Język średnio-dolno-niemiecki
| Pismo/alfabet | |||
|---|---|---|---|
| Klasyfikacja genetyczna | |||
| |||
| Kody języka | |||
| ISO 639-3 | gml | ||
| IETF | gml | ||
| Glottolog | midd1318 | ||
| W Wikipedii | |||
| |||
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | |||
Język średnio-dolno-niemiecki (niem. Mittelniederdeutsch) – etap rozwoju języka dolnoniemieckiego pomiędzy starosaksońskim a współczesnym. Powstał ze starosaksońskiego po XII wieku[1].
Język średnio-dolno-niemiecki to nazwa przyjęta dla dialektów używanych w okresie 1150 – 1650 na północ od granicy zasięgu staro-wysoko-niemieckiej przesuwki spółgłoskowej (althochdeutsche Lautverschiebung)[2]. Pod koniec XIII wieku kancelarie nowo powstałych miast północnoniemieckich przechodzą z łaciny na dolnoniemiecki. Jednak już od połowy XIV wieku w niektórych kancelariach zaczyna być używany język wysokoniemiecki[2]. Język średnio-dolno-niemiecki był używany przez handlowy związek miast hanzeatyckich, czyli Hanzę. Dolnoniemiecki język pisany był wówczas językiem znanym w całej Europie Północnej. Cechy charakterystyczne języka Hanzy to m.in.: brak staro-wysoko-niemieckiej przesuwki (dat, rike zamiast das, reich), brak dyftongizacji (up zamiast auf)[3].
Do najważniejszych zabytków pisanych należy Sachsenspiegel („Zwierciadło saskie”), w którym Eike von Reptow zapisał ówczesne prawo krajowe jego ojczyzny[2][4].
Wraz z upadkiem Hanzy ok. r. 1500 język średnio-dolno-niemiecki zaczyna tracić na znaczeniu. Nowy impuls uzyskał w okresie Reformacji, jednak po roku 1650 mówiony język dolnoniemiecki istniał już tylko w komunikacji prywatnej[3].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Saskia Pronk-Tiethoff: The Germanic loanwords in Proto-Slavic. Rodopi, 2013-10-25, s. 12. ISBN 94-012-0984-7.
- ↑ a b c Norbert Morciniec: Historia języka niemieckiego. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Atut, 2021, s. 93. ISBN 978-83-7977-607-8.
- ↑ a b Norbert Morciniec: Historia języka niemieckiego. Wrocław 2021, s. 94.
- ↑ Astrid Stedje: Deutsche Sprache gestern und heute. 5. Aufl. München: Wilheöm Fink Verlag, 1989, s. 108. ISBN 3-7705-2514-0.