Krosno je grad od 46,291 stanovnika[1] na jugoistoku Poljske u Potkarpatskom vojvodstvu.

Krosno
Centralni trg iz zraka
Centralni trg iz zraka
Centralni trg iz zraka
Koordinate: 49°41′N 21°45′E / 49.683°N 21.750°E / 49.683; 21.750
Država  Poljska
Vojvodstvo Potkarpatsko
Povjat Grad sa pravom povjata
Vlast
 - gradonačelnik Piotr Przytocki
Površina
 - Ukupna 43.5 km²[1]
Visina 260[1]
Stanovništvo (2019.)
 - Grad 46,291[1]
 - Gustoća 1,064 stan. / km²[1]
Vremenska zona UTC+1 (UTC+2)
Poštanski broj 38-400[1]
Karta
Krosno na mapi Poljske
Krosno
Krosno
Pozicija Krosna u Poljskoj

Geografske karakteristike

uredi

Krosno leži na obroncima Beskida, na ušću rječice Lubatówke u Wisłok, nedaleko od slovačke granice (35 km).

Krosno je za srednjeg vijeka bio kraljevski grad, kog su zvali Mali Krakov, a još između 1975.-1998. bio je prijestolnica vlastitog vojvodstva.[2]

Historija

uredi
 
Panorama grada i aerodroma
 
Ilustracija grada iz 1618.

Krosno je prvi put dokumentiran 1282. kao jedan od 34 malopoljskih feuda koje je vojvoda Lešek Crni donirao Lebuskoj biskupiji.[3] Točan datum kad je dobio gradska prava je nepoznat, ali se pretpostavlja da je to bilo polovicom 14. vijeka kad je dobio povelju od Kazimira Velikog po uzoru magdeburško pravo, i naselio velikom grupom njemačkih naseljenika.[3]

Krosno je od samog početka bio kraljevski grad, okružen bedemima već u 14. vijeku. Uz to je već u srednjem vijeku imao vodovod i kanalizaciju.[3]

Krosno je u 16. vijeku sa svojih 4 000 stanovnika bio jedan od najvećih malopoljskih gradova. Od druge polovice 17. vijeka počeo je postepeno gubiti na značaju, što zbog katastrofa što zbog Švedsko-poljskih ratova. Nakon Prve podjele Poljske je pod vlašću Habsburške monarhije i životari kao mali galicijski gradić.[3]

Počeo se oporavljati tek od druge polovice 19. vijeku, kad je podignuta rafinerija nafte.

U Međuratnom periodu je izrastao u važan industrijski centar, kad su podignute tvornice tekstila i stakla. Izgradnja aerodroma započela je 1928., nakon tog je iz Bydgoszcza preseljena avijatičarska škola. Uspješan razvoj Krosna prekinuo je Drugi svjetski rat, za vrijeme kog je industrija dobrano uništena.[3]

Obnova industrije uništene za rata započela je gotovo odmah nakon oslobođenja u septembru 1944.[3]

Pobratimski gradovi

uredi

Krosno ima ugovore o partnerstvu sa slijedećim gradovima;[4]

Izvori

uredi
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Poland: Podkarpackie (engleski). City population. Pristupljeno 24.02. 2021. 
  2. Location (engleski). Gmina Krosno. Arhivirano iz originala na datum 2021-02-20. Pristupljeno 24.02.2021. 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Opis (poljski). Gmina Krosno. Arhivirano iz originala na datum 2021-02-20. Pristupljeno 24.02.2021. 
  4. Miasta Partnerskie (poljski). Gmina Krosno. Pristupljeno 24.02.2021. 

Vanjske veze

uredi