Sonny Chiba
 Sonny Chiba (2019) | |
| Imię i nazwisko |
Sadaho Maeda |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
23 stycznia 1939 |
| Data i miejsce śmierci |
19 sierpnia 2021 |
| Zawód |
aktor, mistrz wschodnich sztuk walki |
| Współmałżonek |
Yōko Nogiwa (1972–1994; rozwód) |
| Lata aktywności |
1960–2021 |
| |
Sonny Chiba, znany również jako Shin’ichi Chiba (jap. 千葉 真一 Chiba Shin’ichi), właściwie Sadaho Maeda (jap. 前田 禎穂 Maeda Sadaho; ur. 23 stycznia 1939 w Fukuoce, zm. 19 sierpnia 2021 w Kimitsu)[1] – japoński aktor i mistrz wschodnich sztuk walki.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w Fukuoce, największym mieście japońskiej wyspy Kiusiu jako drugie z pięciorga dzieci Haruko i Shichinosuke Maeda, wojskowego pilota testowego[2]. Miał młodszego brata Jirō (ur. 6 stycznia 1949). W młodym wieku zainteresował się tradycją japońskiego teatru[2] i trenował baseball, piłkę siatkową i biegi. W szkole średniej poświęcił się gimnastyce artystycznej i w klasie trzeciej wygrał Narodowy Festiwal Sportu Japonii, jednak po kontuzji pleców zakończył karierę gimnastyczną[2]. W 1957 roku rozpoczął studia na prywatnym uniwersytecie japońskiego wychowania fizycznego w Setagayi w Tokio. Tam zaczął ćwiczyć sztuki walki, w tym karate, judo, kendo ninjutsu, Shōrinji Kenpō i kyokushin pod kierunkiem Masutatsu „Mas” Ōyamy[2]. W 1965 roku zdobył czarny pas pierwszego stopnia, a w 1984 roku – czarny pas czwartego stopnia[2].
W 1960 roku został odkryty podczas konkursu „Nowych Twarzy”, zorganizowanego przez wytwórnię Toei Company, natomiast niedługo później postanowił zmienić swoje nazwisko na Shin’ichi Chiba[2]. Karierę ekranową rozpoczął w latach 60. od udziału w japońskich produkcjach telewizyjnych, filmach akcji i dreszczowcach[3]. Jego pierwszą rolą w filmie opowiadającym o sztukach walki była postać Naoto Kiby w filmie zatytułowanym Karate Kiba (1973)[3], natomiast rok później zagrał w międzynarodowym filmie Uliczny wojownik (1974)[3]. W 1981 roku zadebiutował na scenie jako jeden z najbardziej znanych i romantycznych samurajów w epoce feudalnej Japonii Yagyū Jūbei Mitsuyoshi w sztuce zatytułowanej Yagyū jūbei makai tenshō. Rozgłos międzynarodowy przyniosła mu rola Hanzō Hattoriego, wytwórcy mieczy samurajskich z pierwszej części filmowego dyptyku Kill Bill (2003) w reżyserii Quentina Tarantino, za którą był nominowany do Nagrody Saturna w kategorii najlepszy aktor drugoplanowy[4]. W 2004 roku został uhonorowany American Choreography Award za wybitne osiągnięcie w choreografii walk[4]. W kryminalnym dramacie sensacyjnym Justina Lina Szybcy i wściekli: Tokio Drift (2006) zagrał postać wuja Kamaty, szefa yakuzy.
Zmarł 19 sierpnia 2021 w Kimitsu w wieku 82 lat w wyniku komplikacji po przejściu COVID-19[5].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Był dwukrotnie żonaty; w latach 1972–1994 z Yōko Nogiwą, z którą miał córkę Juri Manase (ur. 1 stycznia 1975), a w latach 1996–2015 z Tamami, z którą miał dwóch synów – J.J. Jr. Mackenyu (ur. 16 listopada 1996) i Gordona (ur. 9 stycznia 2000).
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]Filmy
[edytuj | edytuj kod]- 1974: Uliczny wojownik (Gekitotsu! Satsujin-ken) jako Takuma Tsurugi
- 1977:
- Karate baka ichidai jako Masutatsu Ōyama
- Golgo 13: Kūron no kubi jako Golgo 13
- 1978: 47 mieczy zemsty. Upadek zamku Ako jako Fuwa Kazuemon
- 1979: W pułapce czasu (Sengoku jieitai) jako porucznik Yoshiaki Iba
- 1980:
- Wojownicy ninja – Tajemnica dwóch mieczy jako Shiranui Shogen
- Wirus jako dr Yamauchi
- 1992: Żelazny Orzeł 3 – Asy (Aces: Iron Eagle III) jako Horikoshi
- 2003: Kill Bill (Kill Bill Vol. 1) jako Hattori Hanzo
- 2006: Szybcy i wściekli: Tokio Drift jako wuj Kamata
Seriale telewizyjne
[edytuj | edytuj kod]- 1983: Kosmiczny szeryf Gavan jako Voicer
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Ally Mauch, Kill Bill Actor Sonny Chiba Dies at 82 of COVID Complications: 'A True Action Legend', [w:] Meredith Corporation, „People”, people.com, 19 sierpnia 2021 [dostęp 2021-08-19] (ang.).
- ↑ a b c d e f Mark Pollard, Sonny Chiba Biography, [w:] Von Ziebelbach [online], vonziebelbach.blogspot.com, 29 stycznia 2007 [dostęp 2021-08-19] [zarchiwizowane z adresu 2021-08-19] (ang.).
- ↑ a b c Bruce Eder, Shin'ichi Chiba Biography, [w:] AllMovie [online], allmovie.com [dostęp 2021-08-19] (ang.).
- ↑ a b Sonny Chiba Awards, [w:] FamousFix [online], famousfix.com [dostęp 2021-08-20] (ang.).
- ↑ Fay Watson, Sonny Chiba dead: Kill Bill actor dies aged 82 after complications from Covid, [w:] Express Newspapers, „Daily Express”, express.co.uk, 19 sierpnia 2021 [dostęp 2021-08-19] (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Sonny Chiba w bazie IMDb (ang.)
- Sonny Chiba w bazie Filmweb
- Sonny Chiba w bazie Notable Names Database (ang.)