Telamon (starogrčki: Τελαμών) bio je, u grčkoj mitologiji, kralj ostrva Salamine i otac Ajantov, učesnik u pohodu Argonauta i u lovu na Kalidonskog vepra.[1] Prema jednima, bio je sin Akteja i Glauke, kćerke salaminskog kralja Kihreja, a prema drugima, sin eginskog kralja Eaka i Endeide.[2]

Herakle i Telamon u borbi protiv Amazonki, predstava na amfori, oko 550. pne., Nacionalni arheološki muzej Atine.

Mitologija

uredi

Kad su Telamon i njegov brat Pelej tokom lova na Kalidonskog vepra ubili svog polubrata Foka, njihov otac Eak proterao ih je s Egine, pa je Pelej otišao u Tesaliju, a Telamon na Salaminu, gde ga je kralj Kihrej oženio svojom kćerkom, a nakon Kihrejeve smrti Telamon je postao salaminski kralj.[3][4][5]

Telamon i Herakle postali su veliki prijatelji tokom pohoda Argonauta.[1] Kasnije se Telamon pridružio pohodu koji je Herakle preduzeo protiv trojanskog kralja Laomedonta,[6] i to nakon što je Herakle zamolio Zevsa da Peribeji, drugoj Telamonovoj supruzi, koja je tada bila trudna, podari sina snažnog kao lav; Zevs je, kao znak da će uslišiti molbu, poslao orla kao znamenje, pa je dete nazvano Ajant (ἀετός = "orao").[4] U Heraklovom pohodu na Troju Telamon je bio prvi koji je preskočio zidine i ušao u grad, pa je sujetni Herakle potegao mač na prijatelja. Ali, lukavi Telamon odmah je počeo sakupljati kamenje rekavši da želi podići žrtvenik Heraklu Pobedniku.[6] Poslaskani Herakle odložio je mač i u znak zahvalnosti dao Telamonu Laomedontovu kćerku Hesionu, koja mu je kasnije rodila sina Teukra.[4][7][8] Tokom ovog pohoda Telamon i Herakle ratovali su i protiv Meropljana na ostrvu Kosu, i to oko Halkiope, lepe kćerke meropljanskog kralja Euripila, kao i protiv Alkioneja na Korintskoj prevlaci.[9] Telamon je pratio Herakla i u ratu protiv Amazonki i tom prilikom ubio Melanipu.[10]

Telamon je dugo živeo i dočekao je kraj trojanskog rata, u kome su se borili njegovi sinovi Ajant i Teukro. Kad se Teukro iz rata vratio na Salaminu bez brata, Telamon ga je proterao sa ostrva.[2]

Reference

uredi
  1. 1,0 1,1 Schmitz 1867, s.v. Telamon (2)
  2. 2,0 2,1 Srejović & Cermanović-Kuzmanović 1989, s.v. Telamon
  3. Diodor Sicilijski, Istorijska biblioteka, IV, 72, 6.
  4. 4,0 4,1 4,2 Pseudo-Apolodor, Biblioteka, III, 12, 7.
  5. Pausanija, Opis Helade, II, 29, 2; II, 29, 7.
  6. 6,0 6,1 Pseudo-Apolodor, Biblioteka, II, 6, 4.
  7. Diodor Sicilijski, Istorijska biblioteka, IV, 32.
  8. Jovan Ceces, komentar uz Likofrona, 468.
  9. Pindar, Nemejske ode, IV, 40 sqq, sa sholijom uz to mesto.
  10. Pindar, Nemejske ode, III, 65, sa sholijom uz to mesto.

Literatura

uredi