Wielki Kolaps
Wielki Kolaps (Wielka Zapaść, Wielki Kres i Wielki Krach, Wielki Skurcz[1], z ang. Big Crunch) – hipoteza kosmologiczna opisujących koniec istnienia Wszechświata. Zakłada ona, że proces rozszerzania Wszechświata nie będzie przebiegać wiecznie. Pod wpływem grawitacji jego rozszerzanie będzie zwalniało aż ustanie i rozpocznie się proces do niego odwrotny – „kurczenie się Wszechświata”. Zgodnie z niektórymi hipotezami, również czas będzie płynął w odwrotnym kierunku[2]. Przebieg kurczenia się Wszechświata, zgodnie z hipotezą Wielkiego Kolapsu, podzielić będzie można na etapy:
- zbliżania się do siebie galaktyk,
- scalanie się galaktyk,
- scalania się gwiazd i planet,
- pod wpływem ogromnej siły grawitacji nastąpi rozbicie atomów i scalenie do plazmy jąder atomowych i elektronów (które scalą się w neutrony),
- w materii neutronowej zanikną granice między poszczególnymi neutronami i powstanie materia kwarkowa.
Każdy kolejny etap przebiegać będzie coraz szybciej, z powodu wzrastającej grawitacji, a co za tym idzie, wzrostu temperatury i gęstości.
Wielki Kolaps stanowi odwrócony proces Wielkiego Wybuchu – Wszechświat znów zapadnie się do stanu o skrajnie wysokiej gęstości lub wręcz osobliwości.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Angielsko-polski słownik nowych terminów fizycznych, Polskie Towarzystwo Fizyczne, ptf.net.pl [dostęp 2021-09-01].
- ↑ Krok po kroku od Wielkiego Wybuchu... I chwilę przed nim!, „21 wiek”, Jesień 2024, s. 53, ISSN 1896-4117 .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dr. Gary F. Hinshaw, WMAP Introduction to Cosmology. NASA (2008) [1]
- Jennifer Bergman, The Big Crunch, Windows to the Universe (2003) [2]
- Y Wang, J M Kratochvil, A Linde, and M Shmakova, Current Observational Constraints on Cosmic Doomsday. JCAP 0412 (2004) 006, astro-ph/0409264