Tánaiste
Tánaiste, An Tánaiste (IPA: /ˈtˠ̪ɑːnəʃtʲə/; liczba mnoga Tánaistí /ˈtˠ̪ɑːnəʃtʲiː/) – osoba pełniąca funkcję wicepremiera w rządzie Irlandii.
Jest mianowana przez premiera (Taoiseach) każdorazowo przy powoływaniu składu rządu. Przeważnie obejmuje także któryś z resortów w rządzie. Zastępuje premiera w przypadku jego nieobecności, śmierci lub uznania za niezdolnego do pełnienia urzędu. Pełni tę funkcję, dopóki prezydent nie powoła na urząd nowego premiera.
Nazwa została przyjęta wraz z Konstytucją Irlandii w 1937, wcześniej urząd ten nosił nazwę Wiceprzewodniczący Rady Wykonawczej Wolnego Państwa Irlandzkiego.
Lista Tánaistí
[edytuj | edytuj kod]| Lp. | Nazwisko | Objęcie urzędu | Koniec urzędu | Partia |
|---|---|---|---|---|
| 1. | Seán T. O’Kelly | 29 grudnia 1937 | 14 czerwca 1945 | Fianna Fáil |
| 2. | Seán Lemass (1. kadencja z 3) | 14 czerwca 1945 | 18 lutego 1948 | Fianna Fáil |
| 3. | William Norton (1. kadencja z 2) | 18 lutego 1948 | 13 czerwca 1951 | Partia Pracy |
| Seán Lemass (2. kadencja z 3) | 13 czerwca 1951 | 2 czerwca 1954 | Fianna Fáil | |
| William Norton (2. kadencja z 2) | 2 czerwca 1954 | 20 marca 1957 | Partia Pracy | |
| Seán Lemass (3. kadencja z 3) | 20 marca 1957 | 23 czerwca 1959 | Fianna Fáil | |
| 4. | Seán MacEntee | 23 czerwca 1959 | 21 kwietnia 1965 | Fianna Fáil |
| 5. | Frank Aiken | 21 kwietnia 1965 | 2 lipca 1969 | Fianna Fáil |
| 6. | Erskine H. Childers | 2 lipca 1969 | 14 marca 1973 | Fianna Fáil |
| 7. | Brendan Corish | 14 marca 1973 | 5 lipca 1977 | Partia Pracy |
| 8. | George Colley | 5 lipca 1977 | 30 czerwca 1981 | Fianna Fáil |
| 9. | Michael O’Leary | 30 czerwca 1981 | 9 marca 1982 | Partia Pracy |
| 10. | Ray MacSharry | 9 marca 1982 | 14 grudnia 1982 | Fianna Fáil |
| 11. | Dick Spring (1. kadencja z 3) | 14 grudnia 1982 | 20 stycznia 1987 | Partia Pracy |
| 12. | Peter Barry | 20 stycznia 1987 | 10 marca 1987 | Fine Gael |
| 13. | Brian Lenihan | 10 marca 1987 | 31 października 1990 | Fianna Fáil |
| 14. | John P. Wilson | 13 listopada 1990 | 12 stycznia 1993 | Fianna Fáil |
| Dick Spring (2. kadencja z 3) | 12 stycznia 1993 | 17 listopada 1994 | Partia Pracy | |
| 15. | Bertie Ahern | 19 listopada 1994 | 15 grudnia 1994 | Fianna Fáil |
| Dick Spring (3. kadencja z 3) | 15 grudnia 1994 | 26 czerwca 1997 | Partia Pracy | |
| 16. | Mary Harney | 26 czerwca 1997 | 13 września 2006 | Progresywni Demokraci |
| 17. | Michael McDowell | 13 września 2006 | 14 czerwca 2007 | Progresywni Demokraci |
| 18. | Brian Cowen | 14 czerwca 2007 | 7 maja 2008 | Fianna Fáil |
| 19. | Mary Coughlan | 7 maja 2008 | 9 marca 2011 | Fianna Fáil |
| 20. | Eamon Gilmore | 9 marca 2011 | 4 lipca 2014 | Partia Pracy |
| 21. | Joan Burton | 4 lipca 2014 | 6 maja 2016 | Partia Pracy |
| 22. | Frances Fitzgerald | 6 maja 2016 | 29 listopada 2017 | Fine Gael |
| 23. | Simon Coveney | 30 listopada 2017 | 27 czerwca 2020 | Fine Gael |
| 24. | Leo Varadkar | 27 czerwca 2020 | nadal | Fine Gael |
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- W. Konarski, Z problematyki systemu politycznego niepodległej Irlandii, Warszawa 1988.