Józef Spleszyński

Józef Spleszyński

Józef Spleszyński (ok. 1861-1863)
Kraj działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	6 lutego 1808 Sielc
Data i miejsce śmierci	16 lutego 1879 Warszawa
Miejsce pochówku	cmentarz ewangelicko-reformowany w Warszawie
Superintendent generalny
Okres sprawowania	1849–1879
Wyznanie	kalwinizm
Kościół	Kościół Ewangelicko-Reformowany w Królestwie Polskim
Ordynacja	ok. 1831

Józef Spleszyński (ur. 6 lutego 1808 w Sielcu, zm. 16 lutego 1879 w Warszawie) – polski duchowny i teolog ewangelicko-reformowany, superintendent generalny Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w Królestwie Polskim w latach 1849–1879.

Życiorys

Urodził się w Sielcu, jako syn Jana i Anny z Klaudianów Spleszyńskich - jego dziad ze strony matki był tam wieloletnim pastorem kalwińskim.

Absolwent Szkoły Wojewódzkiej w Lublinie (obecnie I LO im. Stanisława Staszica w Lublinie), z 1826 roku. Przez rok studiował filozofię na UW, a następnie podjął studia teologiczne Berlinie, które ukończył w 1831 roku.

W 1832 ordynacji podjął posługę duszpasterską w parafii ewangelicko-augsburskiej w Grodźcu, w powiecie konińskim. W 1839 roku, po śmierci ks. Fryderyka Jakuba Ludwika Teichmanna został wybrany proboszczem parafii ewangelicko-reformowanej w Warszawie, gdzie pracował aż do śmierci. w przeciwieństwie do poprzedników był konserwatywny teologicznie. Za jego czasów doszło do pełnej polonizacji tej parafii. W 1849 został wybrany superintendentem generalnym Synodu kościoła ewangelicko-reformowanego w Królestwie Polskim.

Był inicjatorem budowy kościoła ewangelickiego w Warszawie, zorganizował szkołę parafialną. W dorobku piśmienniczym i wydawniczym, miał między innymi tłumaczenie na język polski Katechizmu Helweckiego, oraz opracowany i wydany przez niego Zbiór pieśni i modlitw chrześcijańskich - niektóre z jego pieśni są do dziś w Śpiewniku Ewangelickim.

W czasie powstania styczniowego zachowywał lojalnościową postawę, w tym duchu prowadził w 1860 roku, pogrzeb Katarzyny Antoniny Sowińskiej, wdowy po gen. Józefie Longinie Sowińskim, obrońcy wolskiej reduty podczas powstania listopadowego.

Grób Józefa Spleszyńskiego na cmentarzu reformowanym przy ul. Żytniej w Warszawie

Jest pochowany na cmentarzu reformowanym przy ul. Żytniej w Warszawie (kwatera K-2-6).

W małżeństwie z Weroniką z Karszo-Siedlewskich (1810-1883) miał siedmioro dzieci. Jego wnukiem był Aleksander Woyde.

Bibliografia

• Kazimierz Bem, Słownik Biograficzny duchownych ewangelicko-reformowanych. Pastorzy i diakonisy Jednoty Małopolskiej i Jednoty Warszawskiej 1815-1939, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper, 2015, s. 156-161.
• A. Massalski, Józef Spleszyński, PSB, vol. XLI, Warszawa-Kraków 2011, s. 594-595.
• Wybitni Absolwenci I LO im. Stanisława Staszica w Lublinie (stan na 29.06.2013)