Lohengrin (opera)

Lohengrin

Produkcja Opery w Oslo (2015)
Muzyka	Richard Wagner
Język oryginału	niemiecki
Data powstania	1848
Prapremiera	28 sierpnia 1850

Lohengrin – opera Richarda Wagnera, którą ukończył w 1848 roku. Premiera odbyła się 28 sierpnia 1850 roku w Deutsches Nationaltheater und Staatskapelle w Weimarze w Niemczech. W operze zawarty jest „Marsz weselny” (Treulich geführt), napisany przez Wagnera dla siostrzenicy. Jest grany na ceremoniach ślubnych (rzadziej w Europie, częściej w Stanach Zjednoczonych).

Role

Postać	Rodzaj głosu	Obsada premiery 28 sierpnia 1850 dyryg. Ferenc Liszt
Lohengrin	tenor	Carl Beck
Elza z Brabancji (Elsa von Brabant)	sopran	Rosa Agathe von Milde
Ortruda, żona Telramunda (Ortrud)	mezzosopran	Fastlinger
Fryderyk von Telramund, hrabia z Brabancji (Friedrich von Telramund)	baryton	Feodor von Milde
Henryk Ptasznik (Heinrich der Vogler)	bas	Höfer
Herold króla	bas	August Pätsch
czterech brabanckich szlachciców	tenory, basy
czterech paziów (?)	soprany, alty
Książę Gotfryd, brat Elzy (Herzog Gottfried)	rola niema	Hellstedt
szlachta z Saksonii, Turyngii i Brabancji, damy dworu, paziowie, wasale, służba

Budowa opery: 3 akty

I

Ilustracja do opery autorstwa Arthura Thiele

Akcja utworu rozgrywa się w X w. Król Henryk Ptasznik z dynastii Ludolfingów przybywa do Brabancji w celu zebrania drużyny na wyprawę przeciwko Węgrom. Hrabia Telramund oskarża księżniczkę Elzę o zamordowanie własnego brata, Gotfryda, w celu dojścia do władzy. W odpowiedzi na zarzuty Elza opowiada sen, w którym widziała rycerza w srebrnej zbroi. Przybył on walczyć w imię jej niewinności. Telramund wyzywa na pojedynek każdego, kto chciałby wystąpić w obronie czci Elzy. Po trzecim, ostatnim wezwaniu herolda, na horyzoncie pojawia się łódź ciągnięta przez białego łabędzia. W łodzi stoi rycerz w srebrnej zbroi. Przyjmuje on wyzwanie, ale i stawia warunek: jeżeli zwycięży, Elza pojmie go za męża, nie pytając o imię. Księżniczka zgadza się. Po krótkiej walce hrabia Telramund zostaje ranny. Zostaje skazany na wygnanie z kraju, natomiast tajemniczy rycerz zostaje obwołany księciem.

II

Na zamku trwa uczta zaręczynowa. Tymczasem Ortruda, żona wygnanego Telramunda, wkrada się podstępnie w łaski Elzy i namawia ją do poznania imienia zwycięzcy. Elza i jej narzeczony udają się do świątyni, a Ortruda i Telramund oskarżają rycerza o kontakt z siłami piekielnymi.

III

Po uroczystości weselnej Elza pragnie poznać imię męża. Ten jednak przypomina jej słowa przysięgi. W tym czasie do komnaty wbiega hrabia Telramund z zamiarem zamordowania księcia. Po krótkiej walce Telramund pada martwy. Król siedzi pod starym dębem i sprawuje sądy. Książę oskarża nieżyjącego Telramunda o skrytobójczy zamach, a Elzę o niedotrzymanie słowa przysięgi. Książę rozpoczyna opowieść o sobie – nazywa się Lohengrin, jest synem Parsifala, jednego z rycerzy świętego Grala – kielicha, z którego pił Chrystus w czasie Ostatniej Wieczerzy. Jeżeli Elza nie złamałaby obietnicy, mógłby on przywrócić Brabancji prawowitego władcę. Okazuje się, że Ortruda zaczarowała zaginionego brata Elzy – księcia Gotfryda w łabędzia. Łabędź znika i z wody wyłania się Gotfryd. W miejscu łabędzia ukazuje się gołąb, który uwodzi Lohengrina, a zrozpaczona Elza umiera na rękach swojego brata.

Zobacz też

• Parsifal (opera)

Bibliografia

• Karol Stromenger: Iskier przewodnik operowy. Kraków: Iskry, 1959, s. 547–550.
• Józef Kański: Przewodnik operowy. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1973, s. 98–102. ISBN 83-224-0245-7.
• The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. W. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.). Brak numerów stron w książce

Linki zewnętrzne

• Lohengrin w bibliotece Polona