Prijeđi na sadržaj

Brežice

Izvor: Wikipedija
Datum izmjene: 12. decembra 2023. u 15:59; autor: Edgar Allan Poe (razgovor | doprinosi) (uklonjeno iz Category:Vikiprojekat geografija/Naselja u Sloveniji uz pomoć dodatka Cat-a-lot)
(razlika) ← Starija verzija | Aktualna verzija (razlika) | Novija verzija → (razlika)
Brežice
Prvoboračka - glavna ulica Brežica
Prvoboračka - glavna ulica Brežica
Prvoboračka - glavna ulica Brežica
Koordinate: 45°54′N 15°35′E / 45.900°N 15.583°E / 45.900; 15.583
Država  Slovenija
Pokrajina Štajerska
Vlast
 - Gradonačelnik Ivan Molan
Površina
 - Ukupna 9 km²
Visina 162
Stanovništvo (2013.)
 - Grad 6 600[1]
Vremenska zona UTC+1 (UTC+2)
Poštanski broj 8250
Pozivni broj +380 332
Službene stranice
www.brezice
Karta
Brežice na mapi Slovenije
Brežice
Brežice

Brežice (njemački:Rann) je grad i administrativni centar istoimene općine u istočnoj Sloveniji od 6 600 stanovnika.[1]

Svojevremeno su bile poznate po velikom aerodromu Jugoslavenskog ratnog zrakoplovstva - Cerklje, koji leži udaljen 5 km od grada.

Geografske karakteristike

[uredi | uredi kod]

Brežice leže na jugu slovenske pokrajine Štajerska, nešto sjevernije od ušća rijeke Krke u Savu.

Centar Brežica je udaljen samo 7 km zapadno od hrvatske granice (35 km od centra Zagreba), pa su mnogi Zagrepčani dolazili kupovati u Brežice, ali i brojni Brežičani odlazili u Zagreb (ovisno tko je u kojem trenutku bio povoljniji i bolje opskrbljen).

Sama Općina Brežice ima površinu od 268 km², na kojoj živi 24 473 stanovnika[2] u preko desetak naselja od kojih su pored Brežica veća; Bizeljsko, Pišece, Čatež i Mokrice.

Historija

[uredi | uredi kod]

Mjesto se prvi put spominje 1241. pod njemačkim imenom Rein (Brdo), ono je negdje početkom 14. vijeka dobilo privilegiju sajmovanja, pa se 1345. navodi kao feud salzburgških biskupa.[2] Grad se razvijao oko zamka, koji je podignut još u 12. vijeku na tom strateškom mjestu da kontrolira promet dolinom Save.

Krajem 15. vijeka u vrijeme rivaliteta i ratovanja između habsburgovaca i Ugara oko vlasti, ugarski kralj Matija Korvin poharao je grad i okolicu Brežica.[2]

Zna se i da su opljačkane i poharane u par navrata za vrijeme turskih provala. Zamak su zapalili lokalni kmetovi za vrijeme ustanka 1515.[2] Nakon tog je obnovljen i opasan zidanim bedemom, pa je uspio odoliti seljačkim napadima za Velike seljačke bune Matije Gupca - 1573.[2]

Prva škola u Brežicama proradila je još 1668. u franjevačkom samostanu, a prva bolnica - 1872.

Brežički zamak

Za Drugog svjetskog rata Brežice je zajedno sa okolicom anektirane u Treći Reich (u sklopu reobnovljene Štajerske), u to vrijeme taj kraj su Nijemci zvali Ranner Dreieck (Brežički trokut), po njihovim zamislima u njega su trebali biti preseljeni svi stanovnici njemačkog porijekla - Gottscheri (ili Kočevari) kako ih Slovenci zovu) koji su živjeli u talijanskoj okupacionoj zoni oko Kočevja, ali i svi drugi Nijemci, raštrkani po Istočnoj Evropi, kao oni iz rumunjske Besarabije. Zbog tog je iseljeno 17 259 stanovnika grada i okolice.[2]

Znamenitosti

[uredi | uredi kod]

Najveća znamenitost grada je zamak kog je na mjestu starijeg iz 12. vijeka dao nanovo izgraditi habsburgški car Ferdinand I. u 16. vijeku, on je temeljito obnovljen i preuređen u baroknom stilu u 18. vijeku.[2] U njemu se danas nalazi Muzej Savske doline[2] Pored tog spomenik je i barokna župna crkva sv. Lovre iz 18. vijeka i Dvorac Mokrice nedaleko od grada u selu Nova vas pri Mokricah.

Privreda

[uredi | uredi kod]

Najpoznatiji privredni pogon u Brežicama bila je puniona pića poduzeća Slovin, koja je odlično radila dobrih dvije dekade prije raspada Jugoslavije, najviše zahvaljujući blizini Zagreba. Kako je Slovin bankrotirao sredinom 1990-ih i puniona više ne radi.

Tako da su danas uz rad u lokalnoj administraciji, zdravstvu i školstvu, najveći poslodavcii Terme Čatež, par vulkanizerskih radionica (koje žive na prodaji jeftinijih guma Hrvatima) i dvije manje hidroelektrane.

Poznati sugrađani

[uredi | uredi kod]

Izvori

[uredi | uredi kod]
  1. 1,0 1,1 „Slovenia: Spodnjeposavska” (engleski). City population. Pristupljeno 08. 04. 2014. 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 Lutsk (slovenski). Občina Brežice. Arhivirano iz originala na datum 2014-04-05. Pristupljeno 08. 04. 2014. 

Vanjske veze

[uredi | uredi kod]