Przejdź do zawartości

Felicjan Madeyski

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Felicjan Madeyski-Poraj)
Felicjan Madeyski
Ilustracja
Felicjan Madeyski, ppłk
podpułkownik administracji podpułkownik administracji
Data i miejsce urodzenia

13 marca 1890
Tołszczów

Data i miejsce śmierci

wiosna 1940
Charków

Przebieg służby
Lata służby

1914-1940

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Jednostki

Komenda Miasta Kraków

Stanowiska

komendant miasta

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941) Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Krzyż Zasługi Wojskowej z Mieczami Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” z Mieczami Medal Waleczności (Austro-Węgry) Krzyż Wojskowy Karola Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913
Odznaka „Znak Pancerny”
Multimedia w Wikimedia Commons
D-ca pociągu pancernego „Ppłk. Lis-Kula“ kpt. Felicjan Madeyski i d-ca art. pociągu por. Zdzisław Stypal pod Mińskiem w czerwcu 1920.

Felicjan Madeyski[1][2], wcześniej Madeyski-Poraj[3] (ur. 13 marca 1890 w Tołszczowie, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – podpułkownik administracji Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 13 marca 1890 roku w Tołszczowie, w ówczesnym powiecie lwowskim Królestwa Galicji i Lodomerii jako syn Adama i Ludmiły z Kamieńskich[4][5]. Uczęszczał do c. k. IV Gimnazjum we Lwowie[6]. W 1910 ukończył siódmą klasę[6]. W następnym roku zdał maturę w gimnazjum w Samborze, a następnie zgłosił się do odbycia obowiązkowej służby wojskowej w 47 Styryjskim Pułku Piechoty w Gorycji, w charakterze jednorocznego ochotnika[6]. Po zakończeniu służby ukończył jednoroczny kurs w Akademii Eksportowej w Wiedniu[6]. W ewidencji c. i k. Armii figurował jako Felizian Ritter von Madeyski.[7] Wziął udział w mobilizacji sił zbrojnych Monarchii Austro-Węgierskiej, wprowadzonej w związku z wojną na Bałkanach (1912–1913), a po wybuchu I wojny światowej został zmobilizowany jako kadet do Pułku Piechoty Nr 55[6]. Walczył na froncie rosyjskim, włoskim i rumuńskim jako dowódca plutonu i kompanii. Na stopień nadporucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 lipca 1915 w korpusie oficerów piechoty[8].

Od 15 listopada 1918 w Wojsku Polskim. Przydzielony do pociągu pancernego „Odsiecz”, następnie przeniesiony w 1919 r. do załogi pociągu „Pepetrójka”, przemianowanego na „Płk. Lis-Kula”. Po awansie na kapitana został dowódcą tego pociągu. Walczył w wojnie 1920 r. W lipcu 1920 r. krył odwrót polskich wojsk od Połocka przez Mołodeczno, Lidę, Wołkowysk, Białystok i Małkinię. Odznaczył się sprawnością w prowadzeniu pociągu i osobistą odwagą, przez częste wypady w głąb nieprzyjaciela i ustawiczną walkę z bolszewikami, niejednokrotnie wstrzymywał nieprzyjaciela i ułatwiał odwrót wojsk. 16 lipca 1920 r. wypadł bez rozkazu z pociągiem pancernym ze stacji Gawie w stronę Mołodeczna, przejechał przez linię nieprzyjaciela i pod wsią Berezowicą rozbił brygadę bolszewicką zadając jej duże straty. Przebiwszy się z powrotem do stacji Gawie, krył odwrót 11 DP. Za te czyny odznaczony został Orderem Virtuti Militari.

W listopadzie 1922 roku został przeniesiony z korpusu oficerów piechoty do korpusu oficerów samochodowych z równoczesnym wcieleniem do 5 dywizjonu samochodowego w Krakowie w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 10,1 lokatą[9]. 12 kwietnia 1927 roku został mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1927 roku i 1. lokatą w korpusie oficerów samochodowych[10]. W 1928 pełnił służbę w Departamencie Inżynierii Ministerstwa Spraw Wojskowych[11]. 12 maja 1929 roku został przesunięty z byłego Departamentu Inżynierii MSWojsk. do nowo powstałego Szefostwa Broni Pancernych MSWojsk. na stanowisko szefa[12]. W marcu 1930 roku został przeniesiony do 1 dywizjonu samochodowego w Warszawie na stanowisko dowódcy dywizjonu[13]. W październiku 1931 roku został przeniesiony do 5 dywizjonu samochodowego w Krakowie na stanowisko dowódcy dywizjonu[14][15]. W kwietniu 1934 został przeniesiony do Komendy Miasta Kraków na stanowisko komendanta[16] i pozostał na tym stanowisku do 1939[17]. W międzyczasie został przeniesiony do korpusu oficerów administracji, grupa administracji[18].

W czasie kampanii wrześniowej 1939 – po agresji ZSRR na Polskę – wzięty do niewoli radzieckiej w Złoczowie, osadzony w Szepetówce, a następnie w Starobielsku[5]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany potajemnie w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach[5], gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[19]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod poz. 2156[5].

5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień pułkownika[20][21][22]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[23][24][25].

Był żonaty, miał córkę Krystynę (ur. 18 października 1920) i syna Leszka (ur. 25 marca 1926)[26].

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]
W czasie służby w c. i k. Armii otrzymał:

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Uwagi

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Rocznik oficerski. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych. Sztab Generalny - Oddział V, 1923, s. 1010, 1017. Jednoczłonowe nazwisko, bez tytułu „Poraj”.
  2. ↑ Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Księgarnia Akademicka, Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2006, s. 286, 838. ISBN 83-7188-899-6. Również w tym ostatnim opracowanym przed wojną roczniku oficerskim nazwisko jednoczłonowe.
  3. ↑ Kwestjonarjusz. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.3-265 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-10-27]. W kwestionariuszu do odznaczenia orderem Virtuti Militari z datami i podpisami z marca i kwietnia 1921 nazwisko „Madejski-Poraj”. Posługiwał się nim do roku 1922, jako że w cytowanym „Roczniku oficerskim” z 1923 już jednoczłonowa forma.
  4. ↑ a b Kolekcja ↓, s. 1.
  5. ↑ a b c d Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 320.
  6. ↑ a b c d e Sprawozdanie 1916 ↓, s. 16.
  7. ↑ a b Ranglisten 1918 ↓, s. 634.
  8. ↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 148.
  9. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 44 z 18 listopada 1922 roku, s. 836.
  10. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 20 kwietnia 1927 roku, s. 118.
  11. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 656, 657.
  12. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 23 sierpnia 1929 roku, s. 309.
  13. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 31 marca 1930 roku, s. 111.
  14. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 23 października 1931 roku, s. 333.
  15. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 277, 781.
  16. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 167.
  17. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 838.
  18. ↑ a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 286.
  19. ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
  20. ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 6 [dostęp 2024-09-19] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
  21. ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  22. ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
  23. ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
  24. ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
  25. ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
  26. ↑ Kolekcja ↓, s. 2.
  27. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 18 lutego 1922, s. 112.
  28. ↑ M.P. z 1933 r. nr 258, poz. 276.
  29. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 277.
  30. ↑ M.P. z 1938 r. nr 259, poz. 612 „za zasługi w służbie wojskowej”.
  31. ↑ a b Kolekcja ↓, s. 3.
  32. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 11 listopada 1933 roku, s. 296.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Felicjan_Madeyski&oldid=75122572”