Sundiata Keïta

Sundiata Keïta

Mansa Mali
Okres	od 1235 do 1255
Następca	Mansa Wali Keita
Dane biograficzne
Dynastia	Keita
Data urodzenia	1190
Data śmierci	1255
Przyczyna śmierci	prawdopodobnie utonięcie
Dzieci	Mansa Wali Keita, Ouati Keita, Khalifa Keita

Sundiata Keïta, Sundżata Keïta lub Sunjata Keyita (ur. 1190, zm. 1255) – założyciel Imperium Mali.

Sunjata jest również znany jako Sogolon Djata. Imię Sogolon zapożyczone jest od jego matki, kobiety bawoła (tak nazwanej z powodu jej brzydoty i garba). W szybkiej wymowie w języku mandingo, dwa imiona zostały połączone i tak powstało imię Sondjata, Sundjata, Sundiata albo Sundżata. Drugi człon Keita jest bardziej nazwą klanu niż nazwiskiem.

Sundiata Keita założył stolicę w swojej rodzinnej wsi Niani w Mali, blisko dzisiejszej granicy malijskiej z Gwineą. Chociaż był muzułmaninem wykorzystał też miejscową religię, budując reputację jako człowiek potężnej magii. Jego historię opowiada wykonywany przez griotów "Epos o Sundżacie".

W 1235 w bitwie Kuolikoro zwyciężył wojska państwa Soso co pozwoliło kontrolować transsaharyjskie szlaki handlowe. Pięć lat później podbił królestwo Ghany, uzyskując dostęp do bogatych złóż złota i soli.

Sundiata nie był absolutnym monarchą, wbrew temu co sugeruje tytuł, chociaż prawdopodobnie dzierżył powszechną władzę. Imperium Mali było podobno federacją, w której każde plemię miało swojego przedstawiciela w radzie. Pierwszym plemionami były klany Mandingo: Traore, Kamara, Koroma, Konde i Keita. Rada plemienna sprawowała nadzór nad władzą Mansa (króla królów), narzucając mu swoje dekrety i wybierając następcę (zwykle brat Mansa albo syn jego siostry).

Sundiata Keita zmarł w roku 1255, prawdopodobnie utonął. Tradycja podtrzymuje, że umarł podczas przechodzenia rzeki Sankarini, gdzie do dzisiaj stoi relikwiarz. Miał trzech synów, którzy byli następcami tronu Imperium Mali: Mansa Wali Keita, Ouati Keita i Khalifa Keita. Sławny zachodnioafrykański władca Mansa Musa był jego wnukiem.

Sundiata może być tożsamy z postacią Marijata, którego arabski historyk Ibn Chaldun, powołujący się na przekazy ustne, podawał jako założyciela Imperium Mali pod koniec XIV stulecia.