Uchyłek odbytnicy
| Rectocele | |
| |
| Klasyfikacje | |
| ICD-10 | |
|---|---|
Uchyłek odbytnicy, z języka łacińskiego rectocele – patologiczne uwypuklenie ściany odbytnicy prowadzące do zmian anatomicznych i zaburzeń czynności przewodu pokarmowego.
Efektem rectocele jest zaburzenie opróżniania bańki odbytnicy ze stolca oraz zaparcie, choć zwraca się uwagę, że uchyłek jest raczej skutkiem, a nie przyczyną zaparcia.
U kobiet najczęściej obserwuje się uchyłek przedni odbytnicy (uchyłek odbytniczo-pochwowy). Polega on na wypadaniu przedniej ściany odbytnicy do pochwy. W jego przebiegu dochodzi ponadto do zmian w przegrodzie odbytniczo-pochwowej i obniżenia tylnej ściany pochwy. Duży uchyłek tego typu może objawiać się wypadaniem odbytnicy i ściany pochwy przez szparę sromową. U mężczyzn ten typ uchyłka nie jest częsty – przednia ściana odbytnicy uwypukla się między gruczołem krokowym, a przeponą moczowo-płciową. Uwypuklenie tylnej ściany odbytnicy nazywane jest uchyłkiem tylnym. Obserwowany jest on częściej u kobiet.
Patogeneza
[edytuj | edytuj kod]Czynnikami ryzyka powstania rectocele są: genetycznie uwarunkowane osłabienie tkanki łącznej w obrębie miednicy, zaawansowany wiek, liczne porody drogami natury, otyłość[1]. Przyczyną uchyłka odbytnicy może być obniżenie narządu rodnego, histerektomia, nadmierne napięcie zwieraczy odbytu, paradoksalne napięcie mięśnia łonowo-odbytniczego podczas defekacji. Pod uwagę bierze się również: zespół nadmiernego obniżenia krocza, zmiany kąta odbytowo-odbytniczego, wgłobienie wewnętrzne błony śluzowej odbytnicy.
Objawy
[edytuj | edytuj kod]- nieefektywne parcie na stolec[2]
- uczucie niepełnego wypróżnienia[2]
- zaparcie stolca
- utrudnione oddawanie stolca
- ból w miednicy małej
- uczucie zalegania stolca w pochwie
Pacjenci zauważają dolegliwości (parcie na stolec, uczucie niepełnego wypróżnienia) dopiero przy wystąpieniu większego uchyłka > 4 cm[2].
Diagnostyka
[edytuj | edytuj kod]Podczas badania przedmiotowego należy skontrolować odbytnicę per rectum oraz wykonać badanie ginekologiczne. Spośród badań dodatkowych stosuje się przede wszystkim defekografię, endoskopię, a ponadto USG (w tym badanie dynamiczne metodą przezkroczową[3]), manometrię odbytu i odbytnicy, elektromiografię. W piśmiennictwie można znaleźć informacje o zastosowaniu obrazowania rezonansu magnetycznego w diagnostyce rectocele[4], w tym defekografii dynamicznej tą metodą[5][6].
Leczenie
[edytuj | edytuj kod]Stosuje się różnego typu metody operacyjne prowadzone zarówno od strony odbytnicy, jak i pochwy[7][8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rectocele: Risk factors – MayoClinic.com. [dostęp 2010-01-02].
- ↑ a b c Roman M. Herman, Piotr Wałęga, Jacek Sobocki, Marcin Nowak, Tomasz Cegielny. Nowoczesna diagnostyka i możliwości leczenia nietrzymania stolca. „Postępy Nauk Medycznych”. 5/2006, s. 216–34, 2006. © Borgis na stronie czytelniamedyczna.pl. (pol.).
- ↑ Artykuły – Postępy w koloproktologii w 2004 roku. mp.pl. [dostęp 2010-01-02].
- ↑ N. Bolog, D. Weishaupt. Dynamic MR imaging of outlet obstruction.. „Rom J Gastroenterol”. 14 (3), s. 293–302, Sep 2005. PMID: 16200243.
- ↑ AW. Schoenenberger, JF. Debatin, I. Guldenschuh, TF. Hany i inni. Dynamic MR defecography with a superconducting, open-configuration MR system.. „Radiology”. 206 (3), s. 641–6, Mar 1998. PMID: 9494480.
- ↑ FH. Hetzer, G. Andreisek, C. Tsagari, U. Sahrbacher i inni. MR defecography in patients with fecal incontinence: imaging findings and their effect on surgical management.. „Radiology”. 240 (2), s. 449–57, Aug 2006. DOI: 10.1148/radiol.2401050648. PMID: 16801366.
- ↑ MW. Arnold, WR. Stewart, PS. Aguilar. Rectocele repair. Four years' experience.. „Dis Colon Rectum”. 33 (8), s. 684–7, Aug 1990. PMID: 2376225.
- ↑ C. Maher, K. Baessler, CM. Glazener, EJ. Adams i inni. Surgical management of pelvic organ prolapse in women: a short version Cochrane review.. „Neurourol Urodyn”. 27 (1), s. 3–12, 2008. DOI: 10.1002/nau.20542. PMID: 18092333.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Maciej Grochowicz: Uchyłek odbytniczo-pochwowy. W: Krzysztof Bielecki, Adam Dziki: Proktologia. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2000, s. 275–8. ISBN 83-200-2412-9.
