Baranów Sandomierski (gmina)

Baranów Sandomierski
	gmina miejsko-wiejska
	; Zamek w Baranowie Sandomierskim
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	tarnobrzeski
TERC	8220013
Burmistrz	Marek Mazur
Powierzchnia	121,86 km²
Populacja (2020); • liczba ludności	; 11 770
• gęstość	96,6 os./km²
Nr kierunkowy	15
Kod pocztowy	39-450, -451
Tablice rejestracyjne	RTA
	Adres urzędu:ul. Okulickiego 1; 39-450 Baranów Sandomierski
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw	14
Liczba miejscowości	13
	Położenie na mapie województwa podkarpackiego Baranów Sandomierski
	Położenie na mapie Polski Baranów Sandomierski
	50°30′N 21°32′E/50,500000 21,533333
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Następująca wersja przejrzana tej strony, którą oznaczono 3 paź 2024, była oparta na tej wersji.

Baranów Sandomierski (daw. gmina Baranów) – gmina miejsko-wiejska w województwie podkarpackim, w powiecie tarnobrzeskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie tarnobrzeskim.

Siedziba władz gminy to miasto Baranów Sandomierski.

Według danych z 31 grudnia 2010^[4] gminę zamieszkiwało 12 066 osób.

Geografia

Przez gminę przepływa rzeka Wisła, gmina jest położona na nizinie. Leży w Kotlinie Sandomierskiej. Najwyższym wzniesieniem gminy jest sztuczna Zwałka Dąbrowicka, a najwyższym naturalnym wzniesieniem w gminie jest znajdująca się w pobliżu Suchorzowa Łysa Góra (186 metrów nad poziomem morza). W gminie znajdują się Stawy Krasiczyńskie, częściowo objęte ochroną w ramach sieci Natura 2000. W gminie znajduje się użytek ekologiczny Wiślisko pod kopcem oraz część obszaru Natura 2000 Tarnobrzeska Dolina Wisły. W pobliżu wielu rzek znajdujących się w gminie wybudowano wały usypane na wysokość od 5 do 7 metrów. Dawniej na tym terenie znajdowała się Puszcza Sandomierska^[5]. Oprócz Wisły przez gminę przepływają między innymi: Babulówka, Trześniówka, Dąbrówka, Kaczówka, Koniecpólka, Mokrzyszówka, Smarkata oraz Łuczek. Na terytorium gminy znajdują się złoża siarki^[5].

Historia

24 marca 1938 przyznano staroście tarnobrzeskiemu Tadeuszowi Lenowi honorowe obywatelstwo gminy^[6].

1 października 1976 do gmina Baranów Sandomierski włączono obszar sołectwa Nagnajów ze zniesionej gminy Tarnobrzeg^[7]. 1 stycznia 1992 Nagnajów włączono do Tarnobrzega^[8].

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002^[9] gmina Baranów Sandomierski ma obszar 121,86 km², w tym:

użytki rolne: 60%
użytki leśne: 21%

Gmina stanowi 23,43% powierzchni powiatu.

Demografia

Liczba ludności (dane z 31 grudnia 2010^[10]):

	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
	osób	%	osób	%	osób	%
Ogółem	12 066	100	6092	50,49	5974	49,51
Miasto	1423	11,79	716	5,93	707	5,86
Wieś	10 643	88,21	5376	44,55	5267	43,65

Piramida wieku mieszkańców gminy Baranów Sandomierski w 2014 roku^[1]. ludn.

Budżet

Rysunek 1.1 Dochody ogółem w GiM Baranów Sandomierski w latach 1995-2010 (w zł)^[4]

Tabela 1.1 Relacje działalności statutowej GiM Baranów Sandomierski w latach 1995-2010^[4]
WYSZCZEGÓLNIENIE J.
m. ROK

1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Dochody ogółem zł 4 355 582,- 8 170 405,- 10 991 369,- 13 867 714,- 12 825 443,- 13 513 684,- 14 708 029,- 16 154 020,- 16 553 555,- 17 530 525,- 20 810 179,- 22 851 257,83 24 874 563,41 28 228 173,73 28 159 205,90 39 518 113,40

ZNAK ± + - - + - + - + - + - + - + + -

Deficyt/nadwyżka
budżetowy(-a) zł 825 797,- 292 451,- 396 590,- 304 896,- 296 356,- 251 584,- 191 702,- 522 999,- 838 414,- 1 168 175,- 1 128 199,- 1 311 044,94 1 171 477,20 48 567,98 1 748 462,76 516 240,05

ZNAK Σ =

Wydatki ogółem zł 5 181 379,- 7 877 954,- 10 594 779,- 14 172 610,- 13 121 799,- 13 765 268,- 14 516 327,- 16 677 019,- 15 715 141,- 18 698 700,- 19 681 980,- 24 162 302,77 23 703 086,21 28 276 741,71 29 907 668,66 39 001 873,35

Rysunek 1.2 Wydatki ogółem w GiM Baranów Sandomierski w latach 1995-2010 (w zł)^[4]

Według danych z roku 2010^[9] średni dochód na mieszkańca wynosił 3 275,16 zł (tj. — stan na 31 XII; przy 3 278,42 zł w zestawieniu na 30 VI); jednocześnie średnie wydatki na mieszkańca kształtowały się na poziomie 3 232,38 zł (tj. — stan na 31 XII; przy 3 235,60 zł w zestawieniu na 30 VI).

Sport

Na terenie gminy działają następujące seniorskie kluby piłkarskie występujące w rozgrywkach ligowych: LZS Kolejarz Knapy^[11], KS Lasowiak Wola Baranowska^[12], LZS Strzelec Dąbrowica^[13] oraz KS Wisan Skopanie^[14]^[15]. Dwa ostatnie grają aktualnie (sezon 2022/2023) w stalowowolskiej klasie A, w grupie I. Oprócz tego na terenie gminy działa Gminna Akademia Sportu; działające sekcje^[15]:

lekkoatletyka
piłka nożna
kajakarstwo

Sołectwa

Dąbrowica, Durdy, Dymitrów Duży, Dymitrów Mały, Kaczaki, Knapy, Marki, Siedleszczany, Skopanie (sołectwa: Skopanie Osiedle i Skopanie Wieś), Suchorzów, Ślęzaki, Wola Baranowska^[3].

Sąsiednie gminy

Cmolas, Łoniów, Majdan Królewski, Nowa Dęba, Osiek, Padew Narodowa, Tarnobrzeg, Tuszów Narodowy

Przypisy

↑ ^a ^b Gmina Baranów Sandomierski w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-02-11] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ ^a ^b Urząd Statystyczny w Rzeszowie
↑ ^a ^b Sołectwa [online], baranowsandomierski.pl [dostęp 2022-08-19] .
↑ ^a ^b ^c ^d Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2012-02-08]. (pol.).
↑ ^a ^b AndrzejA. Osiński AndrzejA., Baranów Sandomierski - miasto, zamek, gmina .
↑ Z Tarnobrzega. „Wschód”. Nr 81, s. 5, 20 kwietnia 1938.
↑ Dz.U. z 1976 r. nr 32, poz. 194
↑ Dz.U. z 1991 r. nr 115, poz. 497
↑ ^a ^b Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
↑ Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym. Stan w dniu 31 XII 2010 r.. GUS. [dostęp 2012-02-08]. (pol.).
↑ Kolejarz Knapy - strona klubu [online], kolejarzknapy.futbolowo.pl [dostęp 2020-12-15] .
↑ Lasowiak Wola Baranowska - strona klubu [online], kswolab.futbolowo.pl [dostęp 2020-12-15] .
↑ Strzelec Dąbrowica - strona klubu [online], strzelecdabrowica.futbolowo.pl [dostęp 2020-12-15] .
↑ Serwis KS Wisan Skopanie [online], kswisan.pl [dostęp 2020-12-15] .
↑ ^a ^b Kluby Sportowe [online], baranowsandomierski.pl [dostęp 2021-07-14] .

[pwl-1] Gmina Baranów Sandomierski w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-02-11] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[us-2] Urząd Statystyczny w Rzeszowie

[sol-3] Sołectwa [online], baranowsandomierski.pl [dostęp 2022-08-19] .

[dem09-4] Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2012-02-08]. (pol.).

[:1-5] AndrzejA. Osiński AndrzejA., Baranów Sandomierski - miasto, zamek, gmina .

[6] Z Tarnobrzega. „Wschód”. Nr 81, s. 5, 20 kwietnia 1938.

[7] Dz.U. z 1976 r. nr 32, poz. 194

[8] Dz.U. z 1991 r. nr 115, poz. 497

[REGIO-9] Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[10] Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym. Stan w dniu 31 XII 2010 r.. GUS. [dostęp 2012-02-08]. (pol.).

[11] Kolejarz Knapy - strona klubu [online], kolejarzknapy.futbolowo.pl [dostęp 2020-12-15] .

[12] Lasowiak Wola Baranowska - strona klubu [online], kswolab.futbolowo.pl [dostęp 2020-12-15] .

[13] Strzelec Dąbrowica - strona klubu [online], strzelecdabrowica.futbolowo.pl [dostęp 2020-12-15] .

[14] Serwis KS Wisan Skopanie [online], kswisan.pl [dostęp 2020-12-15] .

[:0-15] Kluby Sportowe [online], baranowsandomierski.pl [dostęp 2021-07-14] .

[a-16] zas okupacji 1939–45 powiat włączono do Landkreis Debica (dystrykt krakowski, GG), oprócz gminy Radomyśl, włączonej do Landkreis Kraśnik (dystrykt lubelski, GG)

[:a-17] Kursywą opisano jednostki utworzone przez władze hitlerowskie.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[A]

[A]

Miasto	Baranów Sandomierski
Wsie	Dąbrowica Durdy Dymitrów Duży Dymitrów Mały Kaczaki Knapy Marki Siedleszczany Skopanie Suchorzów Ślęzaki Wola Baranowska
Integralne części miasta	Koło Bóżnicy Nad Wisłoką Obozowisko Piaski Piekło Podkierkucie Szubienica
Integralne części wsi	Bania Borek Budy Wolacze Bugaj Chojaczki Cypel Dąbrowa Do Serafina Firanki Gałka Goły Bór Góra Górka (Suchorzów) Górka (Wola Baranowska) Górki Góry (Dąbrowica) Góry (Durdy) Granicznik Grochowiaki Holendry Hynowskie Janówka Jarosy Józefów Karolówka Kolnica Koło Kolonia Koniec Koniecpol Krakowska Krasiczyn Krzyczówka Kusie Majdańskie Międzywodzie Morgi Murawy Pagrądki Piasecznik Pod Potokiem Podedworze Podgóra Podkorzeń Podlesie Podpołoń Polki Poręba Porębniki Poręby Potok Przedkościele Przewóz Przywory Smykle Sołtysie Staw Średniówka Tyńce Urszulin Wągroda Wielkie Pniaki Za Borkiem Za Ługiem Zajazie Zawoda Zawodziany

Miasta	Baranów Sandomierski Nowa Dęba
Gminy miejsko-wiejskie	Baranów Sandomierski Nowa Dęba
Gminy wiejskie	Gorzyce Grębów

Przynależność wojewódzka	woj. lwowskie (1920–39) woj. rzeszowskie (1945–75)
Miasta / Prawa miejskie (1920–34 →)	Baranów (od 1934) Rozwadów (od 1934) Tarnobrzeg (od 1934)
Miasteczka (1920–34)	Baranów (→) Radomyśl nad Sanem Rozwadów (→) Tarnobrzeg (→)
Gminy miejskie (1920–39 →^[A] i 1945–75)	Baranów (Sandomierski) Nowa Dęba (od 1961) Rozwadów (do 1973) Tarnobrzeg
Osiedla (1954–72)	Dęba (1954–61)
Gminy wiejskie zbiorowe (1934–39 →^[A], 1945–54 i 1973–75)	Antoniów (do 1935) Baranów (Sandomierski) Charzewice Chmielów (do 1954) Dęba (de facto 1944–54, de jure 1949–54 oraz w 1973) Gorzyce (od 1973) Grębów Nowa Dęba (od 1973/74) Radomyśl nad Sanem^[A] (od 1935) Tarnobrzeg Trześń (do 1954) Zaleszany (od 1973) Zbydniów (do 1954)
Gromady (1954–72)	Antoniów (1954–72) Baranów Sandomierski (1954–72) Charzewice (1954–72) Chmielów (1954–72) Chodków (← 1960–72) Chwałowice (1954–60) Dąbrowica (1954–72) Dęba (1954–72) Dęba (Osiedle) (1954) Gorzyce (1954–72) Grębów (1954–72) Jadachy (1954–60) Jastkowice (1954–61 →) Jeziorka (1954–60) Miechocin (1954–72) Mokrzyszów (1954–72) Radomyśl n/Sanem (1954–72) Rzeczyca Długa (1954–68) Sobów (1954–61) Stale (1954–60) Ślęzaki (1954–60) Tarnowska Wola (1954–60) Trześń (1954–72) Turbia (1954–61) Wielowieś (1954–72) Wola Baranowska (1954–72) Wola Rzeczycka (1954–60) Wrzawy (1954–61) Wydrza (1954–68) Zaleszany (1954–72) Zbydniów (1954–72)