Przejdź do zawartości

Aron Nimzowitsch

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Aron Nimzowitsch
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

7 listopada 1886
Ryga

Data i miejsce śmierci

16 marca 1935
Kopenhaga

Obywatelstwo

Dania

abcdefgh
8
a8 – Czarna wieża
b8 – Czarny skoczek
c8 – Czarny goniec
d8 – Czarny hetman
e8 – Czarny król
h8 – Czarna wieża
a7 – Czarny pionek
b7 – Czarny pionek
c7 – Czarny pionek
d7 – Czarny pionek
f7 – Czarny pionek
g7 – Czarny pionek
h7 – Czarny pionek
e6 – Czarny pionek
f6 – Czarny skoczek
b4 – Czarny goniec
c4 – Biały pionek
d4 – Biały pionek
c3 – Biały skoczek
a2 – Biały pionek
b2 – Biały pionek
e2 – Biały pionek
f2 – Biały pionek
g2 – Biały pionek
h2 – Biały pionek
a1 – Biała wieża
c1 – Biały goniec
d1 – Biały hetman
e1 – Biały król
f1 – Biały goniec
g1 – Biały skoczek
h1 – Biała wieża
8
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
Obrona Nimzowitscha

Aron Nimzowitsch, łot. Ārons Ņimcovičs (ur. 7 listopada 1886 w Rydze, zm. 16 marca 1935 w Kopenhadze) – jeden z czołowych szachistów świata w latach dwudziestych XX wieku, teoretyk szachów.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Nauczył się grać w szachy od ojca w młodym wieku. Studiował matematykę w Heidelbergu i Berlinie. W wieku dwudziestu lat odniósł pierwszy znaczący sukces wygrywając turniej w Monachium w 1906 roku. Do wybuchu I wojny światowej brał udział w kilku prestiżowych turniejach, jednak osiągnięcie najwyższego światowego poziomu zajęło mu następne kilkanaście lat. W 1914 r. wziął udział w słynnym arcymistrzowskim turnieju w Petersburgu, w którym zajął ósme miejsce.

Podczas I wojny światowej Nimzowitsch ponad szachy musiał przedłożyć walkę o przetrwanie w ogarniętej konfliktami Rydze. Ze względu na swoje żydowskie pochodzenie był szczególnie narażony na niebezpieczeństwo. Wydostawszy się z zasięgu rewolucji październikowej, po krótkim pobycie w Szwecji i Niemczech osiadł na początku lat dwudziestych w Danii, która stała się jego drugą ojczyzną. Pierwszym jego powojennym sukcesem było zwycięstwo w turnieju w Kopenhadze (1923), przed Ksawerym Tartakowerem. W 1925 r. we Wrocławiu Nimzowitsch zajął drugie miejsce za Jefimem Bogolubowem, a przed Akibą Rubinsteinem, natomiast turniej w Mariańskich Łaźniach zakończył na pierwszym miejscu wspólnie z Rubinsteinem, przed Frankiem Marshallem. Rok później w Dreźnie wyprzedził przyszłego mistrza świata Aleksandra Alechina, Rubinsteina i Tartakowera, remisując partię z Alechinem i wygrywając wszystkie pozostałe (8½ punktu z 9). Był to wynik na miarę kandydata do tytułu mistrza świata. Podobny rezultat uzyskał w nieco słabiej obsadzonym turnieju w Hanowerze (6½ z 7 – jedyny remis z Rubinsteinem).

Druga połowa lat dwudziestych to seria znakomitych występów Nimzowitscha w turniejach najwyższej rangi. W 1927 r. zwyciężył w turnieju w Londynie, wyprzedzając całą plejadę arcymistrzów (Tartakower, Marshall, Milan Vidmar, Bogolubow, Richard Réti). W tym samym roku w turnieju arcymistrzowskim w Nowym Jorku zajął trzecie miejsce za dwoma mistrzami świata, Jose Raulem Capablanką i Alechinem. Rok później w dwóch turniejach w Berlinie zajął pierwsze miejsce, przed Bogolubowem i Tartakowerem oraz drugie, za Capablanką. W 1929 r. zwyciężył w silnie obsadzonym turnieju w Karlsbadzie, wyprzedzając byłego już mistrza świata Capablankę[1].

W latach 1925–1930 Nimzowitsch był jednym z najpoważniejszych kandydatów do meczów o mistrzostwo świata z Capablanką i później z Alechinem. Podobnie jak Rubinstein takiej szansy był jednak pozbawiony, głównie z przyczyn finansowych. Zmarł w wieku 48 lat na zapalenie płuc.

Nimzowitsch był jednym z tych szachistów, którzy wnieśli największy wkład w rozwój teorii szachów. W swoich dwóch głównych dziełach: Mein System (Mój system) i Die Praxis meines Systems (Mój system w praktyce) w bardzo przystępny a jednocześnie ścisły sposób opisał nowatorskie wówczas idee dotyczące gry pozycyjnej. Wprowadził pojęcie profilaktyki w postaci tak zwanej nadmiernej obrony (Überdeckung) bierek lub pól, postulował nowe podejście do kontroli centrum (poprzez atak lekkich figur) oraz do blokady wolnego piona (wskazując skoczka, jako najlepiej do tego celu nadającą się figurę). Poza tymi głównymi nowymi ideami jego teoria miała kompleksowy charakter rzeczywiście tworząc całościowy system, zgodnie z tytułami jego książek. Teoria Nimzowitscha była podstawą tak zwanej hipermodernistycznej szkoły szachów, do której przynależność deklarowali między innymi Réti i Tartakower.

Według retrospektywnego systemu Chessmetrics, najwyższy ranking osiągnął we wrześniu 1929 r., z wynikiem 2780 punktów zajmował wówczas 3. miejsce (za Aleksandrem Alechinem i Jose Raulem Capablanką) na świecie[2].

Nazwiskiem Nimzowitscha nazwano wiele wariantów otwarć szachowych. Najważniejsze z nich to:

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]