Amazonit
 Amazonit z Pikes Peak, hrabstwo El Paso, Kolorado, Stany Zjednoczone (5,5 x 3,1 x 2,5 cm) | |
| Właściwości chemiczne i fizyczne | |
| Inne nazwy |
kamień amazoński |
|---|---|
| Skład chemiczny |
krzemian potasu i glinu (K[AlSi3O8]) |
| Twardość w skali Mohsa |
6–6,5 |
| Przełam |
haczykowaty, kruchy |
| Łupliwość |
doskonała dwukierunkowa |
| Układ krystalograficzny |
trójskośny |
| Gęstość minerału |
2,56–2,58 g/cm³ |
| Właściwości optyczne | |
| Barwa |
zielona lub niebieskawozielona |
| Rysa |
biała |
| Połysk |
szklisty |
| Inne |
przezroczystość: przeświecający, nieprzezroczysty |
Amazonit (synonim: kamień amazoński) – minerał z gromady krzemianów. Minerał, jest zieloną lub niebieskozieloną odmianą skalenia zwanego mikroklinem[1]; kamień półszlachetny. Należy do grupy minerałów rzadkich.
Choć nazwa jego pochodzi od rzeki Amazonki, w prawdziwej Amazonii ten minerał nie występuje. Pierwotnie tą nazwą określano zielone jadeity.
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Właściwości
[edytuj | edytuj kod]Zazwyczaj tworzy kryształy o pokroju słupkowym i tabliczkowym. Często tworzy zbliźniaczenia i agregaty. Najpiękniejsze kryształy występują w druzach. Jest kruchy, przeświecający. Jego charakterystyczną cechą jest barwa – zielonkawa (wywołana niewielką domieszką ołowiu, do 1,2% tlenku ołowiu II[2]) z przerastającymi go nieregularnymi (kropelkowymi lub żyłkowymi) wrostkami białego albitu.
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]Występuje w kwaśnych, głębinowych skałach magmowych, najczęściej w pegmatytach, granitach. Skalenie występują w skałach magmowych (są minerałami, na których opiera się klasyfikacja skał magmowych).
Miejsca występowania:
- Na świecie: USA – Kolorado, Wirginia, Dakota, Pensylwania[2] (kryształy osiągają wielkość do 45 cm), Brazylia[2], Indie, Kenia[2], Madagaskar[2], Namibia[2], Rosja – Ural(kryształy przekraczają wielkość 1 metra), Płw. Kolski.
- W Polsce: występuje w druzach pegmatytowych[3] granitów strzegomskich i strzelińskich (kryształy mają wielkość kilku centymetrów).
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]- kamień poszukiwany przez kolekcjonerów,
- kamień jubilerski i ozdobny. Przezroczyste i pięknie zabarwione odmiany używane są w jubilerstwie jako kamienie jubilerskie i ozdobne. Amazonit zazwyczaj jest szlifowany w postaci kaboszonów. Może być mylony z turkusem i niektórymi jadeitami,
- Skaleń jest eksploatowany dla przemysłu ceramicznego (porcelana, glazury, izolatory).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Amazonit, [w:] Bania Zbigniew, Jędryczko Małgorzata, Sztuka świata. T. 17, Słownik terminów : A -K, Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2013, s. 25, ISBN 978-83-213-4726-4, OCLC 829853214 [dostęp 2021-01-26].
- ↑ a b c d e f Amazonite mineral information and data. MinDat. [dostęp 2014-05-31].
- ↑ Encyklopedia Powszechna PWN. T. 1. A-F. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974, s. 71.