''K''<sub>sp</sub> = [Ba<sup>2+</sup>][CrO<sub>4</sub><sup>2−</sup>] = 2.1
[[Baryum(V) kromat]] oluşturmak için [[sodyum
: <chem>\mathsf{{4BaCrO4}+2Ba(OH)2 ->[\ce{NaN3}] {2Ba3(CrO4)2} +O_2{\uparrow} + 2H2O{\uparrow}}</chem>
==Genel Kullanımı==
Baryum kromatın birçok kapasitede yararlı olduğu bulunmuştur. Bileşik genellikle [[krom]] iyonları için bir taşıyıcı olarak kullanılır. Böyle bir durum, krom elektrokaplama banyolarında bir [[sülfat]] tutucu olarak baryum kromatın kullanılmasıdır.<ref>Jones, Allen R; Meng, John; Newboy, Kenneth R. (1993) Use of barium chromate as a sulfate scavenger in chromium electroplating baths" US Patent No. 5207890 A.</ref> Zaman içinde banyodaki krom konsantrasyonu, banyo artık çalışmayana kadar azalacaktır. Kromik asit konsantrasyonuna, baryum kromat ilave edilmesi banyo ömrünü uzatır.
Baryum kromat oksitleyici bir maddedir, bu da onu [[piroteknik]] bileşimlerde yanma hızı değiştirici olarak faydalı kılar. Gecikmeli fitiller gibi geciktirici bileşimlerde özellikle yararlıdır.<ref>Espagnacq, Andre; Morand, Philippe. (1997) "Pyrotechnic composition for delay fuses" EP Patent No 0630876 B1.</ref>
Baryum kromat, [[çinko]] alaşımı elektrokaplama yüzeylerinde [[korozyon]] önleyici [[pigment]] olarak kullanılır.<ref>Fountoulakis, Stavros G; Humayan, Arif; Lezzi, Robert A. (1985) "Electroplated product and method" EP Patent No. 0140564 A2.</ref>
Baryum kromat, katı [[fumarik asit]] ile karıştırıldığında, organik kuru temizleme solventlerinden veya petrol yakıtlarından safsızlıkların ve artık nemin giderilmesinde kullanılabilir.<ref>Jackson, Herman R. (1993) "SOlid fumaric acid-solid barium chromate catalyst for removing impurities and residual moisture and method for its use" US Patent No. 5154726 A.</ref>
Baryum kromat ayrıca alkan dehidrojenasyon işlemi için bir katalizörün bileşiminde de kullanılır.<ref>Ruettinger, Wolfgang; Jacubinas, Richard. (2013) "Chromia Alumina Catalysts for Alkane Dehydrogenation" US Patent No. 20130072739 A1.</ref>
Baryum ayrıca boyaları renklendirmek için kullanılmıştır. Limon sarısı olarak bilinen pigment genellikle kurşun sülfat ile karıştırılmış baryum kromat içeriyordu.<ref>Douma, M. curator. (2008) ''Pigments through the Ages.'' Institute for Dynamic Educational Development. http://www.webexhibits.org/pigments/ {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20130730002605/http://www.webexhibits.org/pigments/ |tarih=30 Temmuz 2013 }}</ref> Orta renklendirme gücü nedeniyle, limon sarısı yağlı boyada çok sık kullanılmamıştır.<ref>Kühn, H. and Curran, M., Strontium, Barium and Calcium Chromates, in Artists’ Pigments. A Handbook of Their History and Characteristics, Vol. 1: Feller, R.L. (Ed.) Oxford University Press 1986, p. 205 – 207.</ref> [[Pierre-Auguste Renoir]] ve [[Claude Monet]]’in resim boyalarında limon sarısını kullandığı bilinmektedir.<ref>[http://colourlex.com/project/lemon-yellow/ Lemon yellow] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20160221201443/http://colourlex.com/project/lemon-yellow/ |tarih=21 Şubat 2016 }}, ColourLex</ref>
==Araştırma==
2004 yılında, tek kristalli ABO<sub>4</sub> tipi nanoçubukların yapılması için bir yöntem bulundu. Bu yöntem, başlangıçta organik mikrotübüllerin sentezi için kullanılan modifiye edilmiş bir şablon sentez tekniğinden oluşuyordu. Nanopartiküllerin çeşitli boyutlardaki alümina membranlarının gözeneklerinde büyümesine izin verilir. Değişen gözenek boyutları, büyümenin kontrol edilmesini sağlar ve şekillerin tekrarlanabilir olmasına neden olur. Daha sonra alümina çözündürülür ve nanoparçacıklar geride kalır. Sentez oda sıcaklığında gerçekleştirilebilir, bu da koşullar üzerindeki maliyeti ve daralmaları büyük ölçüde azaltır.<ref>Mao, Yuanbing; Wong, Stanislaus S. (2004) "General, Room-Temperature Method for the Synthesis and well as Arrays of Single-Crystalline ABO<sub>4</sub><sup>−</sup> Type Nanorods." ''J. Am. Chem. Soc.'' 126(46), 15245-15252.</ref>
2010 yılında, kromun kanserojen etkilerini test etmek için dört hekzavalent krom bileşiği üzerinde bir çalışma yapılmıştır. Krom iyonları bronşiyal çatallanma bölgelerinde birikerek dokuya yerleşir ve tümörleri harekete geçirir. Standart olarak [[çinko kromat]] kullanılarak, baryum kromatın hem [[genotoksik]] hem de [[sitotoksik]] olduğu keşfedilmiştir. Sitotoksisitenin büyük olasılıkla genotoksisitenin bir sonucu olduğu belirlenmiştir. Ancak genotoksisitenin nedeni henüz bilinmemektedir.<ref>Wise, Sandra S; Holmes, Amie L; Qin,Qin; Xie, Hong; Kafsifis, Spiros P; Thompson, W Douglas; Wise, John Pierce Sr. (2010) "Comparative Genotoxicity and Cytotoxicity of Four Haxevalent Chromium Compounds in Human Bronchial Cells." ''Chem. Res. Toxicol.'' 23, 365-372.</ref>
==Güvenlik==
Satır 82 ⟶ 92:
==Daha fazla bilgi için==
* Kühn, H. and Curran, M., Strontium, Barium and Calcium Chromates, in Artists’ Pigments. A Handbook of Their History and Characteristics, Vol. 1: Feller, R.L. (Ed.) [[Oxford University Press]] 1986, p. 205 – 207.
* [http://colourlex.com/project/lemon-yellow/ Limon sarısı]{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20160221201443/http://colourlex.com/project/lemon-yellow/ |tarih=21 Şubat 2016 }}
{{Baryum bileşikleri}}
| |||