Langdarma
| Król Tybetu | |
| Okres |
od 838 |
|---|---|
| Poprzednik | |
| Dane biograficzne | |
| Data urodzenia |
803 |
| Data śmierci |
842 |
| Przyczyna śmierci |
zabójstwo |
Langdarma, tybet. གླང་དར་མ།, Wylie glang dar ma (ur. 803, zm. 842) – król (canpo) Imperium tybetańskiego, ostatni władca tego państwa w latach 838–842, popierał pierwotną religię bön przeciwko buddyzmowi.
Poprzednikiem Langdarmy na tronie Tybetu był jego brat Ralpaczen (817–836), który intensywnie propagował i popierał buddyzm tybetański fundując instytucje religijne i zastępując ministrów świeckich mnichami. Odsunięci ministrowie (często zwolennicy bön) zawiązali spisek w wyniku którego Ralpaczen został zamordowany, a do władzy doszedł Langdarma[1].
Langdarma konsekwentnie popierał bön, a jednocześnie pozbawił buddyzm wsparcia ze strony państwa, co spowodowało upadek potężnych klasztorów i społeczności monastycznych[1]. Langdarma kazał palić pisma buddyjskie i zniszczył większość gomp, zamurował wejście do świątyni Dżokhang. Mnisi byli zmuszani do przyjęcia religii bön lub do wybrania zawodu rzeźnika albo myśliwego, sprzecznych z etyką buddyzmu[2]. Działania Langdarmy skutkowały wzmocnieniem wpływów bön na sto kilkadziesiąt lat. Jednocześnie bön zaczęło przyswajać wiele nauk buddyjskich co ułatwiło odrodzenie buddyzmu w Tybecie i spowodowało znaczne podobieństwo obu religii oraz trwające do dzisiaj ich pokojowe współistnienie[1].
Langdarma został zabity strzałą z łuku przez mnicha Lhalun Palgi Dordże[3]. Po jego śmierci przestała istnieć tysiącletnia dynastia królów z Jarlungu. Langdarma nie miał bezpośrednich spadkobierców, a Tybet rozpadł się na małe królestwa i przestał odgrywać rolę mocarstwa[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Marek Kalmus: Tybet. Legenda i rzeczywistość. Kraków: Baran i Suszczyński, 1999, s. 33–34. ISBN 83-85109-23-4.
- ↑ Karl-Heinz Everding: Tibet. Lamaistische Klosterkultur.... DuMont Reiseverlag, 1999, s. 50. ISBN 978-3-7701-4803-5.
- ↑ R.A.Stein: Tibetan civilization. Stanford: Stanford Univ. Press, 1972, s. 70–71. ISBN 0-8047-0901-7.