Przejdź do zawartości

America First

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest najnowsza wersja artykułu America First edytowana 17:54, 4 lut 2023 przez 95.40.143.105 (dyskusja).
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)

America First (pol. Ameryka pierwsza[1]) – amerykańska izolacjonistyczna i nacjonalistyczna doktryna polityczna spopularyzowana przez Donalda Trumpa[2][3], oficjalna doktryna polityki zagranicznej Stanów Zjednoczonych za jego prezydentury (w latach 2017–2021)[4].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Pochodzenie nazwy doktryny

[edytuj | edytuj kod]

Hasło „America First” było używane przez polityków Partii Republikańskiej już w latach 80. XIX wieku[5]. Podczas wyborów prezydenckich w 1916 roku Woodrow Wilson, członek Partii Demokratycznej, uczynił hasło „America First” jednym ze sloganów swojej kampanii, podkreślając swoją opozycję wobec przyłączenia się Stanów Zjednoczonych do trwającej wówczas I wojny światowej[5][6]. Sloganem tym posługiwał się również następca Wilsona na stanowisku prezydenta, Warren Harding[7]. W trakcie II wojny światowej (w latach 1940–1941) doktrynę America First popierała grupa nacisku America First Committee[8], a także nazistowska organizacja German-American Bund[9]. „America First” była sloganem kampanii wyborczej paleokonserwatysty i kandydata Partii Reform Patricka Buchanana w wyborach prezydenckich w 2000 roku[10], a także w prawyborach prezydenckich Partii Republikańskiej w 1992 roku[11].

Pierwsze sześć miesięcy „America First” – wideo opublikowane przez Biały Dom

Prezydentura Donalda Trumpa i Joego Bidena

[edytuj | edytuj kod]

Po raz pierwszy hasło „America First” zostało użyte przez Trumpa w listopadzie 2015 roku w artykule jego autorstwa, opublikowanym na stronie internetowej The Wall Street Journal[12]. W lipcu 2015 roku na oficjalnej stronie internetowej kampanii prezydenckiej Donalda Trumpa kandydat ten został opisany jako „antyglobalistyczny konserwatysta, nacjonalista, który stara się postawić Amerykę na pierwszym miejscu”[13]. Budżet na rok 2018 administracja Donalda Trumpa zatytułowała „America First”[14].

Po zwycięstwie w wyborach prezydenckich w 2020 roku Joe Biden uznał, że sojusze międzynarodowe są najważniejszym kierunkiem polityki zagranicznej Stanów Zjednoczonych[15], odchodząc tym samym od izolacjonistycznej doktryny „America First”[16].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Sebastian Bobowski, Megaregionalizm transpacyficzny w handlu w dobie Trumpa. Absens carens? [online], cejsh.icm.edu.pl, 2019 (pol.).
  2. Marta Bellon, O tej książce mówi cała Ameryka. Czytaliśmy kontrowersyjną „Fire and Fury” [online], businessinsider.com.pl, 4 lutego 2018 [dostęp 2021-11-24] (pol.).
  3. Cindy Saine, Trump Puts His Stamp on ‘America First’ Foreign Policy in 2018 [online], voanews.com, 28 grudnia 2018 [dostęp 2021-11-26] (ang.).
  4. America First Foreign Policy [online], whitehouse.gov, 4 lutego 2017 [dostęp 2021-11-24] [zarchiwizowane z adresu 2017-02-04] (ang.).
  5. a b Sean Illing, How „America First” ruined the „American dream” [online], vox.com, 22 października 2018 [dostęp 2021-11-24] (ang.).
  6. „America First” and Foreign Policy, 1914–45 [online], c-span.org, 26 maja 2018 [dostęp 2021-11-24] (ang.).
  7. Warren Harding inaugurated as 29th U.S. President and says he will put America first [online], rte.ie [dostęp 2021-11-24] (ang.).
  8. Paweł Łepkowski, America First: interes USA zawsze ponad sojuszami [online], rp.pl, 24 listopada 2021 [dostęp 2021-11-24] [zarchiwizowane z adresu 2021-11-24] (pol.).
  9. 10-Minute Talks: America first and American fascism [online], thebritishacademy.ac.uk [dostęp 2021-11-24] (ang.).
  10. Ron Elving, Trump Vows Policy Vision Of ‘America First’, Recalling Phrase’s Controversial Past [online], npr.org, 21 stycznia 2017 [dostęp 2021-11-27] (ang.).
  11. The POLITICO 50 – #7: Pat Buchanan [online], politico.com, 2016 [dostęp 2021-11-27] (ang.).
  12. Op-Ed: The Wall Street Journal - Donald Trump - "Ending China’s Currency Manipulation" - November 10, 2015 [online], factba.se, 10 listopada 2015 [dostęp 2022-01-23] (ang.).
  13. The elites’ problem with Donald Trump: He’s not for sale [online], donaldjtrump.com, 2 lipca 2015 [dostęp 2021-12-10] [zarchiwizowane z adresu 2016-02-04] (ang.).
  14. Jest prezydencki projekt budżetu USA. Przewiduje wzrost wydatków na obronę [online], polskieradio.pl [dostęp 2022-01-23] (pol.).
  15. Joe Biden: "Ameryka powraca, dyplomacja powraca" [online], dw.com, 5 lutego 2021 [dostęp 2022-01-23] (pol.).
  16. Marcin Andrzej Piotrowski, Główne założenia polityki bezpieczeństwa i zagranicznej nowej administracji USA [online], pism.pl [dostęp 2022-01-23] (pol.).