Tingnan ang wikitext ng Ilog Yukon

{{Geobox|River
<!-- *** Heading *** -->
| name = Ilog Yukon
| native_name =
| other_name =
| category =
<!-- *** Names **** -->
| etymology =
| nickname =
<!-- *** Image *** -->
| image = Dawson City Lookout Yukon River 3264px.jpg
| image_caption = Isang tanawin ng Ilog Yukon malapit sa [[Dawson City, Yukon]]
| image_size =
<!-- *** Country *** -->
| country = Estados Unidos
| country1 = Canada
| state = Alaska
| Province = Yukon Territory
| Province = British Columbia
| region = 
| district =
| municipality =
<!-- *** Family *** -->
| parent =
| tributary_left =
| tributary_right =
| city =
| landmark =
<!-- *** River locations *** -->
| source = Llewellyn Glacier at [[Atlin Lake]]
| source_location =[[Atlin District]] | source_region =[[British Columbia]] | source_country =[[Canada]]
| source_elevation =
| source_lat_d =59 | source_lat_m =10 | source_lat_s = | source_lat_NS =N
| source_long_d =133 | source_long_m =50 | source_long_s = | source_long_EW =W
| source1 =
| source1_location = | source1_region = | source1_country =
| source1_elevation =
| source1_lat_d = | source1_lat_m = | source1_lat_s = | source1_lat_NS =
| source1_long_d = | source1_long_m = | source1_long_s = | source1_long_EW =
| source_confluence =
| source_confluence_location = | source_confluence_region = | source_confluence_country =
| source_confluence_elevation =
| source_confluence_lat_d = | source_confluence_lat_m = | source_confluence_lat_s = | source_confluence_lat_NS =
| source_confluence_long_d = | source_confluence_long_m = | source_confluence_long_s = | source_confluence_long_EW =
| mouth = Bering Sea
| mouth_location =[[Wade Hampton Census Area, Alaska|Wade Hampton]] | mouth_region = [[Alaska]] | mouth_country = [[United States]]
| mouth_elevation = 0
| mouth_lat_d =62 | mouth_lat_m =35 | mouth_lat_s =55 | mouth_lat_NS =N
| mouth_long_d =164 | mouth_long_m =48 | mouth_long_s =00 | mouth_long_EW =W
<!-- *** Dimensions *** -->
| length_imperial = 1980
| width =
| depth =
| volume =
| watershed_imperial = 330000
| discharge_imperial = 227000
| discharge_max =
| discharge_min =
<!-- *** Free fields *** -->
| free = | free_type =
<!-- *** Maps *** -->
| map =
| map_caption =
| map_background =
| map_locator =
| map_locator_x =
| map_locator_y =
<!-- *** Website *** -->
| website =
| commons =
<!-- *** Footnotes *** -->
| footnotes =<ref name=USGS>{{Cite web| author=Brabets, Timothy P; Wang, Bronwen; Meade, Robert H. | title=Environmental and Hydrologic Overview of the Yukon River Basin, Alaska and Canada | url=http://pubs.usgs.gov/wri/wri994204/pdf/wri994204.pdf | publisher=[[United States Geological Survey]] | year=2000 | accessdate=5 Marso 2010}}</ref><ref name=britannica>{{cite encyclopedia | title=Yukon River | encyclopedia=[[Encyclopædia Britannica|Encyclopædia Britannica Online]] | url=http://cache.britannica.com/EBchecked/topic/654842/Yukon-River | accessdate=6 Marso 2010 }}{{Dead link|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>
}}

Ang '''Ilog Yukon''' ({{lang-en|Yukon River}}) ay isang pangunahing daanan ng tubig sa hilagang-kanluran ng [[Hilagang Amerika]]. Mahigit sa kalahati ng ilog ang nakahimlay sa [[estado ng Estados Unidos]] na [[Alaska]], na ang karamihan sa iba pang mga porsyon ay nakalatag sa [[Teritoryong Yukon]] ng [[Canada]], kaya't ito ang pinagmulan ng pangalan ng teritoryong ito, at may maliit na bahagi ng ilog na malapit sa pinagmulang nakalagay sa [[Britanikong Kolumbiya]]. May haba na 3,185&nbsp;km (1,980&nbsp;mi)<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/654842/Yukon-River ''Britannica Online Encyclopedia''] sa [http://www.yukoninfo.com/yukonriver/ Yukoninfo.com] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131024100547/http://www.yukoninfo.com/yukonriver/ |date=2013-10-24 }}</ref> ang ilog at bumubuhos patungo sa [[Dagat Bering]] sa [[Delta ng Yukon-Kuskokwim]]. Pangkaraniwang daloy nito ang 6,430 m³/s (227,000&nbsp;ft³/s).<ref name=brabetsp56>Brabets, ''et al'', 2000 [http://pubs.usgs.gov/wri/wri994204/ ''Environmental and Hydrologic Overview of the Yukon River Basin, Alaska and Canada''], pahina 56.</ref> 832,700&nbsp;km² (321,500&nbsp;mi²),<ref name=brabetsp48>Brabets, ''et al'', 2000 [http://pubs.usgs.gov/wri/wri994204/ ''Environmental and Hydrologic Overview of the Yukon River Basin, Alaska and Canada''], pahina 48.</ref> ang kabuoang area ng pagpapatulo o pagpapaagos nito na nasa Canada. Sa paghahambing, mahigit na 25% ang laki ng kabuoang area nito kaysa [[Texas]] o [[Alberta]].

Bilang pinakamalaking ilog sa Alaska at sa Teritoryong Yukon, ito ang dating isa sa pinakapangunahing pamamaraan ng transportasyon noong [[Klondike Gold Rush|Dagsa ng Ginto sa Klondike]] mula 1896 hanggang 1903. Nagpatuloy na ginagamit ang mga bangkang pang-ilog na pinauusad ng mga gulong na sagwan magpahanggang dekada ng 1950, nang mabuo ang [[Lansangang Klondike|Punong Lansangan ng Klondike]].

May ibig sabihing "malaking ilog" o "dakilang ilog" ang ''Yukon'' sa [[wikang Gwich'in]]. Dating tinawag na ''Kwiguk'', o "malaking batis" ang ilog sa [[wikang Yupik]]. Dating pangalan ng pang-itaas na daanan ng Yukon ang '''Ilog Lewes''', mula sa [[Lawa ng Marsh]] hanggang sa [[salapong]] (tagpuan ng dalawang ilog) ng [[Ilog Pelly]] sa [[Fort Selkirk|Kuta ng Selkirk]].

Dating nagkaroon ng kasaysayan ng [[polusyon]] ang Ilog Yukon dahil sa pagmimina ng ginto, mga instalasyong militar, mga pagtatapon ng basura, maruming tubig, at iba pang mga pinanggagalingan ng dumi. Subalit hindi itinatala ng [[Ahensiya ng Proteksiyong Pangkapaligiran ng Estados Unidos]] ang Ilog Yukon bilang kasama sa huminang mga rehiyon na pinanggagalingan ng tubig na dumadaloy patungo sa ibang tubigan,<ref>[http://iaspub.epa.gov/tmdl_waters10/w305b_report_V6.huc?p_huc=Not%20Reported&p_state=''AK National Assessment Database | WATERS | US EPA''<!-- Bot generated title -->]{{Dead link|date=Nobiyembre 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> at ang dato ukol sa kalidad ng tubig mula sa [[Pagsusuring Heolohiko ng Estados Unidos]] (USGS) ang nagpapakitang may mabuting mga antas ng kalabuan (o kalinawan), mga metal, at natunaw na oksiheno.<ref>[http://nwis.waterdata.usgs.gov/ak/nwis/qwdata/?site_no=15565447&agency_cd=USGS Halimbawa ng kalidad ng tubig mula sa USGS<!-- Bot generated title -->]</ref>

== Mga sanggunian ==
{{reflist}}

{{DEFAULTSORT:Yukon}}
[[Kategorya:Mga ilog ng Alaska]]
[[Kategorya:Mga ilog ng Canada]]