Komisja Ochrony Środowiska Morskiego Bałtyku
 Członkowie HELCOM (z wyłączniem Unii Europejskiej) | |
| Język roboczy |
Angielski |
|---|---|
| Siedziba | |
| Sekretarz Wykonawczy |
Rüdiger Strempel |
| Chairperson |
Saara Bäck |
| Utworzenie |
1974 |
| Strona internetowa | |
Komisja Ochrony Środowiska Morskiego Bałtyku, znana również jako Komisja Helsińska lub HELCOM – organizacja międzynarodowa proklamowana przez tzw. konwencję helsińską z 1974 roku[1] jako jej organ wykonawczy.
Zadania
[edytuj | edytuj kod]Jej zadaniem jest monitorowanie oraz ochrona środowiska naturalnego Morza Bałtyckiego.
Zespół ekspertów pracujących dla HELCOM-u zbiera informacje o stanie środowiska oraz zanieczyszczeniach zrzucanych do morza. Dane te są analizowane i na tej podstawie opracowywane są zalecenia skierowane do państw członkowskich, zobowiązujące do konkretnych działań, mających na celu ochronę obszaru Bałtyku.
Działania
[edytuj | edytuj kod]Komisja działa poprzez swoje grupy stałe[2] lub tworzone ad-hoc. Grupy stałe (wraz z ich swobodnym tłumaczeniem na język polski, podanym w nawiasach) to:
- HELCOM MONAS - The Monitoring and Assessment Group (grupa monitoringu i oceny)
- HELCOM LAND - The Land-based Pollution Group (grupa do spraw zanieczyszczeń z lądu)
- HELCOM HABITAT - The Nature Protection and Biodiversity Group (Grupa ochrony środowiska i różnorodności naturalnej)
- HELCOM MARITIME - The Maritime Group (grupa morska - zajmuje się zmniejszaniem i zapobieganiem zatruwaniu morza przez statki, zarówno w wyniku normalnej eksploatacji jak i w wypadkach)
- HELCOM RESPONSE - The Response Group (grupa odpowiedzialności - zajmuje się sprawdzaniem stanu przygotowania państw członkowskich do akcji ratowania przed rozprzestrzenianiem się zanieczyszczeń pochodzących z wycieków oraz identyfikowaniem trujących odpadów wrzucanych do morza i sprawców tych skażeń)
Konwencje
[edytuj | edytuj kod]Komisja powstała jako organ wykonawczy Konwencji o ochronie środowiska morskiego obszaru Morza Bałtyckiego, sporządzonej w Helsinkach 22 marca 1974 r. W Polsce weszła w życie 3 maja 1980 r.[3]
W 1992 poprzednia umowa międzynarodowa zastąpiona została konwencją o ochronie środowiska morskiego obszaru Morza Bałtyckiego, sporządzoną w Helsinkach 9 kwietnia 1992 r.[4]. Depozytariuszem, tak jak poprzedniej, jest rząd Finlandii. Została przez Polskę ratyfikowana 8 października 1999, zaś weszła w życie 17 stycznia 2000 i obowiązuje nadal[5]. Umowę spisano w języku angielskim. Do rozstrzygania sporów właściwy jest Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości, chyba że strony rozwiążą spór inaczej.
Członkowie
[edytuj | edytuj kod]Sygnatariuszami konwencji helsińskiej, a zatem i członkami Komisji Helsińskiej, są:
W związku z inwazją Rosji na Ukrainę komisja podjęła decyzję o strategicznej pauzie w działaniach od 4 marca 2022. Początkowo spotkania i inne czynności, w których miała brać udział strona rosyjska, były odraczane. Następnie przywrócono działania, jednak bez udziału Rosji, która formalnie pozostaje stroną konwencji[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Konwencja o ochronie środowiska morskiego obszaru Morza Bałtyckiego, sporządzona w Helsinkach 22 marca 1974 r. (Dz.U. 1980 nr 18 poz. 64)
- ↑ Working Groups of HELCOM. Helsinki Commision, Baltic Marine Environment Protection Commission. [dostęp 2008-08-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-20)]. (ang.).
- ↑ Dz.U. 1980 nr 18 poz. 65
- ↑ Konwencja o ochronie środowiska morskiego obszaru Morza Bałtyckiego, sporządzona w Helsinkach 9 kwietnia 1992 r. (Dz.U. z 2000 r. nr 28, poz. 346)
- ↑ Dz.U. 2000 nr 28 poz. 347
- ↑ FAQ: HELCOM and the “strategic pause” – what has been going on? [online], helcom.fi, 6 marca 2023 [dostęp 2024-04-26].