Stefan Plater-Zyberk
Stefan Plater-Zyberk (ur. 31 lipca 1891 w Kurtowianach, zm. 9 lutego 1943 w Auschwitz-Birkenau) – hrabia, fotografik, artysta malarz.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn hrabiego Ludwika Wiktora i Teresy Marii z hr. Zamoyskich.
Ukończył gimnazjum w Wilnie. Podjął studia na Wydziale Architektury Politechniki Ryskiej (1912–1916), w trakcie których został przyjęty do korporacji akademickiej Arkonia. Dyplom uzyskał na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.
W latach 1919–1920 był członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej w Kownie, więzionym następnie przez władze litewskie. 22 czerwca 1934 roku poślubił Hannę Krystyna Gacką.
Podczas II wojny światowej aresztowany przez Gestapo i przewieziony na Pawiak. Po śledztwie, 17 stycznia 1943 roku wywieziony do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau. Rozstrzelany, zginął 9 lutego 1943 roku.
Działalność zawodowa
[edytuj | edytuj kod]Fotografią zainteresował się około roku 1912, lecz dopiero w okresie międzywojennym zajął się jedynie fotografią, i to wyłącznie artystyczną, ilustracyjną. Początkowo fotografował nastrojowe pejzaże, następnie nowatorskie próby fotografowania współczesnej architektury, oraz eksperymenty w zakresie fotografii małoobrazkowej. Założył i prowadził firmę – pracownię Photo-Plat, która była równocześnie agencją i archiwum fotograficznym, dostarczającym wydawnictwom zdjęć na zamówione tematy. Plater brał udział w życiu warszawskiego środowiska fotograficznego, aktywnie uczestniczył w wystawach, regularnie eksponując swoje prace. Był członkiem Polskiego Towarzystwa Miłośników Fotografii. W 1931 roku, za swoje osiągnięcia w dziedzinie fotografii, zostaje przyjęty do Fotoklubu Polskiego.
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari[1]
- Krzyż Niepodległości[1]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 237–238. [dostęp 2021-09-10].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Arkadiusz Janicki: Studenci polscy na Politechnice Ryskiej w latach 1862–1918. T. 2,. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2005. ISBN 83-7326-283-0.
- "Księga pamiątkowa Arkonii 1979–1929"
- Wacław Żdżarski - Historia fotografii warszawskiej. Wydawca - Państwowe Wydawnictwo Naukowe (1974).
- Andrzej Biernacki: Plater-Zyberk Stefan (1891–1943). [w:] Polski Słownik Biograficzny t. XXVI/1981 [on-line]. www.ipsb.nina.gov.pl. [dostęp 2019-05-10].
- Jerzy Sewer Dunin-Borkowski: Almanach Błękitny. Warszawa: 1908, s. 698.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Fotografie Stefana Platera-Zyberka w bibliotece Polona
- Pocztówki wytwórni Photo-Plat z fotografiami autorstwa Stefana Plater-Zyberka w zbiorach Muzeum Warszawy
- Absolwenci Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie
- Członkowie Fotoklubu Polskiego
- Członkowie Polskiej Organizacji Wojskowej
- Fotografowie związani z Polskim Towarzystwem Miłośników Fotografii
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Ofiary KL Auschwitz
- Platerowie
- Polscy fotografowie
- Polscy hrabiowie Imperium Rosyjskiego
- Polscy hrabiowie Świętego Cesarstwa Rzymskiego
- Polscy korporanci
- Polskie ofiary niemieckich obozów koncentracyjnych
- Straceni przez rozstrzelanie
- Więźniowie Pawiaka (okupacja niemiecka)
- Urodzeni w 1891
- Zmarli w 1943