Ang Cagliari (/kælˈjɑːri/, din UK: /ˌkæliˈɑːri, ˈkæljəri/, US: /ˈkɑːljəri/,[4][5][6][7]  Italyano: [ˈkaʎʎari]; Sardo: Casteddu [kasˈteɖːlicipalit];[a] Latin: Caralis) ay isang Italyanong lungsod at comune (komuna o munisipalidad) at ang kabesera at ang pinakamalaking lungsod sa pulo ng Cerdeña, isang awtonomong rehiyon ng Italya. Mayroon itong humigit-kumulang 155,000 na naninirahan, habang ang kalakhang lungsod nito (kabilang ang Cagliari at 16 iba pang kalapit na munisipalidad) ay may humigit-kumulang 420,000 na naninirahan. Ayon sa Eurostat, ang populasyon ng gumaganang pook urbano, ang sona ng pamamasahe ng Cagliari, ay umabot sa 476,975.[8] Ang Cagliari ay ang ika-26 na pinakamalaking lungsod sa Italya at ang pinakamalaking lungsod sa isla ng Sardinia.

Cagliari

Casteddu (Sardinia)
Comune di Cagliari
Bastione ng Saint Remy; Marina Piccola; Tanaw ng Castello; Basilika ng San Saturnino; Bulwagang Panlungsod; Basilika ng Bonaria; Tanaw ng dalampasigang Poetto; Tanaw ng Liwasang Monte Claro; Tanaw ng Liwasang Molentargius
Bastione ng Saint Remy; Marina Piccola; Tanaw ng Castello; Basilika ng San Saturnino; Bulwagang Panlungsod; Basilika ng Bonaria; Tanaw ng dalampasigang Poetto; Tanaw ng Liwasang Monte Claro; Tanaw ng Liwasang Molentargius
Watawat ng Cagliari
Watawat
Eskudo de armas ng Cagliari
Eskudo de armas
Lokasyon ng Cagliari
Map
Kamalian ng Lua na sa Module:Location_map na nasa linyang 501: Unable to find the specified location map definition. Neither "Module:Location map/data/Italy Cerdeña" nor "Template:Location map Italy Cerdeña" exists.
Mga koordinado: 39°13′40″N 09°06′40″E / 39.22778°N 9.11111°E / 39.22778; 9.11111
BansaItalya
RehiyonCerdeña
Kalakhang lungsodCagliari (CA)
Pamahalaan
 • MayorMassimo Zedda (Partito Progressista)
Lawak
 • Kabuuan85.01 km2 (32.82 milya kuwadrado)
Taas
4 m (13 tal)
Populasyon
 (2018-01-01)[2]
 • Kabuuan154,106
 • Kapal1,800/km2 (4,700/milya kuwadrado)
Sona ng orasUTC+1 (CET)
 • Tag-init (DST)UTC+2 (CEST)
Kodigong Postal
09100
Kodigo sa pagpihit070
Kodigo ng ISTAT092009
Santong PatronSan Saturnino
Saint dayOktubre 30
WebsaytOpisyal na website

Kasaysayan

baguhin
 
Necropolis ng Tuvixeddu

Ang mga labi ng mga pampublikong gusaling Romano ay natagpuan sa kanluran ng Marina sa Piazza del Carmine. Mayroong isang lugar ng ordinaryong pabahay malapit sa modernong Via Roma, at mas mayayamang bahay sa mga dalisdis ng Marina. Ang ampiteatro ay matatagpuan sa kanluran ng Castello.

Matapos ang pagbagsak ng Kanlurang Imperyong Romano, bumagsak ang Cagliari, kasama ang natitirang bahagi ng Cerdeña, sa mga kamay ng mga Bandalo, ngunit mukhang napanatili ang kahalagahan nito sa buong Gitnang Kapanahunan.

Kultura

baguhin
 
Aklatan ng Unibersidad na mula noong ika-18 siglo

Ang lungsod ay may maraming mga aklatan at tahanan din ng Sinupang Estatal, na naglalaman ng libu-libong sulat-kamay na mga dokumento mula sa pundasyon ng Kaharian ng Cerdeña (1325 AD) hanggang sa kasalukuyan. Bilang karagdagan sa maraming mga aklatan ng departamento ng lokal at unibersidad, ang pinakamahalagang mga aklatan ay ang lumang Aklatan ng Unibersidad,[9] na may libo-libong sinaunang aklat, ang Aklatang Panlalawigan,[10] ang Aklatan ng Rehiyon,[11] at ang Mediateca ng Mediteraneo,[12] na naglalaman ng sinupan ng munisipyo at koleksiyon ng aklatan.

Ugnayang pandaigdig

baguhin

Kakambal na bayan – kinakapatid na lungsod

baguhin

Ang Cagliari ay kakambal sa:

Mga tala

baguhin
  1. Long name (defunct): Casteddu de Càlaris, "Castle of Caralis".

Mga sanggunian

baguhin

Mga pagsipi

baguhin
  1. "Superficie di Comuni Province e Regioni italiane al 9 ottobre 2011". Istat. Nakuha noong 16 Marso 2019.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  2. "Popolazione Residente al 1° Gennaio 2018". Istat. Nakuha noong 16 Marso 2019.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  3. Population data from Istat
  4. "Cagliari" (US) and "Cagliari". Lexico UK English Dictionary. Oxford University Press. Inarkibo mula sa orihinal noong 2020-03-22.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  5. "Cagliari". The American Heritage Dictionary of the English Language (sa wikang Ingles) (ika-5 (na) edisyon). Boston: Houghton Mifflin Harcourt. 2014. Nakuha noong 5 Mayo 2019.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  6. "Cagliari". Collins English Dictionary. HarperCollins. Nakuha noong 5 Mayo 2019.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  7. "Aarhus". Merriam-Webster Dictionary (sa wikang Ingles). Nakuha noong 5 Mayo 2019.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  8. "Data services - Eurostat".
  9. "Biblioteche - Direzione regionale beni culturali e paesaggistici della Sardegna". www.sardegna.beniculturali.it. Inarkibo mula sa orihinal noong 9 Setyembre 2013.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  10. "Provincia di Cagliari | Biblioteca Provinciale Ragazzi". Provincia.cagliari.it. Inarkibo mula sa orihinal noong 5 Pebrero 2015. Nakuha noong 3 Mayo 2015.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  11. "Sardegna Biblioteche - Attività - Biblioteca regionale". Sardegnabiblioteche.it. Inarkibo mula sa orihinal noong 4 Pebrero 2015. Nakuha noong 3 Mayo 2015.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  12. "Comune di Cagliari| MEM - Mediateca del Mediterraneo: Biblioteca Comunale Generale e di Studi Sardi - Archivio Storico - Mediateca". Comune.cagliari.it. Inarkibo mula sa orihinal noong 9 Pebrero 2015. Nakuha noong 3 Mayo 2015.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

Padron:Regional Capitals of Italy

Padron:Phoenician cities and colonies navboxPadron:Cities in Italy