Ludwik Benoit

Ludwik Benoit

Ludwik Benoit na tablicy pamiątkowej w Kuźnicy
Data i miejsce urodzenia	18 lipca 1920 Wołkowysk
Data i miejsce śmierci	4 listopada 1992 Łódź
Zawód	aktor, reżyser
Współmałżonek	Maria Zbyszewska Jadwiga Jędrzejczak
Lata aktywności	1946–1992
Odznaczenia

Grób Ludwika Benoit na cmentarzu komunalnym na Dołach w Łodzi

Ludwik Benoit (ur. 18 lipca 1920 w Wołkowysku, zm. 4 listopada 1992 w Łodzi) – polski aktor teatralny i filmowy.

Aktor charakterystyczny, znany m.in. z roli kasiarza w filmie Ewa chce spać i wachmistrza Luśni w Przygodach pana Michała. Zagrał w blisko 100 filmach i serialach, w 130 spektaklach teatralnych i Teatru Telewizji. Użyczał też głosu postaciom animowanym, np. słoniowi Dominikowi w filmie i serialu Proszę słonia.

Ludwik Benoit

Życiorys

Dzieciństwo spędził w Łowiczu, tam też uczęszczał do gimnazjum; od strony ojca rodzina miała francuskie korzenie. Po zdaniu matury, w 1938 rozpoczął studia w Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej w Warszawie. W czasie II wojny światowej był żołnierzem Armii Krajowej. Po wojnie brał udział w tworzeniu Teatru Ziemi Łowickiej, ale wkrótce trafił do Łodzi, gdzie na krótko został aktorem Teatru Kukiełkowego, działającego przy łódzkim Centralnym Domu Kultury. W 1946 ukończył Studio Aktorskie Iwo Galla w Gdańsku i zdał eksternistyczny egzamin aktorski. Tam też zadebiutował na scenie w Mickiewiczowskich balladach w reż. Haliny Gallowej w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku. Potem występował także na deskach Poznania, Wrocławia i Szczecina, gdzie był także dyrektorem i kierownikiem artystycznym. W 1957, po powrocie do Łodzi ukończył studia na Wydziale Aktorskim PWSFTviT. Początkowo grał w Teatrze im. Jaracza, a od 1959 do końca życia związał się z Teatrem Nowym.

Był żonaty z aktorką Marią Zbyszewską. Ich syn, Mariusz Benoit, jest także aktorem. W 1970 ożenił się ponownie, z Jadwigą Jędrzejczak. Z tego związku pochodzi córka Anna Benoit-Kołosko – łódzka dziennikarka radiowa.

Został pochowany w alei zasłużonych na cmentarzu komunalnym Doły w Łodzi (kwatera XI, rząd 43, grób 1).

Jest patronem łódzkiego Teatru Małego. Od 2019 jest także patronem nagrody „Złota Maska Ludwika”, przyznawanej dla najlepszego aktora/aktorki sezonu w Łodzi. Decyzją Rady Miejskiej w Łodzi z roku 2020 ulica na Osiedlu Leśnym w Łodzi otrzymała nazwę ul Ludwika Benoit. W setną rocznicę urodzin aktora w miejscowości Kuźnica Helska na domu do którego przyjeżdżał na wakacje przy ul Szynalewskiego zawisła pamiątkowa tablica.

Kariera

Aktor teatrów:

• Teatr Kukiełkowy Centrali Robotniczej Domu Kultury w Łodzi (1945–1946),
• Teatr Wybrzeże w Gdańsku (1946–1948),
• Teatr Polski w Poznaniu (1948–1949),
• Teatr Dramatyczny we Wrocławiu (1949–1955),
• Teatr Dramatyczny w Szczecinie (1955–1957, także dyr. nacz. i art.),
• Teatr im. Stefana Jaracza w Łodzi (1957–1959),
• Teatr Nowy w Łodzi (1959–1992).

Spektakle teatralne (wybór)

Role

1946: Mickiewiczowskie ballady (reż. Halina Gall) 1946: Homer i Orchidea jako Diodor (reż. Iwo Gall) 1947: Żeglarz jako Paweł Szmidt (reż. I. Gall) 1947: Ludzie są ludźmi jako Juliusz Szylong (reż. I. Gall) 1947: Jak wam się podoba jako książę Fryderyk (reż. I. Gall) 1947: Balladyna jako Pustelnik, Popiel III wygnany (reż. I. Gall) 1948: Król włóczęgów jako Oliwier (reż. I. Gall) 1948: Pan inspektor przyszedł jako inspektor Goole (reż. I. Gall) 1948: Pastorałka jako Adam; Feldmarszałek; Ryczywół (reż. Hanna Małkowska) 1949: Świerszcz za kominem jako Perribigl (reż. Stefan Drewicz) 1949: Moskiewski charakter jako Ignacy Kriwoszein (reż. Henryk Szletyński) 1950: Borys Godunow jako Muszkin (reż. Czesław Staszewski) 1950: Henryk VI na łowach jako Henryk VI (reż. Maryna Broniewska) 1950: Obcy cień jako Andrzej Iljicz Makiejew (reż. Zdzisław Karczewski) 1951: Jak wam się podoba jako Amiens (reż. Edmund Wierciński) 1951: Skąpiec jako Harpagon (reż. M. Broniewska) 1952: Człowiek z karabinem jako Iwan Szadrin (reż. Jakub Rotbaum) 1952: Proces jako Jan Wieniec (reż. J. Rotbaum) 1953: Tania jako Aleksy Ignatow (reż. Szymon Szurmiej) 1955: Maria Stuart jako Botwel (reż. L. Benoit) 1956: Henryk VI na łowach (reż. L. Benoit) 1956: Rozbójnik jako Rozbójnik (reż. L. Benoit) 1957: Skowronek jako Cauchon (reż. L. Benoit) 1958: Król Henryk IV jako król Henryk IV (reż. Aleksander Bardini) 1958: Wesele jako Wernyhora (reż. Stefania Domańska) 1959: Książę i żebrak jako Jan Kanty (reż. Stanisław Cegielski) 1960: Hamlet jako Duch ojca Hamleta (reż. Janusz Warmiński) 1960: Juliusz Cezar jako Kaska (reż. Kazimierz Dejmek) 1961: Opera za trzy grosze jako Jonatan Pryszcz (reż. J. Rotbaum) 1961: Sprawa jako Iwan Żywiec (reż. Bohdan Korzeniewski) 1962: Burza jako Kaliban (reż. Jerzy Merunowicz) 1963: Ten, który dotrzymuje słowa jako Ze-Osiołek (reż. Józef Gruda) 1963: Cyrano de Bergerac jako Carbon de Castel Jaloux (reż. Tadeusz Minc) 1963: Maria Stuart jako Duglas (reż. L. Benoit) 1964: Pan Geldhab jako major (reż. Stanisław Łapiński) 1965: Faust jako Faust (reż. Leo Nedomansky)

1966: Ojciec jako rotmistrz (reż. Tadeusz Byrski) 1967: Sonata Belzebuba jako Teobald Rio Bamba (reż. Stanisław Kokesz) 1967: Damy i huzary jako rotmistrz (reż. Witold Zatorski) 1969: Kordian jako starzec (reż. T. Minc) 1970: Zemsta jako Rejent Milczek (reż. W. Zatorski) 1970: Na szkle malowane jako Żandarm (reż. Jan Skotnicki) 1970: Sprawa Dantona jako Westermann (reż. Jerzy Zegalski) 1971: Opowieści lasku wiedeńskiego jako Maestro (reż. J. Zegalski) 1973: Don Juan jako pan Niedziela (reż. J. Zegalski) 1973: Upiory jako Stolarz Engstrand (reż. Andrzej Przybylski) 1974: Wesele Figara jako Don Guzman Tuman (reż. Bohdan Korzeniewski) 1975: Operetka jako generał (reż. K. Dejmek) 1975: Dialogus de Passione jako Lucyper (reż. K. Dejmek) 1977: Fryderyk Wielki jako Minister Ewald (reż. K. Dejmek) 1977: Dialogus de Passione jako Caiphas, Diabolus primus (reż. K. Dejmek) 1978: Zwłoka jako Toto (reż. K. Dejmek) 1978: Zemsta jako Dyndalski (reż. K. Dejmek) 1979: Opowieść zimowa jako Owczarz (reż. Krystyna Skuszanka) 1980: Pan Jowialski jako Szambelan (reż. Jerzy Kreczmar) 1981: Uciechy staropolskie jako Pater; Lucyper; Nędza; Śmierć (reż. K. Dejmek) 1982: Wesołego powszedniego dnia jako Szczęście (reż. Tadeusz Wiśniewski) 1982: Damy i huzary jako Kapelan (reż. L. Benoit) 1983: Tango jako Eugeniusz (reż. Wojciech Pilarski) 1983: Rodzina jako Rosenberg (reż. Edward Dziewoński) 1985: Przyjaciel wesołego diabła jako kapitan (reż. Józef Zbiróg) 1986: Zmierzch jako Mendel Krzyk (reż. Jan Bratkowski) 1987: Czego nie widać jako Selsdon Mowbray (reż. Jerzy Hutek) 1987: Skąpiec jako Harpagon (reż. Maria Kaniewska) 1988: Jaja jak berety jako dziadek Władek (reż. J. Hutek) 1989: Dożywocie jako Twardosz (reż. L. Benoit) 1989: Kordian jako prezes (reż. J. Hutek) 1991: Wesołe kumoszki z Windsoru jako Shallow (reż. Stanisław Nosowicz) 1991: Mąż od biedy jako Antreprener Józef Teksel (reż. Mariusz Pilawski) 1991: Ułani jako Stary wiarus (reż. Andrzej Zaorski)

Osiedla Leśne w Łodzi ul Ludwika Benoit

Prace reżyserskie

• 1955, 1963: Maria Stuart
• 1955: Ostry dyżur
• 1956: Henryk VI na łowach
• 1956: Rozbójnik
• 1956: Przepraszam, ale żyję
• 1956: Pastorałka
• 1957: Skowronek
• 1959: Szelmostwa Skapena
• 1960: Śmierć komiwojażera
• 1961: Sprawiedliwość w Kioto
• 1962: Kocha, lubi, szanuje...
• 1970: Będę mówić szczerą prawdę
• 1982: Damy i huzary
• 1989: Dożywocie

Filmografia

• 1951: Warszawska premiera jako rzeźbiarz, przyjaciel Wolskiego
• 1951: Gromada jako Stangret
• 1953: Celuloza jako Perehubka
• 1953: Piątka z ulicy Barskiej jako kurator
• 1954: Pod gwiazdą frygijską jako Perehubka
• 1954: Pokolenie jako Grzesio
• 1954: Niedaleko Warszawy jako dywersant Borucki „Jarząb”
• 1955: Podhale w ogniu jako Dziedziała
• 1956: Tajemnica dzikiego szybu jako Miksa
• 1957: Ewa chce spać jako kasiarz
• 1958: Żołnierz królowej Madagaskaru jako zawiadowca stacji w Radomiu
• 1958: Pan Anatol szuka miliona jako złodziej z Grójca
• 1958: Pigułki dla Aurelii jako malarz
• 1959: Inspekcja pana Anatola jako Barnaba Starski
• 1960: Walet pikowy jako komisarz Grant
• 1960: Rzeczywistość jako Loyola
• 1960: Krzyżacy jako Mikołaj z Długolasu
• 1962: O dwóch takich, co ukradli księżyc jako Wojciech, ojciec Jacka i Placka
• 1963: Zacne grzechy jako Instygator
• 1964: Rękopis znaleziony w Saragossie jako ojciec Paszeki
• 1965: Kapitan Sowa na tropie jako Nalepa
• 1966: Niewiarygodne przygody Marka Piegusa jako sakso-wiolonczelista Anatol Surma, sublokator Piegusów
• 1966: Kochajmy syrenki jako dyrektor zakładu w Bolesławcu
• 1966: Piekło i niebo jako Joy, kowboj zabity przez Piotrusia
• 1966–1968: Klub profesora Tutki jako kapitan udzielający wywiadu Tutce
• 1968: Z przygodą na ty jako młynarz (odc. 6)
• 1969: Jak rozpętałem II wojnę światową jako karczmarz
• 1969: Przygody pana Michała jako Luśnia
• 1967: Stajnia na Salvatorze jako furman Daniec
• 1971: Antek (reż. Wojciech Fiwek)
• 1971: Kłopotliwy gość jako agent PZU
• 1973: Janosik jako Gąsienica, przybrany ojciec Janosika
• 1973: Sanatorium pod Klepsydrą jako Szloma
• 1975: Niespotykanie spokojny człowiek jako strażnik w fabryce
• 1977: Noce i dnie jako Jozafat
• 1979: Ojciec królowej jako Ludwik
• 1983: Fucha jako kierowca „Kalwinista” (reż. M. Dudziewicz)
• 1984: Fetysz jako ojciec Rudego
• 1985: Siekierezada jako Wasyluk
• 1986: Big Bang jako wujek Mietek Wroński, gospodarz
• 1986: Pan Samochodzik i niesamowity dwór jako Janiak, były dozorca „Niesamowitego dworu”
• 1986: Pierścień i róża jako kapitan Zerwiłebski
• 1986: Pierścień i róża (serial) jako kapitan Zerwiłebski
• 1987: Koniec sezonu na lody jako Maciejewski
• 1987: Sonata marymoncka jako szatniarz w „Arkadii”
• 1988: Łabędzi śpiew jako miłośnik kaktusów
• 1989: Kanclerz jako mieszkaniec Nowogrodu (odc. 3)
• 1990: Mleczna droga jako „Stary”
• 1992: Daens

Dubbing

• 1953: Piotruś Pan jako kapitan Hak
• 1961: 101 dalmatyńczyków jako Koń
• 1968: Proszę słonia jako Dominik

Odznaczenia

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1984)
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1954)
• Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955)
• Medal 30-lecia Polski Ludowej (1975)
• Medal 40-lecia Polski Ludowej
• Odznaka „Zasłużony dla Kultury Narodowej” (1988)
• Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”
• Honorowa Odznaka Miasta Łodzi

Nagrody

• 1952: Nagroda państwowa II stopnia za rolę Szadrina w Człowieku z karabinem Nikołaja Pogodina w Teatrze Polskim we Wrocławiu
• 1962: wyróżnienie za rolę Żywca w przedstawieniu Sprawa Aleksandra Suchowo-Kobylina w Teatrze Nowym w Łodzi na II OFSRiR w Katowicach
• 1963: nagroda indywidualna za rolę Ze-Osiołka w sztuce Ten, który dotrzymuje słowa w T.Nowym w Łodzi na III KST w Kaliszu
• 1964: Brązowa Odznaka Teatru Nowego w Łodzi z okazji jubileuszu 15-lecia teatru
• 1979: Srebrny Pierścień za rolę Dyndalskiego w przedstawieniu Zemsta Aleksandra Fredry w Teatrze Nowym w Łodzi uznaną za najciekawsze osiągnięcie aktorskie roku na scenach łódzkich
• 1981: nagroda za rolę w Uciechach staropolskich w Teatrze Nowym w Łodzi na VII OKT w Opolu
• 1981: II nagroda za rolę w Uciechach staropolskich w Teatrze Nowym w Łodzi na XXI KST w Kaliszu
• 1982: Tytuł najlepszego aktora XXI RST
• 1987: nagroda główna za kultywowanie tradycji teatralnej w roli Harpagona w Skąpcu Moliera na XXVII KST w Kaliszu
• 1987: Nagroda miasta Łodzi
• 1988: Nagroda artystyczna dyrektora Wydziału Kultury i Sztuki miasta Łodzi

Bibliografia

• Witold Filler, Lech Piotrowski: Poczet aktorów polskich. Od Solskiego do Lindy. Warszawa: Philip Wilson, 1998, s. 19, 20. ISBN 83-87571-54-7.
• Ludwik Benoit w bazie IMDb (ang.)
• Ludwik Benoit w bazie Filmweb
• Ludwik Benoit w bazie filmpolski.pl
• Ludwik Benoit, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-09] .
• Ludwik Benoit w bazie Akademii Polskiego Filmu

Linki zewnętrzne

• Ludwik Benoit na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”