Geòrgia (Stat Unì d'América)
Vos an lenga piemontèisa | |
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì. |
As treuva ant la macroregion ciamà comunement Sud (South). A confin-a a nòrd col Tenessì e con la Carolin-a dël Nòrd, a òvest con l'Alabama, a sud con la Florida, a est con la Carolin-a dël Sud e con l'Ocean Atlàntich. La capital a l'é Atlanta (423.019 abitant), ch'a l'é ëdcò la sità pì popolà dlë stat. Àutre sità importante a son Augusta, Columbus e Savannah.
StòriaËl perìod colonialLa Geòrgia a l'é stàita la dariera colònia anglèisa ant ël nòrd Mérica, la nùmer tërdes. Ël fondador a l'é stàit James Oglethorpe e ël nòm a restava an onor ëd Giòrs II. Oglethorpe a l'é partì da l'Anghiltèra ant la prima dël 1733 e a l'é rivà a lë sboch dël fium Savannah, anté ch'a l'ha fondà na sità con ël midem nòm dël fium. L'ann apress la fondassion ëd Savannah, a l'han fondà Ebenezer. Ël midem ann, Oglethorpe a l'é partì për l'Anghiltèra e a l'é tòst tornà an ëmnand d'àutri imigrant. La Geòrgia a l'é stàita l'ùnica dle tërdes colònie a arsèive d'agiut finansiari con un vot dël parlament.
A diferensa da j'àutre colònie, an Geòrgia a l'ancamin l'han proibì la s-ciavitù e l'amportassion ëd licor antossiant. Dël 1749 la s-ciavitù a l'é stàita përmetùa, ma sota dle laj për ël tratament uman ëd jë s-ciav. Al temp ëd l'arvolussion, la Geòrgia a contava sinquantamila përson-e, dont la mità dë s-ciav. La secessionAi 19 ëd gené dël 1861, la Geòrgia a l'é separasse da l'Union. Organisassion polìticaLa Geòrgia a contribuiss con 16 grand eletor a j'elession pressidensiaj dl'Union. |