Joseph Weigl
Joseph Weigl, litografia Josefa Kriehubera | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Pochodzenie | |
Data i miejsce śmierci | |
Gatunki | |
Zawód |
Joseph Weigl (ur. 28 marca 1766 w Eisenstadt, zm. 3 lutego 1846 w Wiedniu[1][2]) – austriacki kompozytor i dyrygent.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Josepha Franza Weigla[1][2]. Jego ojcem chrzestnym był Joseph Haydn[1]. W 1769 roku został posłany do Wiednia, gdzie uczył się u Sebastiana Witziga[2], a następnie w latach 1776–1782 u Johanna Georga Albrechtsbergera[1]. W wieku 16 lat skomponował pierwszą operę, Die unnütze Vorsicht, docenioną przez Antonio Salierego[1][2]. Asystował W.A. Mozartowi w przygotowaniu premiery Czarodziejskiego fletu (1786)[1]. Doskonalił się w kompozycji u Salierego, dzięki protekcji którego został w 1790 roku wicekapelmistrzem, a w 1792 roku kapelmistrzem teatru dworskiego[2]. W 1827 roku ustąpił z tego stanowiska, do przejścia na emeryturę w 1839 roku pozostając jednak na posadzie wicekapelmistrza[1][2].
Odbywał częste podróże do Włoch, pisał opery dla potrzeb sceny mediolańskiej La Scali[1]. Członek honorowy konserwatorium w Mediolanie (1812) i Gesselschaft der Musikfreunde w Wiedniu (1826)[1].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Na bogaty i zróżnicowany dorobek operowy Weigla składają się opery o tematyce poważnej i komicznej, liryczne i semiseria[1]. Pisał zarówno opery włoskie, nawiązujące do twórczości szkoły neapolitańskiej i W.A. Mozarta, jak i niemieckie opery dialogowe[1]. W swojej twórczości mieszał różne style, wprowadzając np. partie solowe klarnetów, ekspresyjne arie oraz rozbudowane ansamble i finały[1]. Opery Weigla cieszyły się ówcześnie dużą popularnością i doczekały się licznych wystawień, napisana dla mediolańskiej La Scali Il Rivale di se stesso w ciągu zaledwie 3 lat doczekała się przeszło 100 wystawień[1].
Oprócz oper Weigl pisał również balety, kantaty, msze, dzieła instrumentalne[2]. Był też autorem oratorium La passione di Gesù Cristo (1804)[2].
Opery
[edytuj | edytuj kod](na podstawie materiałów źródłowych[2])
- Die unnütze Vorsicht oder Die betrogene Arglist (wyst. Wiedeń 1783)
- Il Pazzo per forza (wyst. Wiedeń 1788)
- La caffetiera bizzarra (wyst. Wiedeń 1790)
- Der Stassensammler (Lumpensammler) oder Ein gutes Herz ziert jeden Stand (wyst. Wiedeń 1792)
- La Principessa d’Amalfi (wyst. Wiedeń 1794)
- Das Petermännchen (cz. 1 i 2 wyst. Wiedeń 1794)
- Giuletta e Pierotto (wyst. Wiedeń 1794)
- I solitari (wyst. Wiedeń 1797)
- L’amor marinaro ossia Il Corsaro (wyst. Wiedeń 1797)
- Das Dorf im Gebirge (wyst. Wiedeń 1798)
- L’accademia del maestro Cisolfaut (wyst. Wiedeń 1798)
- L’uniforme (wyst. Wiedeń 1800)
- Die Herrenhuterin (wyst. Wiedeń 1804)
- Vestas Feuer (wyst. Wiedeń 1805)
- Il Principe invisible (wyst. Wiedeń 1806)
- Kaiser Hadrian (wyst. Wiedeń 1807)
- Ostade oder Adrian von Ostade (wyst. Wiedeń 1807)
- Cleopatra (wyst. Mediolan 1807)
- Il Rivale di se stesso (wyst. Mediolan 1808)
- Das Waisenhaus (wyst. Wiedeń 1808)
- Die Schweizerfamilie (wyst. Wiedeń 1809)
- Die Verwandlungen (wyst. Berlin 1810)
- Die Einsiedler auf den Alpen (wyst. Wiedeń 1810)
- Franciska von Foix (wyst. Wiedeń 1812)
- Der Bergsturz (wyst. Wiedeń 1813)
- Die Jugend (Jugendjahre) Peter des Grossen (wyst. Wiedeń 1814)
- L’imboscata (wyst. Mediolan 1815)
- Margaritta d’Anjou ossia L’Orfano d’Inghilterra (wyst. Mediolan 1816)
- Die Nachtigall und der Rabe (wyst. Wiedeń 1818)
- Daniel in der Löwengrube oder Baals Sturz (wyst. Wiedeń 1820)
- König Waldemar oder Die dänischen Fischer (wyst. Wiedeń 1821)
- Edmund und Caroline (wyst. Wiedeń 1821)
- Die eiserne Pforte (wyst. Wiedeń 1823)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 12. Część biograficzna w–ż. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2012, s. 117. ISBN 978-83-224-0935-0.
- ↑ a b c d e f g h i Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 6 Stre–Zyli. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3880. ISBN 0-02-865571-0.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Joseph Weigl – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
- Utwory Josepha Weigla w bibliotece Polona
- ISNI: 0000000109272131
- VIAF: 95163366
- LCCN: n82209451
- GND: 100470106
- LIBRIS: 75kmpgbr05f7l5m
- BnF: 14787944c
- SUDOC: 122199987
- SBN: CFIV148558
- NLA: 65328196
- NKC: jx20041027011
- BNE: XX1158250
- NTA: 147215978
- BIBSYS: 2055800
- CiNii: DA10568455
- Open Library: OL4802611A
- PLWABN: 9810636284405606
- NUKAT: n2010151376
- J9U: 987007269860405171
- PTBNP: 1256495
- CANTIC: a12167782
- LNB: 000306196
- LIH: LNB:eU+;=Ba
- RISM: people/125775