Dewa
Dewa (dewanagari देव, trl. deva – „świetlisty”, „jaśniejący”, „oświecony”, ang. Deva, synonimy w innych językach: tybetański lha, chiński tiān (天), koreański chǒn, japoński ten, wiet. thiên) – nieposiadająca ciała fizycznego istota nadprzyrodzona, bóg lub półbóg, występujący w religiach dharmicznych i mitach kultur azjatyckich. Żeńskim odpowiednikiem dewy jest dewi.
Hinduizm
[edytuj | edytuj kod]- W tradycji wedyjskiej dewa to mieszkaniec niebios (loka), bóstwo o dobrym, łaskawym charakterze, i dużej mądrości. Również istoty będące podmiotami wedyjskich ceremonii.
- Najbardziej znanymi dewami panteonu hinduistycznego jest trójca bogów: Brahma, Wisznu i Śiwa.
Przeciwnikami dewów (bogów), zwanych inaczej surami, są istoty zwane asurami (demony).
- Według Śrimadbhagawatam Brahma, stwórca wszechświata, stworzył osiem rodzajów wyższych rodzajów istot:
- półbogów,
- przodków (pitry),
- asury,
- gandharwów i apsary, czyli anioły,
- jakszasów i rakszasów,
- siddhów, ćaranów i widjadharów,
- bhutów, pretów i piśaców,
- istoty nadludzkie, śpiewaków niebiańskich.
Zaratusztrianizm
[edytuj | edytuj kod]
W zaratusztrianizmie dewy to złe duchy na usługach Angra Mainju (Arymana). Do tej kategorii zaliczane są automatycznie wszystkie obce bóstwa innych religii.
Buddyzm
[edytuj | edytuj kod]Określenia używane w buddyjskich tekstach nawiązują do takich nadprzyrodzonych bytów jak devatā (bóstwa) i devaputra (pāli: devaputta) „synowie bogów”. Dewa w buddyzmie to jeden z wielu typów nieludzkich bytów bardziej potężnych, długowiecznych i żyjących w większym zadowoleniu niż przeciętny człowiek.