1896

< | 18. vijek | 19. vijek | 20. vijek | >
< | 1860-e | 1870-e | 1880-e | 1890-e | 1900-e | 1910-e | 1920-e | >
<< | < | 1892. | 1893. | 1894. | 1895. | 1896. | 1897. | 1898. | 1899. | 1900. | > | >>

Godina 1896 (MDCCCXCVI) bila je prijestupna godina koja počinje u srijedu po gregorijanskom, odn. prijestupna godina koja počinje u ponedjeljak po 12 dana zaostajućem julijanskom kalendaru (linkovi pokazuju godišnje kalendare).

1896. po kalendarima

Gregorijanski	1896. (MDCCCXCVI)
Ab urbe condita	2649.
Islamski	1313–1314.
Iranski	1274–1275.
Hebrejski	5656–5657.
Bizantski	7404–7405.
Koptski	1612–1613.
Hindu kalendari
• Vikram Samvat	1951–1952.
• Shaka Samvat	1818–1819.
• Kali Yuga	4997–4998.
Kineski
• Kontinualno	4532–4533.
• 60 godina	Yang Vatra Majmun (od kineske Ng.)
Holocenski kalendar	11896.
Podrobnije: Kalendarska era

Događaji

Januar/Siječanj

• 2. 1. - Kraj neuspelog Jamesonovog upada u bursku Južnoafričku Republiku (Transvaal).
• 3. 1. - Krugerov telegram: nemački car Wilhelm II šalje telegram sa čestitkom predsedniku Transvaala Krugeru, što raspaljuje javnost u Britaniji.
• 4. 1. - Utah je 45. država SAD, uslov za prijem je bio unošenje zabrane poligamije u državni ustav..
• 5. 1. - Austrijske novine izveštavaju o otkriću rentgenskih zraka - početak velikog publiciteta u svetu.
• 6. 1. - Premijer Kolonije Rt dobre nade Cecil Rhodes prinuđen na ostavku zbog Jamesonovog upada.
• 14. 1. - U Britaniji prikazan prvi film, Rough Sea at Dover.
• 15. 1. - Anglo-francuski ugovor o granici između Laosa i gornje Burme i o zonama uticaja u Sijamu/Tajlandu.
• januar - Četvrti Anglo-Ašanti rat u današnjoj Gani: Britanci pod komandom Roberta Baden-Powella stigli u Kumasi, anektirali su teritorije Ašantija i Fantija. Mnogo Britanaca je stradalo od bolesti, među kojima i zet kraljice Viktorije Henry od Battenberga.
• 22. 1. - Prvi italijansko-abesinski rat: opsada Makelea okončana italijanskom predajom.
• 22. 1. - Kubanski rat za nezavisnost: krenuvši sa istoka, pobunjenici stigli do zapadnog vrha ostrva - svi veliki gradovi su opsednuti.
• 25. 1. - Prikazan film braće Lumière "Ulazak voza u stanicu" - gledaoci se navodno uplašili.
• 28. 1. - U Engleskoj naplaćena prva kazna za prebrzu vožnju.
• januar (po j.k.) - Arhimandrit Dionisije (Srbin) na čelu raško-prizrenske eparhije (ranije bio Grk).
• zima - Indijska glad 1896-97: počinje u centralnoj Indiji i širi se sledećeg leta - do jeseni 1897. stradalo približno milion ljudi.

Februar/Veljača

"Bitka kod Adue"

• 1. 2. - Premijera Puccinijeve opere "La Boheme" u Torinu (Italija).
• 3. 2. (22. 1. po j.k.) - Bugarski knez Ferdinand I objavio da će njegov naslednik Boris biti kršten u pravoslavnoj veri - pomirenje sa Rusijom (car Nikolaj II je kum), nezadovoljstvo katoličkih rođaka.
• 11. 2. - Korejski kralj Gojong i krunski princ pobegli u rusko poslanstvo u Seulu, gde ostaju godinu dana. Projapanski premijer Kim Hong-jip brutalno ubijen.
• 11. 2. - U Parizu prikazana Wildeova tragedija Salome (autor je u zatvoru).
• 13. 2. - U Zagrebu, dvogodišnji pomen Franji Račkom kome prisustvuju i srpski omladinci i 22. februara proslava 70. godišnjice Svetozara Miletića kojoj prisustvuju i hrvatski studenti.
• 14. 2. - Theodor Herzl objavio knjigu Der Judenstaat - predlaže stvaranje jevrejske države (→ cionizam).
• februar - Španski general Valeriano Weyler postavljen za generalnog kapetana Kube - sprovodi politiku Reconcentración, odvajanja stanovništva od pobunjenika putem preseljenja u ograđena naselja koja će biti upoređena sa konc-logorima.
• februar - Na severu Irske pronađeno Broightersko zlato iz 1. st. pne.
• 15. 2. - Zakon o građenju timočke pruge u Srbiji.
• 19. 2. - Voz sa oko 60 tona eksploziva eksplodirao u Braamfonteinu, predgrađu Johannesburga
• 26. 2. - Poslata prva razglednica sa motivom Beograda.
• februar - Proslava 70-godišnjice Svetozara Miletića u Zagrebu na kojoj učestvuje i hrvatska omladina - ubrzo zatim se udružuju u "Ujedinjenu hrvatsku i srpsku omladinu" (Pribićević, Banjanin, Lorković, Mazzura).

Mart/Ožujak

Henri Becquerel u laboratoriji

• 1. 3. - Henri Becquerel otkrio da uranove soli emituju zrake koji deluju na fotografsku ploču - otkriće radioaktivnosti.
• 1. 3. - Bitka kod Adue, odlučujuća etiopska pobeda u Prvom italijansko-abesinskom ratu - odbranjena nezavisnost.
• 2. 3. - Sultan priznao Ferdinanda kao kneza Bugarske i guvernera Istočne Rumelije, narednih dana to čine i ostale sile.
• 3. 3. - U Berlinu izlazi prvi gay časopis, Der Eigene.
• 9. 3. - Italijanski premijer Francesco Crispi prinuđen na ostavku nakon što su u zemlji izbile demonstracije zbog abisinske katastrofe, sledi Antonio Starabba (do 1898).
• 18. 3. - Britansko-egipatska vojska na čelu sa Kitchenerom ušla u Sudan.
• 20. 3. - Počinje Čimurenga, tj. Drugi Matabele rat, pobuna naroda Ndebele i Šona protiv Britanske južnoafričke kompanije u Južnoj Rodeziji (poraženi sledeće godine).
• 24. 3. - Počeo s radom Zavod za farmakognoziju u Zagrebu, osnivač Julije Domac.
• 26. 3. - Osnovano Društvo srpskih stenografa.

April/Travanj

Olimpijske igre 1896

• 2. 4. (21. 3. po j.k.) - Na putu u Atinu, srpski kralj Aleksandar Obrenović stigao u posetu Hilandaru, dobio Miroslavljevo jevanđelje na poklon.
• 3. 4. - U Milanu izlazi prvi broj La Gazzetta dello Sport.
• 3. 4. - Italijani poraženi od Mahdista kod Tukrufa (uglavnom stradali askariji).
• 4. 4. - Prvi broj nemačkog satiričnog nedeljnika Simplicissimus.
• 6 - 15. 4. - Prve Olimpijske igre novog doba, u Ateni, s 311 sudionika iz 13 zemalja. Inicijator (otac modernog olimpizma) je francuski baron Pierre de Coubertin, koji je oživljavanjem antičkog ideala natjecanja želio dati prinos razumijevanju naroda. Momčilo Tapavica osvojio bronzu u teniskom singlu za Ugarsku.
• april - Svante Arrhenius objavio rad o uticaju ugljen dioksida na temperaturu.
• 20. 4. - Otvorena Gradska vijećnica u Sarajevu.
• 22. 4. (10. 4. po j.k.) - Đaci u Beogradu spalili mađarsku zastavu (tenzije od prethodne godine zbog zabrane uvoza svinja).
• 28. 4. - U Japanu donesen Građanski zakonik, po ugledu na nemački i francuski.
• 30. 4. - Prvi broj književnog časopisa "Zora" u Mostaru.

Maj/Svibanj

Gradska vijećnica u Sarajevu

• 1. 5. - Ubijen persijski vladar Nasrudin-šah Kadžar, sledi Mozafaradin-šah (do 1907).
• 1. 5. - 15. 10. - Berlinska industrijska izložba.
• 2. 5. - Počinje mađarska proslava 1000-godišnjice dolaska u Panoniju, traje do kraja oktobra. Otvorena prva linija Budimpeštanskog metroa, drugog na svetu. Srpskoj vladi je bilo neprihvatljivo da se na otvaranju izložbe u Pešti nosi stara srpska zastava.
• 4. 5. - Prvi broj Daily Mail-a.
• 7. 5. (25. 4. po j.k.) - Bugarski knez Ferdinand I stigao u posetu Beogradu.
• 9. 5. - Prvo putovanje luksuznog voza Nord-Express, između Pariza i Sankt Petersburga.
• maj - Širi se pobuna pravoslavnih Grka na Kritu, dogodine će u sukob biti uvučena i Grčka. Ustanici opsedaju Vamos nekoliko dana, masakr hrišćana u Haniji.
• maj - Prvi broj nemačkog art magazina Jugend, po kome će nemački Art nouveau biti nazvan Jugendstil.
• 18. 5. - Plessy v. Ferguson: Vrhovni sud SAD potvrđuje ustavnost zakona o segregaciji u državama, prema doktrini "zasebno ali jednako" (stoji do 1954 i odluke u Brown v. Board of Education).
• 18. 5. - Mubarak Al-Sabah je novi emir Kuvajta (do 1915) nakon što su ubijena njegova polubraća.
• 20. 5. - Osnovana Francuska Somalija (Côte française des Somalis, od 1967. Territoire français des Afars et des Issas, od 1977. nezavisni Džibuti).
• 24. 5. - U Beogradu, u okviru "Sokola", osnovana Loptačka sekcija - začetak fudbala u Kraljevini Srbiji (prva utakmica odigrana 31. 5. kod Kule Nebojše).
• 26. 5. - Osnovan berzanski indeks Dow Jones Industrial Average.
• 26. 5. (14. 5. po j.k.) - Ruski car Nikolaj II krunisan u Uspenskom saboru/katedrali moskovskog Kremlja, zabeleška ovog događaja je prvi film snimljen u Rusiji, odn. prva snimljena koronacija.
• 27. 5. - Tornado opustošio Saint Louis, jedan od najrazornijih i najsmrtonosnijih u istoriji SAD, sa 255 mrtvih; ovih dana je zabeležen veliki broj tornada u regionu.
• 30. 5. - Hodinska katastrofa: u stampedu na proslavi krunisanja cara Nikolaja II poginulo 1360 ljudi.

Jun/Juni/Lipanj

Guvernerova palača u Rijeci

• 1. 6. - U Zagrebu osnovano Hrvatsko filatelističko društvo.
• 3. 6. - Potpisan Li-Lobanovljev ugovor, tajni i nejednaki ugovor između Rusije i Kine - vojni savez u zamenu za ruski upliv u Mandžuriji, tj. gradnju železnice i upotrebu luka (Port Artur).
• 3 - 11. 6. - Odbrana Vana: Jermenski branitelji su pristali otići u Persiju u pratnji osmanskih vojnika, ali je usput masakrirano nekoliko stotina.
• 4. 6. - Henry Ford napravio svoj prvi automobil - Ford Quadricycle.
• 4 - 27. 6. (novi kalendar) - Savez borbe za oslobođenje radničke klase (čiji je lider Vladimir Iljič uhapšen prošlog decembra) organizovao štrajk tekstilnih radnika u Sankt Peterburgu.
• 6. 6. (kalendar?) - U beogradskoj kafani "Kod zlatnog krsta" (danas "Dušanov grad" na Terazijama) održana prva bioskopska predstava. Datum je uzet za dan Jugoslovenske kinoteke.
• 7. 6. - Mahdistički rat, Bitka kod Firketa: britansko-egipatska vojska na čelu sa Kitchenerom porazila Mahdiste u severnom Sudanu.
• 8. 6. - Inaugurirana Zgrada Mađarskog parlamenta (završena 1904).
• 9. 6. - Sporazum Yamagata–Lobanov o sferama uticaja Japana i Rusije u Koreji.
• 9. 6. - 13. 10. - Sveruska izložba u Nižnjem Novgorodu predstavlja industrijska dostignuća Rusije, npr. Šuhovljeva dela, prvu hiperboloidnu građevinu i prvu tenzilnu strukturu.
• 15. 6. - Zemljotres Meiji-Sanriku u Japanu: u zemljotresu magnitude 8,5 i dva cunamija poginulo najmanje 22.000 ljudi.
• 16. 6. - Britanski parobrod Drummond Castle udario u greben kod francuskog ostrva Ouessant, troje preživelih i 243 stradalih.
• 17. 6. (5. 6. po j.k.) - "Srpske novine", zvanično glasilo Kraljevine Srbije, donele članak "Najnoviji fotografski iznalazak - Kinematograf".
• 22. 6. - Francuski major Jean-Baptiste Marchand dobija komandu nad Misijom Kongo-Nil, koja će dve godine kasnije dovesti do Incidenta u Fashodi sa Britancima.
• 27. 6. (15. 6. po j.k. - Vidovdan) - Crnogorski knjaz Nikola I Petrović u Beogradu, oduševljen doček.
• 28. 6. - Đorđe Berović postavljen za valiju na Kritu, ne bi li smirio situaciju - Grci ga pozdravljaju a Turci/muslimani su neprijateljski nastrojeni.

Jul/Juli/Srpanj

Sipski kanal - završetak gradnje

• 1. 7. - Potpisan ugovor o osnivanju Federacije Malajskih Država, saveza četiri britanska protektorata na Malajskom poluostrvu.
• 7. 7. - Izvesni Charles Thomas Wooldridge obešen u Redinškom zatvoru, u kome leži i Oscar Wilde - događaj će opisati u The Ballad of Reading Gaol.
• 9. 7. - William Jennings Bryan kandidovan od Demokratske stranke za predsednika SAD; održao govor "Krst od zlata" u korist bimetalizma i slobodnog srebra i protiv zlatnog standarda ("nećete razapeti čovečanstvo na krst od zlata").
• 11. 7. - Wilfrid Laurier postaje prvi frankofoni premijer Kanade (do 1911).
• 26. 7. - 1. 8. - Četvrti kongres Internacionale u Londonu, "najburniji od svih kongresa".
• 27. 7. - Guglielmo Marconi prikazuje u Londonu svoj sistem bežične telegrafije.
• 29. 7. - Anadolska železnica produžena do Konye.
• jul (po j.k.) - Sporazum Srbije sa Ugarskom o izvozu svinja.
• jul - avgust - U sklopu Portinih reformi, u Staroj Srbiji radi inspekciona komisija za sudske, finansijske i policijske poslove.

• leto - Turske snage zbog grčkog ustanka izgubile kontrolu nad većim delom Krita

Avgust/August/Kolovoz

Milenijumska kula u Zemunu

• 6. 8. - Francuska anektira Madagaskar.
• 9. 8. (28. 7. po j.k.) - Veliki radikalski zbor u Beogradu na Topčiderskom brdu - veliki broj prisutnih iz cele zemlje.
• 9. 8. - Otto Lilienthal fatalno povređen pri probnom letu.
• 14. 8. - Donesen britanski zakon o gradnji Ugandanske železnice u Keniji, između luke Mombasa i Kisumua na Viktorijinom jezeru - pet godina gradnje, 2.500 mrtvih.
• avgust - Vrući talas na istoku Severne Amerike odnosi oko 1.500 života.
• 16. 8. - Otkriveno zlato u regionu Klondajk u kanadskoj provinciji Jukon - vest u ostatak sveta stiže tek sledeće godine (→ Zlatna groznica u Klondajku).
• 17. 8. - Bridget Driscoll je prvi pešak pregažen od automobila.
• 18. 8. - U Connstattu je Daimler-Motoren-Gesellschaft izazvao senzaciju, predstavivši prvo motorno teretno vozilo na svijetu. Vozač je još sjedio na otvorenom kao u kočiji.
• 18. 8. - U Nemačkoj donesen Građanski zakonik (Bürgerliches Gesetzbuch - BGB), na snazi od 1900.
• 20. 8. - Na zemunskom Gardošu otvorena Milenijumska kula - Kula Sibinjanin Janka.
• 23. 8. - Pugad Lawin-ski poklič (datum i mesto sporni): počinje Filipinska revolucija protiv španske vlasti - završena uspešno 1898. u savezu sa SAD, ali praćena ratom sa bivšim saveznikom 1899-1902.
• 26. 8. - Pripadnici Jermenske revolucionarne federacije zauzeli Otomansku banku u Carigradu kako bi skrenuli pažnju na Hamidove masakre - povod za ubistvo još Jermena.
• 27. 8. - Dva dana nakon iznenadne smrti probritanskog sultana Hamada bin Thuwainija, počeo i završio se najkraći rat u historiji ratovanja - Englesko-zanzibarski rat (oko 40 minuta) - Khalid bin Barghash dobio azil kod Nemaca, postavljen Hamoud bin Mohammed (do 1902).

Septembar/Rujan

DMG Lastwagen, prvi benzinski kamion

• 1. 9. - Francuzi zauzeli Ouagadougou, današnji glavni grad Burkine Faso.
• 13. 9. - Osnovan Savez lovačkih udruženja Kraljevine Srbije (ili 13.10.?).
• 13. 9. - Papina bula Apostolicae curae smatra ništavnim anglikansko sveštenstvo.
• 15. 9. - Crash at Crush: u Teksasu priređen spektakl, sudar dva voza pred 40.000 gledalaca - zbog neočekivane eksplozije kotlova 2-3 poginulih i mnogo ranjenih.
• septembar - Hjalmar Branting je prvi socijaldemokratski član švedskog parlamenta (1920. i prvi socijaldemokratski premijer).
• septembar - Zvanično ustanovljena kuga u Bombayu, mada je sumnjivih slučajeva bilo od maja.
• 22. 9. - Bečka vlada tek nakon 6 godina obznanila (u svezi s usvojenom saborskom odlukom od 6. studenoga 1890.) da se može u Zadru otvoriti nova gimnazija s hrvatskim nastavnim jezikom za školsku godinu 1897/98.
• 23. 9. - Kraljica Viktorija prevazišla dedu Georga III po najdužoj vladavini u zemlji (od 20. juna 1837.).
• 23. 9. - Britanci zauzeli Dongolu u Nubiji.
• 26. 9. - U Trentu otvoren Antimasonski kongres.
• 28. 9. (16. 9. po j.k.) - Vladari Austrougarske, Rumunije i Srbije u Oršavi prisustvuju otvaranju Sipskog kanala, koji olakšava plovidbu u Đerdapu.
• 28. 9. - Četvorica braće osnivaju Société Pathé Frères, koja će u prvoj polovini 20. veka biti najveća firma za filmsku opremu i produkciju, kao i proizvođač gramofonskih ploča.
• 28. 9. - Italija potpisuje konvencije sa Francuskom, kojima praktično priznaje Tunis kao francuski posed.

Oktobar/Listopad

Mauzolej vladike Danila na Cetinju

• 1. 10. - Osnovana firma Hoffmann-La Roche.
• 9. 10. - Car Nikolaj II u poseti Parizu, govori o bratstvu po oružju sa Francuskom (ove jeseni je posetio i Austrougarsku, Nemačku i Britaniju).
• oktobar - Povodom dvjestogodišnjice dinastije Petrović-Njegoš, prenijeti su ostaci mitropolita Danila Petrovića iz Cetinjskog manastira u Mauzolej na Orlovom kršu iznad Cetinja. Istim povodom je ustanovljen i Orden Petrović Njegoš.
• oktobar (po j.k.) - Godišnja skupština radikala u Kragujevcu, Glavni odbor preuzima glavnu reč u vođenju stranke.
• oktobar - Zbor prištinskih Albanaca u Pirinas-džamiji, protive se Portinim reformama, napadnute neke srpske kuće.
• 17. 10. - Praizvedba Čehovljeve drame "Galeb" u Sankt Peterburgu - prvo veče je loše prošlo.
• 18. 10. - Otvoren Spomenik caru Wilhelmu na Porta Westfalica, visok 88 metara - prevazići će ga samo Spomenik Bici naroda u Lajpcigu 1913.
• 23. 10. - Ugovor iz Addis Abebe je i formalan kraj Italijansko-abisinskog rata: priznata nezavisnost Etiopije, dogodine će i Francuzi i Britanci zaključiti ugovore s njom kao s jednakim partnerom.

Jelena Petrović

• 24. 10. - Venčanje Jelene Petrović i italijanskog prestolonaslednika Viktora Emanuela (kraljevski par 1900-1946).
• 24. 10. - Otto von Bismarck objavio preko hamburških novina sadržaj Ugovora o reosiguranju iz 1887. između Nemačke i Rusije.

Spomenik caru Wilhelmu na Porta Westfalica

Novembar/Studeni

• 3. 11. - Izbori za predsednika SAD: republikanac William McKinley pobedio demokratu Bryana (271:176 elektora, 23:22 države); smatra se da je ovim započet Četvrti partijski sistem u SAD (1896-1932) u kome su uglavnom dominirali republikanci (doba je poznato i kao Doba progresivizma, Progressive Era).
• 3. 11. (22. 10. po j.k.) - Zakon o izmenama ustrojstva Velike škole (priprema za Beogradski univerzitet).
• 7. 11. - U Brazilu otpočeo Rat Canudosa.
• 7. 11. - Nikolaj Mandić imenovan za mitropolita dabrobosanskog.
• oko 11. 11. - Katastrofalne poplave na Drini i njenim pritokama, potpuno prekriven Stari most u Višegradu i odnesena ograda, poplavljena Semberija.
• 16. 11. - Prvi prijenos Tesline naizmjenične električne energije, sa Nijagare do grada Buffalo.
• 21. 11. - U Hamburgu počinje štrajk lučkih radnika, traje do sledećeg februara.
• 22. 11. - Antun Mahnić imenovan za krčkog biskupa (do 1920).
• 24. 11. - Osnovan Pedagoški muzej u Beogradu.
• 27. 11. - U Frankfurtu izvedena Straussova simfonijska poema "Tako je govorio Zaratustra".
• novembar (po j.k.) - Nakon smrti skopskog mitropolita Metodija, Carigradska patrijaršija postavlja opet Grka, Amvrosija, mitropolita ohridskog, ali Srbi ga ne prihvataju.
• 30. 11. - Na Floridi uočeno "St. Augustinsko čudovište" - lešina džinovskog oktopoda ili ostaci kita.

Decembar/Prosinac

• novembar-decembar? - Puč u Kraljevini Ruanda, na vlast dolazi Yuhi V (do 1931), oslanja se na Nemce.
• 8. 12. - Nemački parobrod Salier naleteo na greben uz severnu Španiju, stradalo svih 279 osoba.
• 10. 12. - Succès de scandale: praizvedba "Kralja Ibija" u Parizu uz veliko negodovanje publike.
• 22. 12. (10. 12. po j.k.) - U Srbiji donesen Zakon o akcionim društvima.
• decembar - Predstavnici 14 srpskih opština Bosne i Hercegovine šalju prvi memorandum dvorskoj kancelariji u Beču tužeći se na nepravde i nasilja i tražeći versku i školsku samoupravu, Kalaj radi na gušenju ovog pokreta.
• decembar (po j.k.) - Kralj Aleksandar odlikovao u Beču Benjamina Kalaja, ministra finansija Austrougarske i upravitelja Bosne i Hercegovine.
• 14. 12. - Glasgowski metro je treći najstariji na svetu.
• 17. 12. - Nikola Tesla počasni član Jugoslavenske akademije znanosti i umjetnosti.
• 26. 12. (14. 12. po j.k.) - Ostavka naprednjačke vlade Stojana Novakovića.
• 29. 12. (17. 12. po j.k.) - Đorđe Simić predsednik vlade u Srbiji - formalno neutralna, preovlađuje uticaj radikala.
• 30. 12. - Pogubljen filipinski nacionalni heroj José Rizal.
• 31. 12. - U Manausu otvorena opera Teatro Amazonas.

Kroz godinu

Baščaršija

• Osnovan etnološki časopis JAZU Zbornik za narodni život i običaje Južnih Slavena (1995. izbrisano "Južnih Slavena").
• Osnovano ogledno poljoprivredno dobro Božjakovina.
• Ivan Paspa otvorio u Zagrebu radionicu za proizvodnju baterija.
• Đaci sarajevske gimnazije osnovali tajno društvo "Srpska svijest".
• Jaša Tomić odslužio zatvorsku kaznu.
• U Srbiji formirano akcionarsko društvo za klanje i preradu stoke; privremena klanica u Nišu, pa u Beogradu.
• U kolubarskoj jami "Tvrdojevac" počelo kopanje uglja.
• Francuski kapital se angažuje u rudniku antimona u Zajači.
• U Beogradu podignut Dom Jevrema Grujića, danas spomenik kulture.
• Osnovan Peugeot.
• Scipione Riva-Rocci usavršio sfigmomanometar.
• Otkriven Zeemanov efekt.
• Georges Melies počinje snimanje filmova, npr. Escamotage d'une dame au théâtre Robert Houdin.
• 1895-96 - Emir Afganistana Abdur Rahman Khan potčinjava Kafiristan, preobraća stanovništvo u islam i menja ime zemlje u Nuristan.

Galerija sa Milenijske izložbe

• 
  Izložba hrvatskog šumarstva
• 
  "Hrvatska poljoprivredna dvorana"
• 
  "Bosanska kuća"
• 
  "Zgrada bosanske industrije"

Rođenja

Januar/Siječanj – Mart/Ožujak

• 1. 1. - Vukić Mićović, srpski hemičar, rektor BU, akademik SANU († 1981)
• 2. 1. - Dziga Vertov, filmski radnik († 1954)
• 14. 1. - John Rodrigo dos Passos, američki književnik († 1970.)
• 22. 1. - Sava Šumanović, srpski slikar († 1942)
• 23. 1. - Charlotte, velika vojvotkinja Luksemburga († 1985)
• 23. 1. - Nikola Cvejić, srpski operski pevač († 1987)

• 19. 2. - André Breton, književnik nadrealista († 1966)

• 10. 3. - Anka Krizmanić, hrvatska slikarica i grafičarka († 1987.)
• 25. 3. - Đuro Cvijić, rukovodilac KPJ († 1938)

April/Travanj – Jun/Lipanj

• 3. 4. - Marko Orešković, učesnik Španskog rata i NOB, narodni heroj († 1941)
• 7. 4. - Mladen Stojanović, lekar, narodni heroj († 1942)
• 8. 4. - Ljubica Oblak-Strozzi, hrvatska pjevačica († 1981.)
• 15. 4. - Gerhard Fieseler, letački as, konstruktor aviona († 1987)
• 15. 4. - Nikolaj Semjonov, ruski fizičar i hemičar († 1986.)
• 16. 4. - Tristan Tzara, suosnivač dadaizma († 1963)
• 21. 4. - Ante Šercer, hrvatski liječnik († 1968.)
• 26. 4. - Ernst Udet, nemački letački as i general († 1941)

• 6. 5. - Rolf Maximilian Sievert, medicinski fizičar († 1966)
• 11. 5. - Josip Slavenski, kompozitor († 1955)
• 30. 5. - Howard Hawks, američki filmski redatelj († 1977.)

• 4. 6. - Jovan Šangajski, pravoslavni svetac († 1966)
• 6. 6. - Italo Balbo, fašistički lider, vazduhoplovni maršal († 1940)
• 7. 6. - Robert S. Mulliken, fizičar i hemičar, nobelovac († 1986)
• 19. 6. - Wallis Simpson, vojvotkinja od Windsora († 1986)

Jul/Srpanj – Septembar/Rujan

• 14. 7. - Buenaventura Durruti, španski revolucionar i anarhista († 1936.)
• 15. 7. - Alfred Albini, hrvatski arhitekt († 1978.)
• 16. 7. - Trygve Lie, prvi generalni sekretar UN († 1968)
• 18. 7. - Kamilo Horvatin, član CK KPJ († 1938.)

• 7. 8. - Imre Nagy, mađarski političar († 1958.)
• 9. 8. - Léonide Massine, ruski plesač i koreograf († 1979)
• 27. 8. - Léon Theremin, pronalazač († 1993)

• 1. 9. - A. C. Bhaktivedanta Swami Prabhupada, osnivač pokreta Hare Krišna († 1977)
• 4. 9. - Antonin Artaud, glumac, pisac, pozorišni režiser († 1948)
• 5. 9. - Sima Milošević, lekar, učesnik NOB († 1943)
• 24. 9. - F. Scott Fitzgerald, književnik († 1940)
• 25. 9. - Sandro Pertini, predsednik Italije († 1990)

Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac

• 8. 10. - Julien Duvivier, francuski filmski redatelj († 1967.)
• 26. 10. - Leposava Kangrga - Bela Krleža, kazališna glumica († 1981)
• 27. 10. - Margareta Petrovna Forman, balerina, pedagoginja, koreografkinja i redateljica († 1970.)
• 31. 10. - Ethel Waters, pevačica († 1977)

• 3. 11. - Sulejman Bajraktarević, putopisac, pjesnik i prepisivač Kur'ana († 1977)
• 10. 11. - Vladimir Vranić, matematičar († 1976)
• 10. 11. - Andreas Stihl, švajcarski pronalazač, osnivač firme († 1973)
• 16. 11. - Oswald Mosley, britanski fašista († 1980)
• 21. 11. - Dragutin Keserović, četnički vojvoda († 1945)
• 23. 11. - Klement Gottwald, predsednik Čehoslovačke SR († 1953)

• 1. 12. - Georgij Žukov, maršal SSSR († 1974)
• 6. 12. - Ira Gershwin, stihopisac († 1983)
• 14. 12. - Jimmy Doolittle, američki vazduhoplovni general († 1993)
• 16. 12. - Ivan Merz, blaženik († 1928)
• 16. 12. - Anna Anderson, lažna Anastasija († 1984)
• 21. 12. - Konstantin Rokosovski, maršal SSSR i Poljske († 1968)
• 27. 12. - Carl Zuckmayer, njemački književnik

Kroz godinu

• Alija Alijagić, komunistički revolucionar († 1922.)

Smrti

Januar/Siječanj – Jun/Lipanj

• 3. 1. - Miho Klaić, hrvatski političar i preporoditelj (* 1829.)
• 8. 1. - Paul Verlaine, francuski pjesnik (* 1844.)
• 8. 2. - Georgije Nikolajević, mitropolit dabrobosanski (* 1807)
• 20. 2. - Miloš Mile Dimitrijević, srpski pravnik, političari, predsednik Matice srpske (* 1824.)
• 27. 2. - Milojko Lešjanin, srpski general (* 1830)
• 28. 2. - Ante Starčević, hrvatski političar (* 1823)
• 1. 5. - Nasrudin-šah Kadžar, šah Irana (* 1831)
• 7. 5. - H. H. Holmes, serijski ubica (* 1861)
• 19. 5. - Karlo Ludovik, otac nadvojvode Franca Ferdinanda (* 1833)
• 20. 5. - Clara Schumann, njemačka pijanistica i kompozitor (* 1819)
• 24. 5. - Luigi Federico Menabrea, italijanski političar, general, matematičar (* 1809)
• 6. 6. - Milan Jovanović-Morski, lekar i književnik (* 1834)
• 13. 6. - Matija Mrazović, odvjetnik, političar i publicist (* 1824)

Jul/Srpanj – Decembar/Prosinac

• 1. 7. - Harriet Beecher Stowe, američka spisateljica i abolicionistkinja (* 1811.)
• 13. 7. - Friedrich Kekule, nemački hemičar (* 1829.)
• 16. 7. - Edmond Goncourt, francuski romanopisac, osnivač akademije (* 1822.)
• 10. 8. - Otto Lilienthal, pionir avijacije (* 1848)
• 13. 8. - John Everett Millais, slikar (* 1829)
• 18. 9. - Hippolyte Fizeau, fizičar (* 1819)
• 21. 9. - Olga Petrović Njegoš, kćerka Danila I (* 1859)
• 23. 9. - Ivar Aasen, norveški pisac (* 1813)
• 11. 10. - Anton Bruckner, austrijski orguljaš i kompozitor (* 1824)
• 16. 10. - Mojsije Veresić, bivši episkop negotinski (* 1835)
• 19. 10. - Šime Ljubić, hrvatski arheolog, povjesničar i biograf (* 1822.)
• 16. 11. - Josip Šokčević, bivši hrvatski ban (* 1811)
• 10. 12. - Alfred Nobel, švedski kemičar, pronalazač, filantrop, mirotvorac, kozmopolit i industrijalac (* 1833.)
• 30. 12. - José Rizal, nacionalni heroj Filipina (* 1861)

Kroz godinu

• Antonije Popović - Tonka, leskovački industrijalac (* 1843)
• Vasilije Kovačević, vođa iz Bosansko-hercegovačkog ustanka (* 1844)

Reference

1896 na Wikimedijinoj ostavi