Kameleon krępy
| Calumma parsonii[1] | |||
| (Cuvier, 1824) | |||
 Samiec w odmianie pomarańczowookiej | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
kameleon krępy | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Podgatunki[2] | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 Madagaskar | |||
Kameleon krępy[4], kameleon Parsona[5] (Calumma parsonii) – endemiczny gatunek gada z rodziny kameleonowatych (Chamaeleonidae). Występuje jedynie w izolowanych obszarach lasu pierwotnego na północy i wschodzie Madagaskaru. Nazwa gatunkowa honoruje Jamesa Parsonsa – brytyjskiego lekarza, który jako pierwszy opisał tę jaszczurkę[2].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]
Wielkość: Kameleon krępy to jeden z największych (obok kameleona olbrzymiego) przedstawicieli rodziny kameleonowatych. Istnieją dwa podgatunki tego kameleona: większy – Calumma p. parsonii – osiąga długość do 68 cm i nie ma grzebienia na grzbiecie; natomiast mniejszy Calumma p. cristifer osiąga 47 cm i posiada niewielki grzebień.
Ubarwienie: Znanych jest kilka odmian ubarwienia samców z gatunku Calumma parsonii, ale nie ustalono, czy ma to związek z polimorfizmem tych zwierząt, czy też są one „przypisane” do konkretnego podgatunku. Ogólnie wyróżnia się następujące zróżnicowanie ze względu na ubarwienie:
- pomarańczowookie – samce są stosunkowo niewielkie, barwy zielonej lub turkusowej i z żółtawymi lub pomarańczowymi powiekami;
- żółtouste – są nieco większe, tej samej barwy co pomarańczowookie, ale z żółtawym pyszczkiem;
- żółte olbrzymy – są duże i barwy żółtawej, przy czym pod wpływem stresu barwa staje się ciemniejsza;
- zielone olbrzymy – są także duże, ale barwy całkowicie zielonej;
Samice z kolei są mniejsze od każdego „wariantu” samca i najczęściej barwy zielonkawej, żółtawej lub brązowo-pomarańczowej.
Samce mają także w odróżnieniu od samic wyrostki nad oczami przypominające rogi.
Ochrona
[edytuj | edytuj kod]Wszystkie gatunki z rodzaju Calumma wpisane są do II Załącznika konwencji CITES o ochronie gatunków zagrożonych, co oznacza, że handel nimi jest uregulowany prawem międzynarodowym, podlega ograniczeniom i wymaga zezwoleń[6]. Kameleon krępy jest chroniony przez malgaskie prawo, a ponadto w 1995 roku wywóz tego gatunku z Madagaskaru został zawieszony[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Calumma parsonii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d Calumma parsonii (CUVIER, 1824). The Reptile Database. [dostęp 2010-09-06]. (ang.).
- ↑ a b Calumma parsonii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 379. ISBN 83-01-14344-4.
- ↑ Włodzimierz Juszczyk, Mały słownik zoologiczny: gady i płazy, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1986, ISBN 83-214-0464-2.
- ↑ Appendices I, II and III of CITES. cites.org, 12 czerwca 2013. [dostęp 2013-06-26]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Glaw, Frank; Vences, Miguel. A Field Guide to Amphibians and Reptiles of Madagascar, wydanie 2, Kolonia, 1994.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Calumma parsonii, [w:] terrarium.com.pl [online] (pol.).