Przejdź do zawartości

Papuzik błękitny

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Papuzik błękitny
Erythrura tricolor[1]
(Vieillot, 1817)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

astryldowate

Podrodzina

mniszki

Rodzaj

Erythrura

Gatunek

papuzik błękitny

Synonimy
  • Fringilla tricolor Vieillot, 1817
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Papuzik błękitny[3] (Erythrura tricolor) – gatunek małego ptaka z rodziny astryldowatych. Występuje na Małych Wyspach Sundajskich (administracyjnie część Indonezji). Nie jest zagrożony wyginięciem. Gatunek hodowlany.

Taksonomia

[edytuj | edytuj kod]

Po raz pierwszy gatunek opisał Louis Pierre Vieillot w 12. tomie Nouveau dictionnaire d'histoire naturelle (1817). Holotyp pochodził z Timoru. Nowemu gatunkowi autor nadał nazwę Fringilla tricolor[4]. Obecnie (2020) Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny umieszcza papuzika błękitnego w rodzaju Erythrura. Uznaje go za gatunek monotypowy[5].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała wynosi około 9–10 cm[6][7], masa ciała blisko 11 g[7]. Występuje dymorfizm płciowy w upierzeniu. Przód głowy i obszar nad okiem, broda oraz gardło mają głęboki, niebieski kolor. Pierś, brzuch i boki ciała niebieskie, jaśniejsze. Barwa niebieska obecna na czole dalej w tył przechodzi po ciemną zieleń, zajmującą górne partie ciała. Niektóre osobniki w górnej części grzbietu i na pokrywach skrzydłowych mają niebieski nalot. Pióra w niższej części kupra, pokrywy nadogonowe i nasady sterówek czerwone. Pozostała część ogona brązowa. Krawędzie pokryw skrzydłowych żółtozielone. Lotki ciemnobrązowe. Okolice kloaki i pokrywy podogonowe są turkusowe. Dziób krótki, o stożkowatym kształcie i barwie od niebieskoszarej po czarną. Tęczówka ciemnobrązowa. Nogi różowe. Samicę wyróżnia jaśniejsze upierzenie z turkusowym przodem głowy, gardłem i piersią[6].

Zasięg występowania

[edytuj | edytuj kod]

Papuzik błękitny występuje na Małych Wyspach Sundajskich – Timor, Atauro, Wetar, Romang, Damar, Wyspach Babar oraz na Wyspach Tanimbar (Larat, Yamdena, Lutur)[7].

Ekologia i zachowanie

[edytuj | edytuj kod]

Środowiskiem życia tych ptaków są zakrzewienia na obszarach trawiastych oraz na skrajach lasów eukaliptusów z występującymi w nich bambusami. Odnotowywane od poziomu morza do 1400 m n.p.m. Przeważnie papuziki błękitne widywane są w parach lub małych grupach rodzinnych[6]. Ich pożywieniem są nasiona traw oraz owoce. Pożywienia szukają zarówno na ziemi, jak i w krzewach, wśród bambusów i drzew[7].

O lęgach wiadomo niewiele, większość informacji dotyczy ptaków z niewoli[7]. Prawdopodobnie pierwsze informacje dotyczące lęgów na wolności opublikowane zostały w 2015 i dotyczyły obserwacji pary z Atauro w marcu 2014. Jej gniazdo ulokowane było 11 m nad ziemią, na konarze drzewa. Miało kulistą strukturę z bocznym wejściem, co jest typowe dla przedstawicieli rodzaju[8]. W niewoli samica znosi w odstępach jednodniowych od 4 do 6 jaj. Inkubacja trwa 14–16 dni; rozpoczyna się od złożenia ostatniego jaja[9].

Status

[edytuj | edytuj kod]

IUCN uznaje papuzika błękitnego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 (stan w 2020). BirdLife International uznaje trend populacji za stabilny. Gatunek stwierdzono w 7 ostojach ptaków IBA[10].

W niewoli

[edytuj | edytuj kod]

Papuziki błękitne pojawiły się w hodowlach dopiero na początku lat 90. XX wieku, kiedy pierwsze osobniki dotarły do Europy[11]; w Wielkiej Brytanii po raz pierwszy rozmnożono je w 1992, nie jest jednak znany hodowca czy placówka, którego jest to zasługa[12]. Cena tych ptaków wynosiła wówczas blisko 4500$ za parę. W 1994 zagościł w hodowlach północnoamerykańskich[11].

Klatka przeznaczona dla pary tych ptaków powinna mieć wymiary minimum 40 na 45 na 80 cm. Klatka powinna stać w pobliżu źródła naturalnego światła, być wyposażona w roślinność. Papuziki błękitne potrzebują również stałego dostępu do baseniku z wodą. Właściwym pokarmem dla tych ptaków w niewoli jest ogólnodostępna mieszanka dla astryldów, również skiełkowana, oraz zielenina – m.in. zielony ogórek, mniszek lekarski, tasznik, gwiazdnica, krwawnik i młode, delikatne pędy pokrzywy. W okresie lęgowym dieta musi być uzupełniona o białko zwierzęce[9].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Erythrura tricolor, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Erythrura tricolor, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Lonchurinae Steiner, 1960 (1847) – mniszki (wersja: 2020-03-14). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-12-02].
  4. Louis Jean Pierre Vieillot: Nouveau dictionnaire d'histoire naturelle. T. 12. 1817, s. 233.
  5. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Waxbills, parrotfinches, munias, whydahs, Olive Warbler, accentors, pipits. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-12-02]. (ang.).
  6. a b c Peter Clement: Finches and Sparrows. A&C Black, 2010, s. 400. ISBN 1-4081-3530-2.
  7. a b c d e Payne, R.: Tricoloured Parrotfinch (Erythrura tricolor). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2017. [dostęp 2017-11-08].
  8. Philippe Verbelen. First nest and breeding behaviour of Tricoloured Parrotfinch Erythrura tricolor on Atauro Island, Timor-Leste. „Kukila”. 18 (2). s. 65–69. 
  9. a b Tomasz Kuziemkowski. Papuzik błękitny. Co i jak zrobić, by osiągnąć sukces w lęgach. „Fauna&Flora”. 10/2017. s. 8. 
  10. Tricoloured Parrotfinch Erythrura tricolor. BirdLife International. [dostęp 2017-11-08].
  11. a b National Finch & Softbill Society. „Journal of the National Finch and Softbill Society”. 31 (4), JULY/AUGUST 2014. 
  12. FIRST BREEDING RECORDS for Birds Reared to Independence Under Controlled Conditions in the United Kingdom [online] [zarchiwizowane z adresu 2017-02-24].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]