Karabin maszynowy Typ 89

Karabin maszynowy Typ 89 – nazwa dwóch różnych japońskich karabinów maszynowych kalibru 7,7 mm używanych przez Cesarską Armię Japońską jako lotnicze karabiny maszynowe w okresie międzywojennym i w czasie II wojny światowej. Jeden z karabinów był bliską kopią brytyjskiego Vickersa, a drugi był zmodyfikowanym ręcznym karabinem maszynowym Typ 11. Obydwa karabiny, pomimo że były to zupełnie inne konstrukcje, nosiły to samo oznaczenie.

Nazwa

Do 1940 karabiny maszynowe do kalibru 11 mm używane przez Cesarską Armię Japońską nazywane były kikan juu (dosłownie - „karabin maszynowy”), dalsze oznaczenie, w tym przypadku „Typ 89” oznaczało według kalendarza japońskiego rok wprowadzenia do służby 2589 (1929/30 według kalendarza gregoriańskiego). W 1940 wprowadzono nowy system oznaczeń, karabiny maszynowe do kalibru 11 mm otrzymały oznaczenie te będące skrótem od kana teppou (dosłownie „karabin”) oraz shikki – numer kolejny, typ.

Karabin Vickersa

Pierwszy z karabinów Typ 89 był produkowaną na licencji w Japonii wersją karabinu maszynowego Vickers, ale na Nabój 7,7 × 58 mm Arisaka - ulepszona wersja oryginalnego .303 British (7,7 × 56 mm R). Karabin był bardzo prosty w synchronizacji ze śmigłem i często montowany był w dziobie samolotu strzelając przez śmigła, ale montowany był także w skrzydłach.

W latach 1938–1940 karabin został zmodernizowany, w tej wersji otrzymał oznaczenie „Typ 89 KAI” („KAI” pochodzi od japońskiego słowa kaizō oznaczającego „zmianę”, „modyfikację”).

W 1939 do użycia wprowadzono także karabin maszynowy, który otrzymał oznaczenie Te-1, był to oryginalny karabin Typ 89, ale używany na stanowiskach strzeleckich jako ruchomy karabin maszynowy. W tej wersji używany był jako ogonowy, zdalnie sterowany karabin maszynowy w bombowcu Mitsubishi Ki-21.

We wszystkich wersjach ten model karabinu zasilany był amunicją z rozsypnej taśmy, prędkość początkowa pocisku wynosiła 820 m/s, a szybkostrzelność około 900 strzałów na minutę.

Karabin 7,7 mm „ruchomy”

Karabin maszynowy Typ 89 bez magazynka

Pierwszy karabin maszynowy Typ 89 wszedł do służby w 1930. Był to niewiele zmodyfikowany ręczny karabin maszynowy zw. 11 strzelający amunicją 7,7 × 58 mm Arisaka zamiast oryginalnej 6,5 × 50 mm SR. Karabin zasilany był pięcionabojowymi łódkami znajdującymi się w magazynku talerzowym, puste łuski wyrzucane były poza samolot.

W tej wersji karabin ważył około dziewięciu kilogramów, szybkostrzelność teoretyczna wynosiła do 750 strzałów na minutę, a jego zasięg skuteczny wynosił do 600 metrów.

Karabin maszynowy Typ 89 „specjalny”

W przypadku dziobowego stanowiska strzeleckiego w wielosilnikowych samolotach wyrzucane za samolot łuski stanowiły zagrożenie dla silników i około 1934 zaprojektowano „ruchomy karabin maszynowy Typ 89 (specjalny)” (w literaturze angielskojęzycznej określany jako special, dosłownie – „specjalny”, „do celów specjalnych”). W tej wersji na karabin składały się dwa obrócone na bok, połączone ze sobą karabiny maszynowe będące lustrzanym odbiciem (lewy i prawy), a puste łuski były zatrzymywane wewnątrz łukowych magazynków.

Pierwsza wersja karabinu używana była w latach 1930–1937, druga począwszy od 1934 do końca wojny.

Prędkość początkowa pocisku wynosiła 810 m/s, szybkostrzelność podwójnego karabinu wynosiła około 1400 strzałów na minutę.

W wersji podwójnej karabin charakteryzował się skomplikowaną i ciężką konstrukcją (ważył około 28 kg), ale uważano, że było to rekompensowane jego dużą szybkostrzelnością.

Zobacz też

• Karabin maszynowy Te-4 – podobny japoński lotniczy karabin maszynowy.

Bibliografia

• René J. Francillon: Japanese Aircraft of the Pacific War. Londyn: Putnam, 1979. ISBN 0-370-30251-6. Brak numerów stron w książce
• Robert C. Mikesh: Japanese Aircraft Equipment 1940–1945. Atglen, PA: Schiffer Publishing, 2004. ISBN 0-7643-2097-1. Brak numerów stron w książce