ดีวีดี

ดีวีดี (DVD) ย่อมาจาก แผ่นดิจิทัลอเนกประสงค์ (Digital Versatile Disc) หรือ แผ่นวีดิทัศน์ระบบดิจิทัล (Digital VideoDisc) เป็นแผ่นข้อมูลแบบบันทึกด้วยแสงที่ใช้บันทึกข้อมูลต่าง ๆ เช่น ภาพยนตร์ โดยให้คุณภาพของภาพและเสียงที่ดี ดีวีดีถูกพัฒนามาใช้แทนแผ่นซีดี โดยใช้แผ่นที่มีขนาดเดียวกัน (เส้นผ่านศูนย์กลาง 12 เซนติเมตร) แต่ว่าใช้การบันทึกข้อมูลที่แตกต่างกัน และความละเอียดในการบันทึกที่หนาแน่นกว่า

เดิมทีดีวีดีมาจากชื่อย่อว่า digital video disc แต่ในภายหลังผู้ผลิตบางรายเห็นว่าควรเปลี่ยนชื่อเป็น digital versatile disc ปัจจุบันตามคำนิยามอย่างเป็นทางการแล้ว DVD ไม่ได้ย่อมาจากชื่อเต็มแต่อย่างใด

ความเร็วในการเขียนแผ่นดีวีดี 1x มีค่าเท่ากับ 10.5 Mb/s หรือราวๆ 1.32 MB/s

เครื่องเขียนแผ่นดีวีดี (DVD Writer) คือ เครื่องสำหรับการบันทึกข้อมูลลงบนแผ่นดีวีดี

คุณสมบัติของดีวีดี

• ​สามารถบันทึกข้อมูลวิดีโอที่ความละเอียดสูงได้ถึง 120 นาที
• การบีบอัดของวิดีโอในรูปแบบ MPEG-2 นั้นมีอัตราส่วนอยู่ที่ 4 : 0 : 1
• สามารถมีเสียงในฟิล์มได้มากถึง 8 ภาษา โดยในแต่ละภาษาอาจจะเป็นระบบเสียงสเตอริโอ 2.0 ช่อง (รูปแบบ PCM) หรือ ระบบเสียงรอบทิศทาง (เช่น 4.0, 5.1, 6.1 ช่อง) ในรูปแบบ Dolby Digital (AC-3) หรือ Digital Theater System (DTS)
• มีคำบรรยาย (Subtitle) ได้มากสูงสุดถึง 32 ภาษา
• ภาพยนตร์ดีวีดีบางแผ่นนั้น สามารถเปลี่ยนมุมกล้องได้ด้วย (Multiangle)
• ทำภาพนิ่งได้สมบูรณ์เหมือนภาพสไลด์
• ควบคุมระดับสิทธิการเล่น (Parental Lock)
• มีรหัสพื้นที่ใช้งานเฉพาะพื้นที่กำหนด (Regional Codes)

ประเภทของแผ่นดีวีดี

ชนิดของแผ่นดีวีดีที่ใช้บันทึกนั้นมีอยู่ 7 ชนิด คือ

• DVD-R
• DVD+R
• DVD-RW
• DVD+RW
• DVD-R DL
• DVD+R DL และ
• DVD-RAM

ข้อดีของ DVD-RW และ DVD+RW คือ สามารถนำกลับมาบันทึกใหม่ ได้กว่า 100,000 ครั้ง แต่ดีวีดีที่ได้รับความนิยมอย่างมากในปัจจุบันนี้คือ DVD-R

ในการบันทึก DVD แต่ละชนิดนั้นไม่สามารถใช้งานข้ามชนิดได้ คือ ไม่สามารถใช้งานข้ามไดร์ฟได้ เช่น DVD-RW ไม่สามารถใช้งานในเครื่องบันทึก DVD+RW ได้ ต้องเขียนกับเครื่องบันทึก DVD-RW เท่านั้น ส่วนการอ่านข้อมูลใน DVD นั้น สามารถอ่านกับเครื่องไหนก็ได้ เช่น DVD+RW สามารถอ่านกับเครื่องเล่น DVD-RW ได้ ส่วน DVD-RAM เดี๋ยวนี้ไม่นิยมใช้แล้ว

ราคาแผ่นดีวีดี (สำหรับบันทึกข้อมูล) ในแต่ละประเภท (เรียงจากถูกไปหาแพง) แผ่นดีวีดี "-" กับ "+" ถ้ายี่ห้อเดียวกันจะราคาไม่แตกต่างกัน (อ้างอิงราคาจาก DVDR2U )

• DVD-R, DVD+R
• DVD-RW, DVD+RW
• DVD+R DL
• DVD-R DL
• DVD-RAM

โซนของแผ่นดีวีดี

แผ่นดีวีดีที่ใช้บรรจุภาพยนตร์นั้น จะมีการบรรจุรหัสพื้นที่ใช้งานเฉพาะพื้นที่กำหนด (Regional Codes) หรือ โซน (Zone) เพื่อประโยชน์ในการควบคุมลิขสิทธิ์ ทั้งนี้ในแต่ละแผ่นจะบรรจุรหัสไว้อย่างน้อย 1 โซน สำหรับแผ่นที่สามารถใช้ได้กับทุกโซน (All Zone) นั้น จะบรรจุรหัสเป็น 1,2,3,4,5,6 นั่นเอง แผ่นพวกนี้ในบางครั้งนิยมเรียกว่าแผ่นโซน 0
โดยปกติเครื่องเล่นดีวีดี รวมถึงดีวีดีรอม ที่ผลิตในแต่ละประเทศ จะสามารถเล่นได้เฉพาะแผ่นที่ผลิตสำหรับโซนนั้น ๆ และแผ่นที่ระบุเป็น All Zone เท่านั้น

โซน	พื้นที่
1	สหรัฐอเมริกา, แคนาดา
2	ยุโรป, ญี่ปุ่น, แอฟริกาใต้, ตะวันออกกลาง รวมถึง อียิปต์
3	เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ รวมถึง ประเทศไทย, เกาหลีใต้, ไต้หวัน, ฮ่องกง และ มาเก๊า
4	อเมริกากลาง, อเมริกาใต้, โอเชียเนีย
5	ยุโรปตะวันออก รวมถึง รัสเซีย, เอเชียใต้, แอฟริกา, เกาหลีเหนือ, มองโกเลีย
6	จีน
7	สำรอง
8	ยานพาหนะระหว่างประเทศ เช่น เรือ, เครื่องบิน

สำหรับโซน 2 (ยุโรป) อาจจะมีรหัสย่อยตั้งแต่ D1 จนถึง D4 โดย D1 คือจำหน่ายเฉพาะประเทศอังกฤษ, D2 และ D3 กำหนดว่าไม่จำหน่ายในอังกฤษและไอร์แลนด์ ส่วน D4 หมายถึงจำหน่ายได้ทั่วทั้งยุโรป

ในหนึ่งแผ่นดีวีดีสามารถใส่รหัสโซนรวมกันได้หลายโซน โดยอาจมีรหัสโซน 3/6 เพื่อให้สามารถใช้ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้กับจีน

อ้างอิง

หนังสืออ่านเพิ่ม

• Bennett, Hugh (April 2004). "Understanding Recordable and Rewritable DVD". Optical Storage Technology Association. สืบค้นเมื่อ 2006-12-17.
• Labarge, Ralph (2001). DVD Authoring and Production. Gilroy, California: CMP Books. ISBN 1-57820-082-2.
• Taylor, Jim (2000). DVD Demystified (2nd ed.). New York: McGraw-Hill Professional. ISBN 0-07-135026-8.

แหล่งข้อมูลอื่น

• DVD at the Open Directory Project
• Dual Layer Explained เก็บถาวร 2010-04-21 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน – Informational Guide to the Dual Layer Recording Process
• DVD Frequently Asked Questions (and Answers) เก็บถาวร 2018-01-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• DVD Burning and Ripping: A Primer, A Glossary เก็บถาวร 2011-05-15 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• YouTube: Segment from 1997 Toshiba DVD demo disc – Technical information about the then-new DVD format, from "DVD Gallery," an in-store demonstration disc from Toshiba.

ออปติคอลดิสก์ (ดิสก์แสง)

เลเซอร์ดิสก์ (ค.ศ. 1978) - เลเซอร์ฟิล์ม (ค.ศ. 1984) - ซีดี - วีซีดี (ค.ศ. 1993) - ดีวีดี (ค.ศ. 1996) - DVD-Video (ค.ศ. 1996) - มินิดีวีดี - ซีวีดี (1998) - เอสวีซีดี (1998) - เอฟเอ็มดี (2000) - EVD (2003) - FVD (2005) - UMD (2005) - VMD (2006) - HD DVD (2006) - Blu-ray Disc (BD) (2006) - เอวีซีเอชดี (2006) - Tapestry Media (2007) - Ultra HD Blu-ray (2010) - เอชวีดี (TBA) - PH-DVD (TBA) - Protein-coated disc (TBA) - Two-Photon 3-D (TBA)