Kratica
- Vidi takođe: Abrevijatura i Akronim
Skraćenica ili kratica, odn. abrevijacija (kasnolat. abbreviatio: kraćenje, pokraćivanje), skraćena riječ u pisanju tako da joj se neki dijelovi izostave i/ili sastave.
Upotreba
urediKratice se upotrebljavaju od najstarijih vremena (radi uštede pisaćeg materijala, napora pri urezivanju riječi u kamen ili kovinu, radi bržeg pisanja i sl.). Najčešće se krate: nazivi za mjere i novac, osobna (lična) imena, počasni naslovi, oznake zanimanja, riječi koje se često ponavljaju; u starim crkvenim tekstovima obično se krate tzv. sveta imena.
Tvorba kratica
urediKratica se obično tvori:
- a) suspenzijom ili prekidanjem (od riječi se piše samo prvo slovo ili nekoliko početnih slova), npr. m = metar, t = tona, prof. = profesor;
- b) kontrakcijom ili sažimanjem (od riječi se piše početak i kraj, a katkad i koje slovo iz sredine), npr. dr = doktor, ca = circa, Bgd = Beograd, Zgb = Zagreb;
- c) slaganjem početnih slova ili slogova od više riječi u novu riječ, npr. HAZU = Hrvatska akademija znanosti i umjetnosti, SANU - Srpska akademija nauka i umetnosti, NAMA = Narodni magazin (takve se kratice nazivaju akronimi).
Posebne kratice
urediPosebnu kategoriju tvore kratice za koje se upotrebljavaju naročiti znakovi (npr. $ = dolar, & = i, nastalo od latinskog et). U današnjim naučnim djelima redovito se u samoj knizi donosi popis upotrijebljenih kratica.