Мостахов Семен Егорович

Мостахов Семен Егорович (28.12.1934—1993) — география билимин хандьыдаата, саха географиятын билимигэр биллэр-көстөр суолу хаалларбыт учуонай, преподаватель, инженер-океанограф.

1934 сыл ахсынньы 28 кунугэр Ньурба оруйуонун Хатыҥ Сыһыы сэлиэнньэтигэр төрөөбүтэ. Төрөөбүтүнэн Саабынап (аҕатынан Сэмэн Иванович Саввинов), эрдэ тулаайах (ийэтэ кинини төрөөн баран өлбүт) хаалан иитиллибит дьонун араспаанньатынан Муостаахап буолбут. Иитиллибит дьоно- ийэтинэн эһэлээх эбэтэ, ийэтин бииргэ төрөөбүт таайа Дьөгүөр Муостаахаптар.

1952 сыллаахха Ньурба оскуолатын бүтэрэн баран Ленинградтааҕы гидрометеорологическай институкка "инженер-океанолог" идэтигэр үөрэнэн, 1957 с. ситиһиилээхтик бүтэрбитэ. 1958 сылтан СГУ-га география кафедратыгар үлэҕэ ылыллан «Климатология уонна метеорология», «Уопсай гидрология», «География устуоруйата» диэн предметтэри уһун кэмҥэ үөрэппитэ. Бэрт уһун кэмҥэ бу кафедраны салайан, хас эмэ сүүһүнэн ахсааннаах саха географтарын бэлэмнээн таһаарбыта. Кини үгүс үөрэнээччилэрэ билигин Саха Сирин бары улуустарыгар учууталларынан ситиһиилээхтик үлэлииллэр, билимҥэ да бэрт элбэх киһи үлэлиир, олор ортолоругар уонча билим доктара, хас эмэ уонунан ааҕыллар билим хандьытааттара, учууталларын суолун батыһан ситиһиилээхтик үлэлииллэр, экономика үгүс салааларыгар эмиэ бэрт элбэх специалист үлэлиир-хамсыыр.

Сэмэн Дьөгүөрэбис ССРС географическай уопсастыбатын Саха Сиринээҕи салаатын бэрт уһун кэмҥэ ситиһиилээхтик салайбыта.

«Сподвижники путешественников и исследователей (участие местного населения в географическом изучении Северо-Востока Сибири в 17 — нач.20 вв.)» диэн саха, эбээн, дьүкээгир, чукча, кэрээк уонна эбэҥки дьоннорун билимҥэ кылааттарын туһунан бэртээхэй кинигэни суруйбута 1966 с. тахсыбыта.

Уопсайынан 89 билим үлэтин (ол иһигэр 12 кинигэ) бэчээттээбитэ маннык салааларга сыһыаннаахтар: климатология, гидрология, география арыйыыларын устуоруйата, краеведение, озероведение, айылҕаны харыстааһын, үөрэхтээһин, ресурсоведение. Олор истэригэр «География Якутии», 1968; «Река Лена», 1972; «Русские путешественники-исследователи Якутии», 1982; «География Якутской АССР», 1984; «По реке Лене», 1985.