Przejdź do zawartości

Lucky Luke

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Lucky Luke
Ilustracja
Scenariusz

Morris
René Goscinny
Antoine Raymond(inne języki)
Bob de Groot(inne języki)
Jean Léturgie(inne języki)
Xavier Fauche(inne języki)
Lo Hartog Van Banda(inne języki)
Guy Vidal(inne języki)
Claude Guylouis(inne języki)
Éric Adam(inne języki)
Patrick Nordmann(inne języki)
Laurent Gerra(inne języki)
Daniel Pennac
Tonino Benacquista

Rysunki

Morris
Hervé Darmenton(inne języki)

Kraj wydania

Belgia

Język

francuski

Data pierwszego wydania

1946

Wydawca

Dupuis
Dargaud
Lucky Productions(inne języki)
Lucky Comics(inne języki)

Tematyka

western, humor

Data pierwszego wydania polskiego

1991

Pierwszy wydawca polski

Key Tex

Tłumaczenie

Aleksandra Kroch
Maria Mosiewicz

Lucky Luke
René Goscinny i Morris (Amsterdam, 1971)

Lucky Luke – seria komiksowa stworzona przez belgijskiego rysownika i scenarzystę Morrisa[1]. Przez wiele lat twórcą scenariuszy do serii był francuski pisarz René Goscinny, a oprócz niego także wielu innych scenarzystów[2]. Tytułowym bohaterem serii jest Lucky Lukekowboj, najszybszy rewolwerowiec na Dzikim Zachodzie i najgorszy koszmar braci Daltonów – gangsterów. Zawsze, gdy planują oni jakieś przestępstwo, dzielny stróż prawa staje im na drodze. W jego przygodach towarzyszą mu inteligentny koń Jolly Jumper(inne języki) i głupkowaty pies Bzik(inne języki) (we francuskojęzycznym oryginale: Rantanplan).

Oryginalne wydania

[edytuj | edytuj kod]

Pierwszy komiks o Luckym Luke’u ukazał się w 1946 w tygodniku „Spirou(inne języki)”. Większość opowieści o kowboju ukazywała się najpierw w odcinkach w prasie, a następnie w formie albumowej. Oryginalnymi wydawcami tej liczącej ponad 80 tomów serii są francuskie oficyny: Dupuis (1949–1967), Dargaud (1968–1988), Lucky Productions (1989–1998) i Lucky Comics (od 1999)[3]. Ponadto na fali popularności komiksu powstały dwie serie poboczne: Rantanplan (pol. Bzik, 1987–2011) i Les Aventures de Kid Lucky d'après Morris (pol. Kid Lucky, od 2011).

Wydania w Polsce

[edytuj | edytuj kod]

W Polsce komiks zadebiutował w 1962 w harcerskiej gazecie „Na przełaj”. Po raz pierwszy w formie pełnego albumu Lucky Luke ukazał się po polsku w 1991 nakładem wydawnictwa Key Tex. Od 1992 wyłącznym wydawcą serii na rynku polskim jest Egmont Polska, publikujący ją zarówno w formacie pojedynczych tomów, jak i tomików zbiorczych w pomniejszonym formacie. W 2016 wydawnictwo Egmont Polska wznowiło Lucky Luke’a, publikując w kolejnych latach wszystkie tomy[4][5]. W 2021 rozpoczęło też wydawanie serii pobocznej Kid Lucky jako kolejne tomy serii głównej Lucky Luke (od tomu 75.)[6].

Tom Tytuł i rok I wydania polskiego Tytuł i rok I wydania oryginalnego[7] Rysunki – scenariusz
1 Kopalnia złota Dicka Diggera (2018) La mine d’or de Dick Digger (1946/47) Morris
2 Rodeo (2020) Rodéo (1948)
3 Arizona (2022) Arizona (1949)
4 Pod niebem Zachodu (2021) Sous le ciel de l’Ouest (1949/50)
5 Lucky Luke kontra Pat Poker (2021) Lucky Luke contre Pat Poker (1951/52)
6 Wyjęci spod prawa (2023) Hors-la-loi (1951/52)
7 Eliksir doktora Doxeya (2023) L’élixir du docteur Doxey (1952/53)
8 Phil Defer (2023) Lucky Luke et Phil Defer (1954)
9 Szyny na prerii (2009) Des Rails sur la Prairie (1955/56) Morris – René Goscinny
10 Uwaga na Niebieskie Stopy (2018) Alerte aux Pieds-Bleus (1956) Morris
11 Lucky Luke kontra Joss Jamon (2009) Lucky Luke contre Joss Jamon (1956/57) Morris – René Goscinny
12 Kuzyni Daltonów (2009) Les Cousins Dalton (1957)
13 Sędzia (2010) Le juge (1957/58)
14 Na podbój Oklahomy (2010) Ruée sur l’Oklahoma (1958)
15 Ucieczka Daltonów (2010) L’évasion des Dalton (1958/59)
16 W górę Missisipi (2011) En remontant le Mississippi (1959)
17 Na tropie Daltonów (2011) Sur la piste des Dalton (1960)
18 W cieniu wież wiertniczych (2011) À l’ombre des derricks (1960)
19 Rywale z Painful Gulch (2012) Les rivaux de Painful Gulch (1961)
20 Billy Kid (2007) Billy the Kid (1961)
21 Góry Czarne (2012) Les collines noires (1961/62)
22 Daltonowie i zamieć (2012) Les Dalton dans le blizzard (1962)
23 Daltonowie wciąż uciekają (2013) Les Dalton courent toujours (1962)
24 Karawana (2008) La Caravane (1962/63)
25 Miasto duchów (2013) La ville fantôme (1963)
26 Daltonowie odkupują winy (2013) Les Dalton se rachètent (1963/64)
27 Dwudziesty pułk kawalerii (2014) Le vingtième de cavalerie (1964)
28 Eskorta (2014) L’escorte (1964/65)
29 Zasieki na prerii (2014) Des barbelés sur la prairie (1965)
30 Calamity Jane (2015) Calamity Jane (1965/66)
31 Tortilla dla Daltonów (2002) Tortillas pour les Dalton (1966)
32 Dyliżans (1992) La diligence (1967)
33 Żółtodziób (1992 jako Wrażliwa stopa) Le pied-tendre (1967/68)
34 Dalton City (2001) Dalton City (1968)
35 Jesse James (1992) Jesse James (1969)
36 Cyrk Western (1992) Western Circus (1969/70)
37 Kanion Apaczów (2001) Canyon Apache (1970/71)
38 Mama Dalton (2000) Ma Dalton (1971)
39 Łowca nagród (2016) Chasseur de primes (1972)
40 Wielki książę (2004) Le Grand Duc (1973)
41 Spadek dla Bzika (2006) L’héritage de Ran-Tan-Plan (1973)
42 Siedem opowieści o Lucky Luke’u (2015) 7 histoires complètes (1974)
43 Biały jeździec (2005) Le cavalier blanc (1975)
44 Daltonowie na kuracji (1999) La guérison des Dalton (1975)
45 Cesarz Smith (2004) L’empereur Smith (1976)
46 Śpiewający drut (2000) Le fil qui chante (1977)
47 Skarb Daltonów (2016) Le magot des Dalton (1980) Morris – Vicq
48 Jednoręki bandyta (2016) Le bandit manchot (1981) Morris – Bob de Groot
49 Sarah Bernhardt (2016) Sarah Bernhardt (1982) Morris – Xavier Fauche, Jean Léturgie
50 Sznur wisielca i inne historie (2015) La corde du pendu (1982) Morris – Bob de Groot, Dom Domi, René Goscinny, Lodewijk, Vicq
51 Daisy Town (1999) Daisy Town (1983) Morris – René Goscinny
52 Fingers (2017) Fingers (1983) Morris – Lo Hartog Van Banda
53 Daily Star (2017) Le Daily Star (1983) Morris – Xavier Fauche, Jean Léturgie
54 Narzeczona Lucky Luke’a (2000) La fiancée de Lucky Luke (1985) Morris – Guy Vidal
55 Ballada o Daltonach i inne opowieści (2017) La ballade des Dalton et autres histoires (1986) Morris – René Goscinny, Greg, Morris
56 Przeklęte ranczo (2017) Le ranch maudit (1986) Morris – Xavier Fauche, Jean Léturgie, Claude Guylouis
57 Nitrogliceryna (2017) Nitroglycérine (1987) Morris – Lo Hartog Van Banda
58 Alibi (2018) L’alibi (1987) Morris – Claude Guylouis
59 Pony Express (2018) Le Pony Express (1988) Morris – Xavier Fauche, Jean Léturgie
60 Daltonowie tracą pamięć (1991) L’amnésie des Dalton (1991)
61 Polowanie na duchy (2018) Chasse aux fantômes (1992) Morris – Lo Hartog Van Banda
62 Daltonowie na ślubie (2018) Les Dalton à la noce (1993) Morris – Xavier Fauche, Jean Léturgie
63 Most na Missisipi (2010) Le pont sur le Mississippi (1994)
64 Belle Starr (2021) Belle Starr (1995) Morris – Xavier Fauche
65 Klondike (2020) Le Klondike (1996) Morris – Jean Léturgie, Yann
66 Corral OK (2021) O.K. Corral (1997) Morris – Éric Adam, Xavier Fauche
67 Marcel Dalton (2022) Marcel Dalton (1998) Morris – Bob de Groot
68 Prorok (2020) Le prophète (2000) Morris – Patrick Nordmann
69 Artysta malarz (2020) L’artiste-peintre (2001) Morris – Bob de Groot
70 Legenda Zachodu (2020) La légende de l’ouest (2002) Morris – Patrick Nordmann
71 Piękna prowincja (2019) La belle province (2004) Achdé – Laurent Gerra
72 Pętla na szyi (2019) La corde au cou (2006)
73 Człowiek z Waszyngtonu (2019) L’homme de Washington (2008)
74 Lucky Luke kontra Pinkerton (2022) Lucky Luke contre Pinkerton (2010) Achdé – Daniel Pennac, Tonino Benacquista
75 Kid Lucky 1: Uczeń kowboja (2021) Kid Lucky 1: L'apprenti du cow-boy (2011) Achdé
76 Samotny jeździec (2021) Cavalier Seul (2012) Achdé – Daniel Pennac, Tonino Benacquista
77 Kid Lucky 2: Niebezpieczne lasso (2022) Kid Lucky 2: Lasso périlleux (2013) Achdé
78 Wujaszkowie Dalton (2017) Les Tontons Dalton (2014) Achdé – Laurent Gerra, Jacques Pessis
79 Kid Lucky 3: Statua Squaw (2022) Kid Lucky 3: Statue Squaw (2015) Achdé
80 Ziemia obiecana (2017) La terre promise (2016) Achdé – Jul
81 Kid Lucky 4: Podążaj za strzałą (2023) Kid Lucky 4: Suivez la flèche (2017) Achdé
82 Kowboj w Paryżu (2019) Un cow-boy à Paris (2018) Achdé – Jul
83 Kid Lucky 5: Kid i inne dzieciaki (2024) Kid Lucky 5: Kid ou double (2019) Achdé
84 Lucky Luke w bawełnie (2023) Un cow-boy dans le coton (2020) Achdé – Jul
85 Arka Bzika (2025) L'Arche de Rantanplan (2022)
Tomy specjalne
Kid Lucky (1995) Morris, Pearce – Jean Léturgie
Oklahoma Jim (1997) Morris, Pearce – Jean Léturgie, Pearce
Człowiek, który zabił Lucky Luke’a (2018) L’Homme qui tua Lucky Luke (2016) Matthieu Bonhomme
Jolly Jumper ne répond plus (2017) Guillaume Bouzard
Lucky Luke na siodełku (2022) Lucky Luke sattelt um (2019) Mawil
Wanted Lucky Luke (2022) Wanted Lucky Luke (2021) Matthieu Bonhomme

Adaptacje filmowe i serialowe

[edytuj | edytuj kod]

W 1971, wobec zainteresowania ze strony Amerykanów, powstał pierwszy film animowany o Luckym Luke’u. W kolejnych latach powstały liczne adaptacje telewizyjne i kinowe serii komiksowej:

Seriale telewizyjne

[edytuj | edytuj kod]

Internet

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Lucky Luke [online] [dostęp 2020-02-08] (fr.).
  2. Lucky Luke [online] [dostęp 2020-02-08] (fr.).
  3. Philippe MAGNERON, Lucky Luke - BD, informations, cotes [online], www.bedetheque.com [dostęp 2020-02-08] (fr.).
  4. l, Aktualności komiksowe / Strona główna [online], swiatkomiksu.pl [dostęp 2016-11-24].
  5. Lucky Luke – podstawowe informacje o serii [KOMIKSY DLA WSZYSTKICH] [online], komiksydisneya.pl [dostęp 2016-11-28].
  6. Lucky Luke. Kid Lucky. Uczeń kowboja. Tom 1 [online], Egmont Księgarnia Internetowa [dostęp 2021-04-09] (pol.).
  7. Philippe MAGNERON, Lucky Luke – Les albums [online], bedetheque.com [dostęp 2016-12-28].