Bač

Bač
Bač;
Osnovni podaci
Država	Srbija
Pokrajina	Vojvodina
Upravni okrug	Južno-bački
Opština	Bač
Stanovništvo
Stanovništvo (2022)	6087
Gustina stanovništva	55 st./km²
Geografija
Koordinate	45°23′19″N 19°14′07″E / 45.3885°N 19.235333°E
Nadmorska visina	92 m
Površina	110,6 km²
	Bač Bač (Srbije)
Ostali podaci
Poštanski kod	21420
Pozivni broj	021
Registarska oznaka	NS

Koordinate: 45° 23′ 19" SGŠ, 19° 14′ 07" IGD

Bač (mađ. Bács, nem. Batsch, slov. Báč, lat. Bach) je gradsko naselje i sedište istoimene opštine u Južnobačkom okrugu. Prema popisu iz 2002. bilo je 6087 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 6046 stanovnika). Regija Bačka je dobila ime po ovom gradu.

Bač je udaljen 62 km od Novog Sada, 140 km od Beograda i 120 km od Subotice.

Istorija

Istorija Bača počinje još u bronzano doba. U Budimpešti se čuva mač iz tog perioda koji je nađen u okolini današnjeg Bača. Iskopine kod današnjeg Bača iz rimskog perioda pokazuju da je tu nekada bila veća rimska naseobina, koja je stradala usled nasrtaja Varvara.

Drevni grad je dao ime celoj regiji Bačka. Prvi tragovi u pisanim izvorima o Baču i području oko njega potiču još iz perioda Justinijana, kada gospodar Carigrada i car Istočnog rimskog carstva pominje Bač u svom pismu 535. godine.

Bač je prema nekim letopisima bio i Avarska tvrđava (873. godine). Reč Bač to upravo i znači. U prelazu prvog milenijuma u drugi, Bač je već bio izgrađen i utvrđen grad. Za vreme Arpadovića Bač postaje ne samo crkveno sedište nadbiskupije već i kraljevski grad u koji dolaze plemići i vladari na dogovore, zborove i skupštine.

U 12. veku Bač beleži veliki uspon. U tom periodu se prvi put u pisanim izvorima pominje moćna tvrđava.

U 14. veku su zabeleženi sve češći upadi Turaka. Mnogi pohodi na Turke su kretali iz Bača. U vreme Mohačke bitke i Bač je dao svoju konjicu. Međutim, prodor Turaka nije zaustavljen pa Bač, početkom 15. veka, nakon Mohačke bitke i pada Beograda, biva osvojen. Tvrđavu Bač je tada dosta dugo i uspešno branio srpski despot Stefan Berisavljević.

Bač je imao više stanovništva, zanatlija i raznih zanimanja nego zajedno Sombor, Subotica, Apatin i Bečej. Međutim, posle Rakocijeve bune i rušenja tvrđave, Bač počinje da gubi značaj na ovom području.

U centru Bača, u kući porodice Gebauer otvorena je prva apoteka u Vojvodini (19. vek). Kompletno je očuvan ulaz sa izlogom i stepenište nekadašnje apoteke. Takođe, za vreme krstaških ratova u okviru današnjeg Franjevačkog samostana bila je ustanovljena bolnica za koju se pretpostavlja da je bila prva u ovom delu Evrope.

Istaknute ličnosti

Stjepan Bartolivić (* 1909 - † 1992), etnograf, jezikoslovac, kulturni istoričar.
Zlatko Kesler (* 1960), srpski paraolimpijac stonoteniser, osvajač olimpijske medalje u Londonu 2012;

Demografija

Etnički sastav 1910 ^[1]

	Nemci	Šokci	Mađari	Židovi	Srbi
	1888	1238	719	30	26

Etnički sastav 2002

U naselju Bač živi 4883 punoletna stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 40,0 godina (38,8 kod muškaraca i 41,1 kod žena). U naselju ima 2103 domaćinstva, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,89.

Ovo naselje je uglavnom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je blagi porast u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija

Godina	Stanovnika




1948.	5158	^[2]
1953.	6094
1961.	6321
1971.	5916
1981.	5994
1991.	6046	5838
2002.	6331	6087

Etnički sastav prema popisu iz 2002.
Srbi	4274	70.21%
Hrvati	509	8.36%
Mađari	418	6.86%
Jugosloveni	272	4.46%
Slovaci	142	2.33%
Romi	43	0.70%
Nemci	42	0.68%
Crnogorci	31	0.50%
Muslimani	13	0.21%
Ukrajinci	7	0.11%
Bunjevci	4	0.06%
Rusini	3	0.04%
Slovenci	2	0.03%
Makedonci	2	0.03%
Rusi	1	0.01%
Bugari	1	0.01%
Albanci	1	0.01%
nepoznato	40	0.65%

Stanovništvo prema polu i starosti ^[3]


	m	ž
?	6	5
80+	32	65
75-79	51	109
70-74	142	187
65-69	156	221
60-64	191	200
55-59	130	160
50-54	232	197
45-49	293	243
40-44	239	250
35-39	215	205
30-34	159	185
25-29	203	196
20-24	225	215
15-19	226	223
10-14	193	167
5-9	157	170
0-4	119	120
prosek	38.8	41.1

Domaćinstva

**Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	1208	1552	1777	1769	1977	2068	2103

**Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosečan broj članova
Broj domaćinstava	427	530	391	488	167	72	20	6	2	-	2.89

Domaćinstva

**Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	2500	820	1477	122	80	1	2661

**Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosečan broj članova
Broj domaćinstava	566	1488	492	112	3

Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija	Proizvodnja i snabdevanje...	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	1196	294	8	-	420	38	57	148	19	49
Ženski	834	95	2	-	151	9	4	328	21	21
Oba	2030	389	10	-	571	47	61	476	40	70
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	6	13	66	13	22	16	-	-	27
Ženski	18	10	39	53	54	15	-	-	14
Oba	24	23	105	66	76	31	-	-	41

Foto album

Franjevački samostan
Katolička crkva u Baču
Pravoslavna crkva u Malom Baču

Povezano

Reference

↑ Narodna enciklopedija srpsko-hrvatsko-slovenačka, I. knjiga., Zagreb : Bibliografski zavod d.d., 1925., str. 111.
↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7

Vanjske veze

Portal Srbija

[1] Narodna enciklopedija srpsko-hrvatsko-slovenačka, I. knjiga., Zagreb : Bibliografski zavod d.d., 1925., str. 111.

[2] Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9

[3] Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7

[1]

[2]

[3]