Hercinska orogeneza
Hercinska orogeneza (ili variscinska orogeneza) je bio geološki proces obrazovanja planina i brda u Variscinskom pojasu. Taj događaj se odvio tokom paleozoika (od prije ~390 do pre ~310 mil. godina) i podrazumjeva kontinentalni sudar između Sjevernoatlantskog kopna i Gondvane, koje su formirale Pangeu. Ovaj rani sudar bio je prethodnik koji je prouzrokovao Variscin-Aligeni-Uačita orogenezu.
Evropski variscinski pojas (Variscidi) uključuje planine Portugala i zapadne Španije, jugozapadne Irske (tj. Manster), Kornvol, Devon, Pembrukšir, Gauer i Glamorgan. Efekti ove orogeneze su prisutni u Francuskoj, od Bretanje, ispod Pariškog bazena ka Ardenima, Centralnom masivu, Vogezima i Korzici. Prisutni su i u Sardiniji (u Italiji) i Njemačkoj, gdje Hunsrück, Schwarzwald i Harz ostaju svjedoci. Također, u Češkoj Republici, Bohemski masiv je istočni kraj variscinskog pojasa. Variscin se dogodio u isto vrijeme kada i Akadska orogeneza u Sjedinjenim Državama, koja je izdigla Apalačke planine; hercinska orogeneza se nadovezala sa kaledonskom orogenezom koja je izdigla Kaledonide.
Ime Variscin dolazi iz srednjovjekovnog latinskog imena za distrikt Varisciju, koji dolazi od imena germanskog plemena Varisci. Variscit, rijedak zeleni mineral koji se nalazi u ovoj regiji, ima istu etimologiju. Hercin, s druge strane, potječe od planine Harz na sjeveru Njemačke.
Konvergencija ploča koja je prouzrokovala kaledonsku orogenezu u siluru nastavila se u variscinsku orogenezu tokom narednog devona (prije oko 416 do 359 mil. godina) i karbona (prije oko 359 do 299 mil. godina). Obe su prouzrokovale nastanak superkontinenta, Pangee, koji se praktično završio do kraja karbona.
Tokom ordovicijuma, kopnena masa, koja je nazvana Gondvana, prostirala se između Južnog pola i ekvatora na jednoj strani zemaljske kugle. Na zapadu su bile tri druge mase: Laurencija, Sibir i Baltika, locirani kao na temenima trougla. Južno od njih nalazio se veliki arhipelag, Avalonija.
Do kraja silura, širenje morskog dna na jugu Avalonije izguralo ju je ka severu Laurencije, obrazujući Kaledonide. U nastupajućem devonu, ocean Japet između Avalonije i Laurencije u potpunosti se zatvorio, spajajući tako te dvije kopnene mase i gurajući sjeverne Apalače u akadsku fazu kaledonske orogeneze. U isto doba, arhipelag južne Evrope, koji se nalazio između Avalonije i Gondvane, gurnut je u Avaloniju, obrazujući tako drugi masiv, Variscin, na istoku Kaledonida/Apalača. Oba masiva su se prostirala u pravcu severozapad-jugoistok.
Variscinski pojas se formirao do početka karbona. Do kraja karbona, Gondvana se sjedinila sa Laurencijom. Sibir se približavao sa sjeveroistoka i bio je odvojen od Laurencije samo plitkim vodama. Sudar sa Sibirom je proizveo Uralske planine u najkasnijem delu paleozoika. U periodi trijas mezozoika, životinje su mogle da se kreću bez okeanskih prepreka od Sibira preko Severnog pola do Antarktika preko Južnog pola. Ova mogućnost kretanja je posebno pomogla širenju dinosaura. U kenozoiku, Sjevernoatlantsko kopno se odvojilo od Gondvane, dok su se Sibir i Baltika odvojili od Laurencije. Kao posljedica, Variscinski pojas koji se nalazio oko tadašnje periferije Baltike, završio je stotinama kilometara od Apalača.
