SM UB-29
 Bliźniaczy SM UB-45 z załogą na Morzu Czarnym w 1916 roku | |
| Typ | |
|---|---|
| Projekt |
Werk 243 |
| Historia | |
| Stocznia | |
| Początek budowy |
15 lipca 1915 |
| Wodowanie |
1916 |
 Kaiserliche Marine
| |
| Wejście do służby |
18 stycznia 1916 |
| Wycofanie ze służby |
13 grudnia 1916 |
| Los okrętu |
zatopiony przez HMS „Landrail” |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność • na powierzchni • w zanurzeniu |
|
| Długość |
36,13 metra |
| Szerokość |
3,2 metra |
| Zanurzenie |
3,7 metry |
| Zanurzenie testowe |
50 metra |
| Rodzaj kadłuba |
jednokadłubowy |
| Napęd | |
| 2 x silnik Diesla (284 KM), 2 x silnik elektryczny (280 KM) 2 wały napędowy, 2 śruby | |
| Prędkość • na powierzchni • w zanurzeniu |
|
| Zasięg |
6650 Mm @ 5 węzłów (pow.) |
| Uzbrojenie | |
| 4 (później 6) torped, armata 5 cm SK L/40 | |
| Wyrzutnie torpedowe |
2 x 500 mm (dziób) |
| Załoga |
23 osób |
SM UB-29 – niemiecki jednokadłubowy okręt podwodny typu UB II zbudowany w stoczni AG Weser, w Bremie, w roku 1915. Zwodowany na początku 1916 roku, wszedł do służby w Kaiserliche Marine 18 stycznia 1916 roku. W czasie swojej służby, SM UB-29 odbył 17 patroli, podczas których zatopił 36 jednostek nieprzyjaciela.
Budowa
[edytuj | edytuj kod]SM UB-29[a] należał do typu UBII, który był następcą typu UB I. Był średnim jednokadłubowym okrętem przeznaczonymi do działań przybrzeżnych, o prostej konstrukcji, długości 36,13 metrów, wyporności w zanurzeniu 263 BRT, zasięgu 6450 Mm przy prędkości 5 węzłów na powierzchni oraz 45 Mm przy prędkości 4 węzły w zanurzeniu[1]. W typie UBII poprawiono i zmodernizowano wiele rozwiązań, uważanych za wadliwe w typie UBI. Zwiększono moc silników, zaś pojedynczy wał napędowy zastąpiono dwoma.
Służba
[edytuj | edytuj kod]Dowódcą okrętu został 18 stycznia 1916 roku mianowany Oberleutnant zur See Herbert Pustkuchen[2]. Pustkuchen dowodził okrętem do 2 listopada 1916 roku. 8 marca jednostka został przydzielona do Flotylli treningowej i operowała w obszarze kanału La Manche, północnych wybrzeży Francji oraz Morza Celtyckiego.
Pierwszym zatopionym przez UB-29 statkiem był należący do Soc. Anon. des Chargeurs de l’Ouest, Nantes, zbudowany w 1913 roku francuski parowiec o pojemności „Nominoe” (3155 BRT). 19 marca stojący na redzie koło Lowestoft statek został storpedowany i zatonął[3]. W czasie tego samego patrolu UB-29 zatopił jeszcze 3 statki: 20 marca norweski „Langeli” (1565 BRT) oraz duński „Skodsborg” (1697 BRT), a 24 marca brytyjski „Salybia” (3352 BRT)[4]. Także 24 marca UB-29 storpedował i poważnie uszkodził francuski prom pasażerski SS Sussex pływający na trasie z Folkestone do Dieppe. Zbudowany w 1896 roku przez William Denny and Brothers w Dumbarton parowiec o pojemności 1353 BRT został zaatakowany około 18 mil na północny zachód od Boulogne[5]. Spośród 325 pasażerów oraz 50 członków załogi śmierć poniosło co najmniej 50 osób, chociaż pisano także o liczbie dochodzącej nawet do 100. Wśród nich był hiszpański pianista Enrique Granados, jego żona oraz brytyjski tenisista i piłkarz Manliffe Goodbody[6][7]. Na pokładzie znajdowało się kilkudziesięciu obywateli amerykańskich, z których kilku zostało rannych. Atak na SS „Sussex” spowodował ostrą reakcję prezydenta Woodrowa Wilsona, który przed Kongresem wysunął ultimatum do Cesarstwa Niemiec: albo Kaiserliche Marine zaprzestanie ataków na nieuzbrojone statki albo zostaną wyciągnięte poważne konsekwencje dyplomatyczne[8]. 4 maja 1916 roku Niemcy odpowiedzieli na ultimatum Wilsona zmianą swojej polityki użycia okrętów podwodnych, która zwana jest "obietnicą Sussex". Polegała ona na zapewnieniu, że Kaiserliche Marine nie będzie atakować statków pasażerskich, natomiast zapewni bezpieczną ewakuację pasażerom i załogom statków handlowych przed ich zatopieniem. Obietnica obowiązywała do lutego 1917 roku.
W czasie kolejnego patrolu w kanale La Manche, na początku kwietnia 1916, UB-29 zatopił cztery statki: brytyjski „Vesuvio” (1391 BRT), duński „Langeli” (1134 BRT) francuski kuter rybacki „Marguerite” (42 BRT) oraz brytyjski „Braunton”[4]. „Braunton” był zbudowanym w Stockton w 1911 roku parowcem pływającym jako statek transportowy w Tatem Steam Navigation Co., Ltd. z Cardiff. 7 kwietnia 1916 roku został storpedowany i zatonął około 4,5 mili na południowy zachód od Beachy Head[9]. 25 kwietnia w okolicach Lowestoft UB-29 zaatakował i uszkodził brytyjski krążownik lekki HMS Penelope[10].
Największym zatopionym przez UB-29 statkiem był zbudowany w 1912 roku w Bartram & Sons Ltd. z Sunderland brytyjski parowiec „Torridge” o pojemności 5036 BRT[11][12]. Statek płynął pod balastem z Genui do Tyne. Został zatrzymany i zatopiony poprzez podłożenie ładunków wybuchowych około 40 mil na południowy zachód od przylądka Start Point w South Hams. Ostatnim zatopionym pod dowództwem Pustkuchena statkiem był francuski żaglowiec „Saint Charles”. Płynący z ładunkiem ryb statek został zatrzymany i zatopiony 28 października 1916 roku na zachód od Brestu[13].
3 listopada nowym dowódcą został Oberleutnant zur See Erich Platsch[14]. Pierwszym zatopionym pod dowództwem Platscha statkiem był norweski parowiec „Bossi” o pojemności 1462 BRT[15]. 1 grudnia statek został zatrzymany i zatopiony 33 mil na południowy zachód od Lizard. Ostatnim statkiem zatopionym przez UB-29 był norweski parowiec „Meteor” o pojemności 4217 BRT[16]. Statek płynął z ładunkiem drobnicowym z Filadelfii do Londynu. 25 mil na południowy zachód od Scilly statek został zatopiony w ataku torpedowym.
13 grudnia 1916 roku UB-29 zatopiony przez zrzucone z HMS „Landrail” dwie bomby głębinowe w Goodwin Sands (około 10 km od Deal). Nikt z załogi nie przeżył.
W czasie swojej służby UB-29 odbył 17 patroli[17], zatopił 36 statków nieprzyjaciela o łącznej pojemności 47 107 BRT, uszkodził 2 statki nieprzyjaciela o łącznej pojemności 3713 BRT, zajął jako pryz dwa (2170 BRT) oraz uszkodził jeden okręt o wyporności 3750 ton[4].
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ SM – Seiner Majestät.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Gardiner,.. Conway's All the World Fighting Ships 1906-1921, str. 181.
- ↑ Herbert Pustkuchen. [w:] WWI U-boat commanders [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2013-12-07]. (ang.).(28 grudnia 1889 – 12 czerwca 1917), pierwszy dowódca UB-29, Wcześniej dowódca SM UC-5 następnie SM UC-66. Pod jego dowództwem trzy okręty zatopiły 82 statki nieprzyjaciela o łącznej pojemności 106 394 BRT, uszkodziły 3 statki nieprzyjaciela o łącznej pojemności 2880 BRT. Zatopiły także 12 okrętów nieprzyjaciela o łącznej wyporności ton. Herbert Pustkuchen zginął na pokładzie UC-66, 17 czerwca 1917 wraz z 23 członkami załogi.
- ↑ Nominoe. [w:] Ships hit during WWI [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2013-02-07]. (ang.).
- ↑ a b c Ships hit by UB 29. [w:] WWI U-boat Successes [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2013-12-07]. (ang.).
- ↑ Paddle Steamer Picture Gallery, TSS Sussex. [dostęp 2010-02-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-02-08)].
- ↑ 1916 à Villemoisson Ernest veille …
- ↑ ss SUSSEX. clydesite.co.uk. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-23)]. Clydesite
- ↑ Attack on the Sussex, American History, U-S-History.com.
- ↑ Braunton. [w:] Ships hit during WWI [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2013-12-07]. (ang.).
- ↑ HMS Penelope. [w:] Ships hit during WWI [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2013-12-07]. (ang.).
- ↑ Torridge. [w:] Ships hit during WWI [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2013-12-08]. (ang.).
- ↑ SS Torridge [+1916]. [w:] The wreck site [on-line]. wrecksite.eu. [dostęp 2013-12-08]. (ang.).
- ↑ Saint Charles. [w:] Ships hit during WWI [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2013-12-08]. (ang.).
- ↑ Erich Platsch. [w:] WWI U-boat commanders [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2013-12-08]. (ang.).(18 lutego 1888 – 13 grudnia 1916), ostatni dowódca UB-29.
- ↑ Bossi. [w:] Ships hit during WWI [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2013-12-08]. (ang.).
- ↑ Meteor. [w:] Ships hit during WWI [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2013-12-08]. (ang.).
- ↑ UB 29. [w:] WWI U-boats [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2013-12-07]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Eberhard Moller, Werner Brack: The Encyclopedia of U-Boats From 1904 to the Present. Londyn: Greenhill Books Lionel Leventhal Ltd., 2004, s. 44. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
- Robert Gardiner (red.): Conway's All the World Fighting Ships 1906-1921. Londyn: Conway Maritime Press Ltd., 1985, s. 181. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
- Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, marzec 2007, s. 102-103. ISBN 1-85367-623-3.
- David Miller: U-boats: History, Development and Equipment, 1914-1945. London: Conway Maritime Press Ltd, 2000, s. 10. ISBN 0-85177-790-2.