Zamek w Szczytnie
nr rej. 207 z 6.11.1956 oraz 1096 z 5.04.1968[1] | |
Widok na pozostałości zamku i ratusz w Szczytnie | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Plan budynku | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego | |
Położenie na mapie powiatu szczycieńskiego | |
Położenie na mapie Szczytna | |
53°34′00″N 20°59′24″E/53,566667 20,990000 |
Zamek w Szczytnie – zamek zlokalizowany pomiędzy jeziorami: Długim i Domowym Małym, przy ulicy Henryka Sienkiewicza, zachowany częściowo w formie ruiny.
Historia szczycieńskiego zamku sięga 1350 roku., kiedy to na miejscu wcześniejszego, pruskiego grodziska założono drewniano-ziemną strażnicę obronną. Niespełna dwadzieścia lat później Litwini pod wodzą księcia Kiejstuta spalili strażnicę. Po tym wydarzeniu w latach 1370–1380 wybudowano murowany zamek na rzucie zbliżonym do kwadratu, w środku którego znajdowała się studnia. Od strony południowo-wschodniej rozciągało się przedzamcze. Było ono wraz z zamkiem otoczone murami obronnymi i fosą. Przedzamcze od zamku oddzielone było murem obronnym, w którym znajdowała się prowadząca do środka brama. Przed wybuchem wojny trzynastoletniej inwentarze zamkowe wymieniały: silos zbożowy, piwnice, kuchnię, słodownię, prochownię, kaplicę, poddasze służące jako skład mięsa, folwark bydlęcy, folwark zwyczajny, łaźnię, spiżarnię i snycernię. Trzymano tu też 26 kusz i 10250 bełtów oraz 43 hakownice. Po likwidacji zakonu w 1525 roku, na zamku rezydował starosta książęcy. Służył też on za kwaterę w trakcie polowań księcia Albrechta oraz jego następców. W XVII wieku opustoszał, a w kolejnym stuleciu zaczął popadać w ruinę. Rozebrano wieżę i mury wraz z basztami. W latach 1766–1792 rozebrano północno-wschodnie skrzydło zamku, oraz górne kondygnacje pozostałych skrzydeł. Zasypano również południową fosę. Aktualnie ruiny zamku poddawane są rewitalizacji i staną się nowym produktem na turystycznej mapie Warmii i Mazur.
Przed II wojną światową w miejscu zamku zbudowano gmach ratusza. Zachowała się wysoka wieża zwana „Wieżą Juranda”, część zabudowy przedzamcza i fosa.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo warmińsko-mazurskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2012-01-07] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Polska: mapa zamków - Warszawa Wrocław: Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych im. Eugeniusza Romera, 1995
- L. Kajzer, S. Kołodziejski, J. Salm: Leksykon zamków w Polsce. Warszawa: Arkady, 2012, s. 477-478. ISBN 978-83-213-4158-3.