Arui grzywiasta
| Ammotragus lervia[1] | |
| (Pallas, 1777) | |
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Infrarząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Plemię | |
| Rodzaj |
Ammotragus |
| Gatunek |
arui grzywiasta |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |
 | |
| Zasięg występowania | |
| |
Arui grzywiasta[3], dawniej: owca grzywiasta, owca koziogłowa[4] (Ammotragus lervia) – ssak z rodziny wołowatych, jedyny przedstawiciel rodzaju arui (Ammotragus) Blyth, 1840. Posiada cechy świadczące o bliskim pokrewieństwie z kozą i z owcą. Występuje na trudno dostępnych, skalistych terenach w Afryce Północnej (Atlas, góry Sahary). Dawniej był szeroko rozprzestrzeniony na terenach półpustynnych i pustynnych, od Zachodniej Sahary i Maroka do Sudanu i Egiptu. Jako zwierzyna został introdukowany w XIX w. w Europie, a w latach 50. XX w. w Teksasie, Kalifornii i Nowym Meksyku[5].
W Polsce owce grzywiaste trzymane są m.in. w Śląskim Ogrodzie Zoologicznym w Chorzowie[6], w Ogrodzie Zoobotanicznym w Toruniu[7], w Ogrodzie Zoologicznym w Sosnowcu (Park Kazimierz), a także w Ogrodzie Zoologicznym w Krakowie[8].
Informacje ogólne
[edytuj | edytuj kod]Wysokość w kłębie:
75–112 cm
Długość ciała:
130–165 cm
Długość rogów:
do 80 cm u samców, do 40 cm u samic
Długość ogona:
15–25 cm
Masa ciała:
40–145 kg, samiec większy od samicy
Długość życia:
Do 10 lat w stanie dzikim, w niewoli 20 lat
Wygląd
[edytuj | edytuj kod]Arui grzywiasta charakteryzuje się czerwonawobrązowym ubarwieniem z białawą linią po stronie brzusznej i wewnętrznymi częściami kończyn. Takie samo jaśniejsze ubarwienie ma na brodzie i we wnętrzach uszu. Znacznie dłuższą niż na całym ciele ma sierść na brodzie, gardle i górnej części przednich kończyn. Rogi występują u obu płci, jednak u samców są silnie zakrzywione i dłuższe (do 80 cm) niż u samic (do 40 cm).
Biotop
[edytuj | edytuj kod]
Owce grzywiaste żyją na terenach skalistych, ubogich w roślinność, do wysokości 3900 m n.p.m.
Pokarm
[edytuj | edytuj kod]Żywią się trawą, ziołami, porostami, krzewami i liśćmi akacji. Potrafią znieść braki w pożywieniu, dzięki czemu mogą zamieszkiwać kamieniste wyżyny i tereny pustynne.
Tryb życia
[edytuj | edytuj kod]Żyją pojedynczo lub w małych stadach. Dzięki kamuflażowi unikają kontaktu z drapieżnikami. Samce rywalizują między sobą o zdobycie jak największej liczby samic. Pojedynek polega na tym, że stają naprzeciwko siebie, następnie kroczą ku sobie przyspieszając, spuszczają głowy, w końcu zderzają się i czasami splatają rogami, by w końcowym momencie przyciągnąć przeciwnika do ziemi.
Rozmnażanie
[edytuj | edytuj kod]
Dojrzałość płciową osiągają w wieku ok. 1,5 roku, Ciąża trwa 154–161 dni, rodzi się 1, czasami 2 młode.
Ochrona
[edytuj | edytuj kod]Z powodu nadmiernych polowań gatunek w stanie dzikim uznano za narażony na wyginięcie. Znajduje się w wykazie konwencji waszyngtońskiej CITES (załącznik II)[9].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Ammotragus lervia, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Ammotragus lervia, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, 2015, s. 297. ISBN 978-83-88147-15-9.
- ↑ praca zbiorowa: Zootechniczny słownik encyklopedyczny. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1965, s. 406.
- ↑ Zwierzęta : encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005. ISBN 83-01-14344-4.
- ↑ Lista adopcyjna. zoo.silesia.pl. [dostęp 2013-07-03].
- ↑ Fauna – Ssaki. zoo.torun.pl. [dostęp 2013-07-03].
- ↑ Arui. zoo-krakow.pl. [dostęp 2013-07-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-01)].
- ↑ Appendices I, II and III of CITES. cites.org, 12 czerwca 2013. [dostęp 2013-07-03]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Podręczny Leksykon ssaków. Wydawnictwo RTW, s. 122. ISBN 83-86822-36-8.
- Halina Komosińska, Elżbieta Podsiadło: Ssaki kopytne : przewodnik. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002. ISBN 83-01-13806-8.