Amadora je grad od 175 872 stanovnika [1] i istoimena općina u sredini Portugala, u Regiji Lisabon, administrativni centar istoimenog distikta Amadora.

Amadora
Panorama Amadore
Panorama Amadore
Panorama Amadore
Zastava Amadore
Zastava
Grb Amadore
Grb
Koordinate: 38°44′N 9°14′W / 38.733°N 9.233°W / 38.733; -9.233
Država  Portugal
Regija Lisabon
Distrikt Distinkt Amadora
freguesias Alfornelos, Alfragide, Brandoa, Buraca, Damaia, Falagueira, Mina, Reboleira, São Brás, Venda Nova, Venteira
Osnivanje 25. april 1974. [1]
Vlast
 - Gradonačelnik Joaquim Raposo
Površina
 - Ukupna 23.8 km²
Visina 80 - 250
Stanovništvo (2001.)
 - Urbano područje 175 872 [1]
 - Gustoća područja utjecaja 7 414,35 /km²
Poštanski broj 2700, 2720, 2610, 2650
Pozivni broj +(351) 21
Službena stranica Câmara Municipal de Amadora
Karta
Amadora na mapi Portugal
Amadora
Amadora
Amadora na karti Portugala

Amadora je danas 4 grad po veličini u Portugalu, on je kao satelitsko naselje Lisabona, izrastao od kraja 19. - početka 20. vijeka kad se zbog blizine Lisabona počelo graditi velike stambene zgrade za smještaj siromašnijih radnika. Općina Amadora (Município da Amadora) osnovana je tek 25. aprila 1974., kad je izdvojena iz dotadašnje općine Oeiras. [1]

Danas je Amadora najpoznatija po svom prvoligaškom nogometnom klubu - Estrela Amadora, koji je jedamput osvojio nacionalni kup (sezona 1989. / 1990.), po svom Festivalu stripa, ali i po kriminalu (provale, ulični gangovi, droga).

Geografske karakteristike

uredi

Amadora je udaljena 15-tak km sjeverozapadno od centra Lisabona, leži na brežuljcima između Lisabona i Sintre. Amadora je relativno najgušće naseljeni dio Portugala jer na 1 km² živi 7 414,35 stanovnika. U Amadori živi najviše afričkih imigranata i to najviše iz Angole i Zelenortske Republike.

Administrativna podjela Amadore

uredi
 
Karta administrativne podjele Amadore

Amadora je administrativno podjeljena na 11 kvartova (freguesiasa - župa) a to su;

  • Alfornelos
  • Alfragide
  • Brandoa
  • Buraca
  • Damaia
  • Falagueira
  • Mina
  • Reboleira
  • São Brás
  • Venda Nova
  • Venteira
 
Pogled na tipični dio Amadore, stadion kluba Estrela da Amadora je lijevo

Historija

uredi
 
Ulica u Amadori

Teren na kojem se danas nalazi Amadora nekad je bio kraj sa velikim poljima pšenice i rijetkim seljačkim domovima. U to vrijeme Amadora je hranila Lisabon. Prvi veći objekt u Amadori bio je Ponte Filipina izgrađen 1631., most preko rijeke Carenque, koji je povezivao naselja Benficu i Queluz. [2] Jedan vijek kasnije 1732., počela je izgradnja vodovoda za Lisabon. Od početka 19. vijeka počinju se graditi industrijski pogoni u Amadori. Prvi takav pogon bio je Tvornica korzeta Santos Mattos & Companhia, izgrađena 1832. [2]

Od kad je izgrađena željeznička pruga prema Sintri 1887., došlo je do prvog većeg graditeljskog buma, tad je niknuo nukleus budućeg grada (Alto do Maduro/Porcalhota, Amadora/Venteira).[2]

Od 20. vijeka do danas

uredi

U prvom desetljeću 20. vijeka, jedna poduzetnička grupa, odlučila je u skladu sa tadašnjom urbanističkom modom izgraditi na području Amadore - potpuno novi grad park, uglavnom za smještaj sve većeg broja stanovnika Lisabona. [3] Na zahtjev stanovnika, ukazom tadašnjeg kralja Carlosa I. iz 1907., dotadašnja naselja Porcalhota, Amadora i Venteira postala su naselje pod zajedničkim imenom - Amadora. [3] Između 1909. - 1916. osnovane su prva udruženja građana Amadore koja su za cilj imala unapređenje života stanovnika i skladan razvoj Amadore.[3] U Amadori je 1914., izgrađen kulturno-sportsko centar Recreios da Amadora sa sportskim terenima, i objektima za kulturne sadržaje, koji je trebao stanovnicima omogućiti bolji društveni život. Amadora je 1937. dobila status grada.[3] Od 1930-ih , broj stanovnika Amadore konstantno je rastao slijedećih 50 godina, tako je izgrađeno puno novih stambenih zgrada i industrijskih pogona (metalna industrija) i velik broj cesta. [3]

Rast stanovništva Amadore

uredi
Stanovništvo Amadore od 1981. do 2004.
1981 1991 2001 2004
163 878 181 774 175 872 176 239

Gradovi prijatelji

uredi

Amadora je ima ugovore o prijateljstvu sa slijedećim gradovima;

Bilješke

uredi
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Introdução (portugalski). Câmara Municipal de Amadora. Arhivirano iz originala na datum 2011-08-09. Pristupljeno 21. 11. 2011. 
  2. 2,0 2,1 2,2 Séculos XVII a XIX – Agricultura e Lazer (portugalski). Câmara Municipal de Amadora. Arhivirano iz originala na datum 2011-08-09. Pristupljeno 21. 11. 2011. 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Século XX – 1.ª Metade (portugalski). Câmara Municipal de Amadora. Arhivirano iz originala na datum 2011-08-09. Pristupljeno 21. 11. 2011. 
  4. 4,0 4,1 4,2 Geminações (portugalski). Câmara Municipal de Amadora. Arhivirano iz originala na datum 2011-08-09. Pristupljeno 21. 11. 2011. 

Vanjske veze

uredi