Aguascalientes

Aguascalientes

stan
Herb Flaga
Państwo	Meksyk
Siedziba	Aguascalientes
Kod ISO 3166-2	MX-AGU
Gubernator	Martín Orozco (PAN)
Powierzchnia	5471 km²
Populacja (2010) • liczba ludności	1 513 645
• gęstość	197,3 os./km²
Położenie na mapie Meksyku
Strona internetowa

Aguascalientes^ⓘAguascalientes – stan w Meksyku położony w środkowej części kraju. Graniczy ze stanem Zacatecas, którego kiedyś był częścią i ze stanem Jalisco. Stolicą stanu jest miasto Aguascalientes. Nazwa Aguascalientes oznacza „gorące wody” i wzięła się od licznie występujących gorących źródeł, z których wiele jest wykorzystywanych terapeutycznie i rekreacyjnie. Stan został założony 23 maja 1835 r., kiedy to wydzielono go ze stanu Zacatecas.

Podział administracyjny

Stan dzieli się na jedenaście gmin (hiszp. municpios), których największą jest gmina stołeczna.

Historia

Region Aguascalientes zamieszkiwali początkowo Indianie z grupy Cziczimeków. Hiszpanie (Cristobal de Oñate – w 1530) opanowali Aguascalientes po krwawych i długich walkach. Po zakończeniu podboju zaczęła się bezwzględna eksploatacja krajowców, którzy byli pozbawiani ziemi i zatrudniani do niewolniczej pracy w kopalniach i na roli.

W 1575 założone zostaje miasto Nuestra Señora de la Asunción de Aguascalientes. Pierwsi osadnicy zajmowali się głównie uprawą roli (owoce i winorośl), oprócz tego rozwijała się obróbka wełny i drobne rzemiosło. Na obszarze Asientos de Ibarra dobrze prosperowało górnictwo. Z uwagi na swe korzystne położenie geograficzne (pomiędzy Zacatecas i Jalisco) Aguascalientes stało się ważnym ośrodkiem handlowym.

W 1767 wraz z kasatą zakonu jezuitów rozpoczął się okres powolnego upadku gospodarczego, ponieważ zakonnicy byli największymi posiadaczami ziemskimi. W latach 80. XVIII w. pojawia się klęska głodu, która prowadzi do zmniejszenia się populacji i pogłębienia kryzysu gospodarczego. Przed uzyskaniem przez Meksyk niepodległości zainicjowane zostały roboty publiczne, wsparte przez Kościół, które poprawiają sytuację ekonomiczną mieszkańców. 9 września 1821 lokalni przywódcy powstańczy aresztują władze lojalne wobec króla hiszpańskiego i dołączają do ogólnonarodowego zrywu niepodległościowego. W 1821 po uzyskaniu niezależności przez Meksyk Aguascalientes staje się częścią stanu Zacatecas. Następne lata przynoszą regionowi okres niestabilności politycznej i chaosu, spowodowanej ciągłymi walkami o władzę pomiędzy konserwatystami i liberałami.

W 1863 Aguascalientes dostaje się pod okupację interwencyjnej armii francuskiej. Po wyparciu Francuzów i rządach narodowego bohatera – Benito Juareza rozpoczął się szybki rozwój gospodarczy, do którego przyczyniły się dyktatorskie rządy Porfirio Diaza forsującego rozbudowę kolei i sieci dróg. W czasie rewolucji meksykańskiej stan był areną zaciekłych walk i kilkakrotnie był przejmowany przez zwalczające się stronnictwa.

W latach 1934–1998 Aguascalientes było niepodzielnie rządzone przez dominującą partię PRI, dopiero w 1998 jej monopol na władzę obaliła PAN.

Warunki geograficzne i klimatyczne

Jeden z najmniejszych stanów meksykańskich, leżący na rozległym płaskowyżu (wysokość: od 1000 do 3000 m n.p.m.) biorącym swój początek z dwóch grzbietów górskich Sierra Madre, które w kierunku wschodnim i południowym przechodzą w żyzne równiny. Stan posiada łagodne warunki klimatyczne – średnia temperatur waha się ok. 19 °C, jest dobrze nawodniony, klimat ma charakter umiarkowany, występują średnie opady (ok. 450 mm). Największymi rzekami są: San Pedro (albo Aguascalientes) i Calvillo. Główne dopływy San Pedro to m.in.: Morcinique, Chicalote i Santiago. Roślinność składa się m.in. z karłowatych sosen i dębów.

Dla ochrony cennych zasobów przyrodniczych został utworzony rezerwat Sierra Fría.

Gospodarka

W latach 50. przeprowadzono tu liczne projekty irygacyjne, dzięki którym znacząco wzrosła wydajność rolnictwa. Żyzne doliny położone na północy i na zachodzie są wykorzystywane głównie dla uprawy roli a równiny do hodowli. Do sąsiadujących stanów eksportuje się głównie: kukurydzę, bydło, muły, konie i skóry. Aguascalientes słynie z doskonałych win i owoców.

Wydobywa się tu takie surowce jak: cynk, miedź, złoto, srebro. Stan posiada gęstą sieć kolejową i drogową oraz dobre połączenia z resztą kraju. W stolicy stanu, mieście Aguascalientes znajduje się port lotniczy.

W ostatnich latach Aguascalientes odchodzi od rolnictwa jako głównej gałęzi gospodarki i swoją ekonomię coraz bardziej opiera na przemyśle (głównie spożywczy, włókienniczy, mechaniczny) i turystyce.

Galeria

• 
  Plaza Patria w mieście Aguascalientes
• 
  Katedra w mieście Aguascalientes
• 
  Cerro del Muerto

Linki zewnętrzne

• Metroaguascalientes