Przejdź do zawartości

Borazol

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Borazyna
Rozkład ładunku elektrycznego w cząsteczce borazyny
Ilustracja
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

B3N3H6

Masa molowa

80,50 g/mol

Wygląd

bezbarwna ciecz[3]

Identyfikacja
Numer CAS

6569-51-3

PubChem

138768

Podobne związki
Podobne związki

1,3,5-triazyna, benzen, borazan

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Borazol, borazyna, B
3
N
3
H
6
nieorganiczny związek chemiczny, związek aromatyczny boru, azotu i wodoru o właściwościach fizycznych zbliżonych do benzenu.

Właściwości

[edytuj | edytuj kod]

Jest to bezbarwna, palna ciecz o charakterystycznym zapachu, będąca dobrym rozpuszczalnikiem wielu substancji. Borazyna ulega reakcjom charakterystycznym dla związków aromatycznych (np. substytucji elektrofilowej), jest znacznie bardziej reaktywna od benzenu, co przypisać można jedynie częściowemu charakterowi aromatycznemu cząsteczki. W wodzie rozkłada się na kwas borowy, amoniak i wodór.

Otrzymywanie

[edytuj | edytuj kod]

Otrzymywanie poprzez ogrzewanie diboranu w strumieniu amoniaku w temperaturze 250–300 °C:

3B
2
H
6
+ 6NH
3
→ 2B
3
H
6
N
3
+ 12H
2

Struktura

[edytuj | edytuj kod]

Borazyna jest izostrukturalna z benzenem, z kątami między wiązaniami ok. 120° i zbliżonymi długościami wiązań (BN: 0,1436 nm, CC: 0,1397 nm). Długość wiązania B–N w borazynie jest pośrednia pomiędzy wiązaniem pojedynczym BN (0,151 nm) a podwójnym B=N (0,131 nm). Atomy azotu mają cząstkowy ładunek dodatni, a boru – ujemny. Spowodowane jest to delokalizacją elektronów z wolnych par elektronowych atomów azotu, co opisują struktury mezomeryczne cząsteczki. Delokalizacja ta wynika z elektronodonorowych własności azotu (zasada Lewisa, elektroujemność 3,04) oraz elektronoakceptorowych własności boru (kwas Lewisa, elektroujemność 2,04). Efektem delokalizacji elektronów jest spłaszczenie cząsteczki i częściowe właściwości aromatyczne.

Struktury mezomeryczne borazyny

Zastosowanie

[edytuj | edytuj kod]

Borazyna zwana jest „nieorganicznym benzenem”. Stosowana jako rozpuszczalnik substancji organicznych, a także wykorzystywany do wytwarzania warstw azotku boru (BN).

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Neil G. Connelly i inni, Nomenclature of Inorganic Chemistry. IUPAC Recommendations 2005 (Red Book), International Union of Pure and Applied Chemistry, RSC Publishing, 2005, s. 97, ISBN 978-0-85404-438-2 (ang.).
  2. Borazine, [w:] PubChem [online], United States National Library of Medicine, CID: 6327614 (ang.).
  3. a b c d e CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M. Haynes (red.), wyd. 95, Boca Raton: CRC Press, 2014, s. 4-53, ISBN 978-1-4822-0867-2 (ang.).