Golovinomyces cichoracearum
 Klejstotecjum i worki z zarodnikami | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Golovinomyces cichoracearum |
| Nazwa systematyczna | |
| Golovinomyces cichoracearum (DC.) V.P. Heluta Ukr. bot. Zh. 45(5): 62 (1988) | |
.jpg)
Golovinomyces cichoracearum (DC.) V.P. Heluta – gatunek grzybów należący do rodziny mączniakowatych (Erysiphaceae)[1]. Występuje głównie na licznych gatunkach roślin z rodziny astrowatych[2]. Pasożyt obligatoryjny wywołujący grzybowe choroby roślin o nazwie mączniak prawdziwy astrowatych[3] i mączniak prawdziwy ziemniaka[4].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Golovinomyces, Erysiphaceae, Erysiphales, Leotiomycetidae, Leotiomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1805 roku Augustin Pyramus de Candolle nadając mu nazwę Erysiphe cichoracearum Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1988 roku V.P. Heluta, przenosząc go do rodzaju Golovinomyces[1].
- Erysiphe cichoracearum DC. 1821 var. cichoracearum
- Erysiphe cichoracearum var. latispora U. Braun 1983
- Erysiphe cichoracearum var. luvungae M.S. Patil & Maham. 1999
- Erysiphe cichoracearum var. saussureae Y.S. Paul & V.K. Thakur 2006
- Erysiphe cichoracearum var. transvaalensis G.J.M. Gorter & Eicker 1983
- Golovinomyces cichoracearum (DC.) V.P. Heluta 1988 var. cichoracearum
- Golovinomyces cichoracearum var. latisporus (U. Braun) U. Braun 1999
- Golovinomyces cichoracearum var. transvaalensis (G.J.M. Gorter & Eicker) U. Braun 1999
- Oidium latisporum U. Braun 1982
Lektotyp: na Scorzonera hispanica we Francji[6].
Morfologia
Grzyb mikroskopijny. Cienka lub średniogruba grzybnia rozwija się głównie na powierzchni liści i łodyg, do komórek skórki zapuszcza tylko ssawki. Wygląda jak biały, mączysty nalot, jest rozproszona lub tworzy skupiska. Strzępki proste lub pofalowane, o długości 50–90 μm i średnicy 4–8 μm. Konidiofory cylindryczne, wzniesione, lub z zakrzywioną podstawą. Ich bazowa komórka ma długość 40–140 μm, zazwyczaj 50–80 μm i średnicę 9–15 μm. Oprócz niej są jeszcze 1–3 krótsze, nieco baryłkowate komórki o długości około 10–30 μm. Konidia powstają w łańcuszkach. Są elipsoidalno-jajowate i mają wymiary 25–42 × 14–22 μm. Strzępki rostkowe wyrastają na szczycie zarodników, są proste i średniej długości. Kuliste klejstotecja tworzą się w grupkach, lub w rozproszeniu. Mają średnicę (65–) 85–160 (–200) μm i ściany zbudowane z nieregularnych komórek o średnicy około 8–25 μm, czasami do 30 μm. Przyczepki liczne, wyrastające z dolnej połowy klejstotecjum, rzadko z górnej. Mają zmienną długość równą 0,5–4 średnic klejstotecjum, najczęściej 0,5–2 średnic. Często są splątane ze strzępkami grzybni i z sobą. Są gładkie, septowane, cienkościenne, początkowo przezroczyste i bezbarwne (hialinowe), potem o barwie od blado do ciemnobrązowej, czasami zabarwione na brązowo tylko w górnej części, a w dolnej hialinowe. Worki w liczbie 5–25 w jednym klejstotecjum, siedzące lub na bardzo krótkich trzonkach. Mają wymiary (35–) 50–80 (–90) × (20–) 25–45 (–55) μm. W każdym worku powstaje po 2 lub 3, rzadko 4, elipsoidalno-jajowate lub podkowiaste askospory o wymiarach 18–30 × 11–20 μm[6].
Golovinomyces cichoracearum jest trudny do odróżnienia od Golovinomyces artemisiae. Obydwa gatunki występują na różnych gatunkach bylic. G. cichoracearum odróżnia się mikroskopowo kształtem i wielkością konidiów oraz bardzo krótkimi przyczepkami[6].
Występowanie
Jest szeroko rozprzestrzeniony. Poza Antarktydą i Australią występuje na wszystkich kontynentach oraz na wielu wyspach[7]. W Polsce jest pospolity[3], w polskim piśmiennictwie naukowym pod nazwą Erysiphe cichoracearum podano liczne jego stanowiska[2].
Opisano jego występowanie na około 230 gatunkach zaliczanych do 50 rodzajów roślin należących do rodziny astrowatych. Poza tym odnotowano jego występowanie na roślinach zaliczanych do rodzajów Abelmoschus (malwowate), Antirrhinum i Dipitalis (trędownikowate) oraz na jesionie wyniosłym (oliwkowate)[6] i na ziemniakach[4].
Przypisy
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2020-12-07] (ang.).
- ↑ a b Wiesław Mułenko, Tomasz Majewski, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, Wstępna lista grzybów mikroskopijnych Polski, Kraków: W. Szafer. Institute of Botany, PAN, 2008, s. 128–129, ISBN 978-83-89648-75-4.
- ↑ a b Joanna Marcinkowska, Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii, Warszawa: PWRiL, 2012, s. 97, ISBN 978-83-09-01048-7.
- ↑ a b Zbigniew Borecki, Małgorzata Solenberg (red.), Polskie nazwy chorób roślin uprawnych, wyd. 2, Poznań: Polskie Towarzystwo Fitopatologiczne, 2017, s. 113, ISBN 978-83-948769-0-6.
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2017-11-25] (ang.).
- ↑ a b c d ''Golovinomyces cichoracearum'' [online], Mycobank [dostęp 2017-11-25].
- ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2016-01-10].