Łaskuniak brązowy

Łaskuniak brązowy
	Macrogalidia musschenbroekii
	(Schlegel, 1877)
	; Łaskuniak brązowy na ilustracji z 1896 roku
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	drapieżne
Podrząd	kotokształtne
Rodzina	wiwerowate
Podrodzina	kunołazy
Rodzaj	Macrogalidia; Schwarz, 1910
Gatunek	łaskuniak brązowy
Synonimy
	Paradoxurus musschenbroekii Schlegel, 1877; Macrogalidia musschenbroekii meridionalis Hooijer, 1950;
	Paradoxurus musschenbroekii Schlegel, 1877; Macrogalidia musschenbroekii meridionalis Hooijer, 1950;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; narażony na wyginięcie
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies

Łaskuniak brązowy^[7], łaskun brązowy (Macrogalidia musschenbroekii) – gatunek drapieżnego ssaka z podrodziny kunołazów (Hemigalinae) w obrębie rodziny wiwerowatych (Viverridae). Gatunek rzadki, narażony na wyginięcie i słabo poznany.

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1877 roku niemiecki zoolog Hermann Schlegel nadając mu nazwę Paradoxurus musschenbroekii^[2]. Holotyp pochodził z Menado-Kinilo, na Celebes^[8]. Jedyny przedstawiciel rodzaju łaskuniak^[7] (Macrogalidia) który opisał w 1910 roku niemiecki zoolog Ernst Schwarz^[4].

Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten gatunek za monotypowy^[9].

Etymologia

Macrogalidia: gr. μακρος makros „długi”; rodzaj Galidia I. Geoffroy Saint-Hilaire, 1837 (galidia)^[4].
musschenbroekii: Samuel Cornelius Jan Willem van Musschenbroek (1827-1883), holenderski administrator kolonialny w Indiach Wschodnich^[3]^[10].

Zasięg występowania

Łaskuniak brązowy występuje endemicznie na Celebes^[9].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 65–71,5 cm, długość ogona 44,5–54 cm, długość tylnej stopy 7,5–9,5 cm, długość ucha 4,2–5 cm; masa ciała 2–2,5 kg^[11]. Ubarwienie rdzawobrązowe z jasnobrązowymi cętkami po bokach ciała i z jaśniejszym spodem.

Ekologia

Łaskuniak brązowy Zasiedla nizinne i górskie lasy (do wysokości 2600 m n.p.m.). Żywi się owocami, gryzoniami, ptakami, wężami i skorpionami. Tryb życia i biologia rozrodu nie została zbadana. Jest uważany za gatunek prowadzący nadrzewny, nocny i samotniczy tryb życia.

Przypisy

↑ Macrogalidia musschenbroekii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c H. Schlegel. Prospectus. „Annals of the Royal Zoological Museum of the Netherlands at Leyden”, s. nienumerowany, 1877. (ang.).
↑ ^a ^b ^c H. Schlegel. Note XIV. Paradoxurus musschenbroekii. „Notes from the Leyden Museum”. 1, s. 43, 1879. (ang.).
↑ ^a ^b ^c E. Schwarz. Notes on some Pahn-Civets. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eight Series. 5, s. 423, 1910. (ang.).
↑ D.A. Hooijer. Man and other mammals from Toalian sites in south-western Celebes. „Verhandelingen der Koninklijke Nederlandsche Akademie van Wetenschappen, Afdeeling Natuurkunde”. 46 (2), s. 89, 1950. (ang.).
↑ J.J. Tasirin J.J. i inni, Macrogalidia musschenbroekii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015, wersja 2021-3 [dostęp 2022-04-20] (ang.).
↑ ^a ^b W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 139. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Macrogalidia musschenbroekii. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-04-20].
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 412. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 286. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
↑ A.P. Jennings & G. Veron: Family Viverridae (Civets, Genets and Oyans). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 227. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).

Bibliografia

Sulawesi Palm Civet (Macrogalidia musschenbroekii). Lioncrusher's Domain, 2007. [dostęp 2007-12-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-30)]. (ang.).
D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Macrogalidia musschenbroekii. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-04-20].

[itis-1] Macrogalidia musschenbroekii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Schlegel-2] H. Schlegel. Prospectus. „Annals of the Royal Zoological Museum of the Netherlands at Leyden”, s. nienumerowany, 1877. (ang.).

[Schlegel2-3] H. Schlegel. Note XIV. Paradoxurus musschenbroekii. „Notes from the Leyden Museum”. 1, s. 43, 1879. (ang.).

[Schwarz-4] E. Schwarz. Notes on some Pahn-Civets. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eight Series. 5, s. 423, 1910. (ang.).

[Hooijer-5] D.A. Hooijer. Man and other mammals from Toalian sites in south-western Celebes. „Verhandelingen der Koninklijke Nederlandsche Akademie van Wetenschappen, Afdeeling Natuurkunde”. 46 (2), s. 89, 1950. (ang.).

[iucn-6] J.J. Tasirin J.J. i inni, Macrogalidia musschenbroekii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015, wersja 2021-3 [dostęp 2022-04-20] (ang.).

[Cichocki&inni-7] W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 139. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Wilson&Reeder-8] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Macrogalidia musschenbroekii. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-04-20].

[Burgin&inni-9] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 412. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[Beolens&inni-10] B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 286. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).

[hmw1-11] A.P. Jennings & G. Veron: Family Viverridae (Civets, Genets and Oyans). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 227. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]