Primus pilus

Wersja do druku nie jest już wspierana i może powodować błędy w wyświetlaniu. Zaktualizuj swoje zakładki i zamiast funkcji strony do druku użyj domyślnej funkcji drukowania w swojej przeglądarce.

Primus pilus − najwyższy rangą centurion w rzymskim legionie i dowódca pierwszej kohorty legionu.

Kohorta była w rzymskiej armii podstawową jednostką taktyczną w ramach legionu. Kohorty składały się z centurii, dowodzonych przez centurionów przy pomocy optio. Najwyższy rangą centurion w legionie i dowódca pierwszej kohorty był określany jako primus pilus. Podczas gdy normalna kohorta liczyła od 5 do 8 centurii (zwykle 6), pierwsza kohorta złożona była z 10, tj. 800 ludzi oraz służb dodatkowych (kucharzy, kapłanów).

Nazwa primus pilus pochodzi od umiejscowienia własnej centurii centuriona w pierwszym szeregu (pilus) pierwszej kohorty w czasie marszu.

Wśród oficerów w legionie jedynie ośmiu przewyższało primus pilus swoją rangą:

legat − dowódca legionu
starszy trybun (tribunus laticlavus)
prefekt obozu (praefectus castrorum)
pięciu młodszych trybunów (tribuni angusticlavii)

Bibliografia

Armia rzymska od święta, czyli ceremoniał wojskowy [w:] Mówią Wieki nr 8/2010 (607), wyd. Bellona SA, Warszawa, 2010
Legion Organization and Ranks. legvi.tripod.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-15)]. (ang.)

Oficerowie	Centurion Dekurion Legat Prefekt Primus pilus Trybun wojskowy Dux Magister militum
Podoficerowie	Aquilifer Beneficiarius Cornicularius Imaginifer Optio Signifer Tesserarius Vexillarius Draconarius
Żołnierze	Hastati Principes Triarii Velites Antesignani Contarii Evocati Exploratores Fabri Ferentarii Plumbatarii Rorarii Speculatores Katafrakci Bucellarius Buccinator Cornicen Tubicen
Jednostki i formacje	Legion Kohorta Manipuł Centuria Auxilia Comitatenses Clibinarii Limitanei Ala Numerus Vexillatio Turma Equites Singulares Augusti Militia Vigilum Pretorianie Scholae Palatinae Lista legionów rzymskich Jazda rzymska Flota rzymska
Wyposażenie	Arkbalista Arcus Balteus Braccae Buccina Caligae Cassis Cingulum Clipeus Focale Fundae Gladius Groma Hasta Iaculum Labarum Lacerna Lorica hamata Lorica plumata Lorica segmentata Lorica squamata Manica Onager Paenula Parazonium Parma Phylax Pilum Pilum murale Pteriges Pugio Sagum Scutum Spatha Tunika Verutum Vexillum
Inne	Acies triplex Burgus Castrum Romanum Clipeus virtutis Corona civica Corona graminea Corona muralis Corona navalis Corona ovalis Corona triumphalis Cuneus Decimatio Disciplina Falery Fustuarium Hasta pura Hippica gymnasia Honesta missio Pia fidelis Rzymski dyplom wojskowy Spolia opima Testudo Torkwes