Katarzyna Łaniewska
 Katarzyna Łaniewska (2007) | |
| Imię i nazwisko |
Katarzyna Janina Łaniewska-Błaszczak |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
20 czerwca 1933 |
| Data i miejsce śmierci |
7 grudnia 2020 |
| Zawód | |
| Współmałżonek |
Ignacy Gogolewski |
| Lata aktywności |
1953–2020 |
| Odznaczenia | |
      
| |
Katarzyna Janina Łaniewska-Błaszczak (ur. 20 czerwca 1933 w Łodzi, zm. 7 grudnia 2020 w Warszawie[1]) – polska aktorka teatralna i filmowa.
Życiorys
Oboje rodzice Katarzyny Łaniewskiej pochodzili z Łodzi. Ojciec był działaczem spółdzielczym, byłym legionistą, zamordowanym jako „element niebezpieczny” przez Niemców w Auschwitz, do którego trafił zadenuncjowany przez współpracownika, z pochodzenia Białorusina. Wraz z matką i rodzeństwem przeżyła powstanie warszawskie, przeszła przez obóz w Pruszkowie. Wraz z rodziną wróciła do Warszawy już 17 stycznia 1945 roku.
Po wojnie wstąpiła do harcerstwa. W 1955 ukończyła studia na PWST w Warszawie, debiutowała 26 listopada tego samego roku. Była przewodnicząca oddziału warszawskiego Związku Artystów Scen Polskich. Od 1992 do 2006 zasiadała w Komisji Skolimowskiej przy Zarządzie Głównym ZASP.
We wrześniu 2013 roku została publicystką tygodnika „W Sieci” (później „Sieci”).
Działalność polityczna
W czasie studiów należała do socjalistycznej organizacji młodzieżowej ZMP, jednak jak sama stwierdziła „nie jest prawdą, co niektórzy próbują insynuować, że kierowałam ZMP. Tak nie było”[2]. Następnie należała do PZPR.
Pod koniec lat siedemdziesiątych związała się z opozycją antykomunistyczną. W 1980 współtworzyła struktury NSZZ „Solidarność” w Teatrze Ateneum. Uczestniczyła w organizowaniu koncertów patriotycznych i kolportażu podziemnych wydawnictw. Współpracowała w tym okresie z ks. Jerzym Popiełuszką[3].
W wyborach parlamentarnych w 2011 roku została bezpartyjną kandydatką do Senatu z ramienia Prawa i Sprawiedliwości w okręgu śródmiejsko-warszawskim; uzyskała blisko 100 tys. głosów (niespełna 31%) i przegrała z kandydującą z ramienia Platformy Obywatelskiej w tym samym okręgu Barbarą Borys-Damięcką (prawie 197 tys.)[4]. Regularnie angażowała się w popieranie działań PiS-u. Była jednym z głównych mówców z ramienia organizatorów „Marszu Wolności i Sprawiedliwości” 13 grudnia 2015[5].
Życie osobiste
Po trzecim roku studiów poślubiła Ignacego Gogolewskiego, z którym miała córkę Agnieszkę. Małżeństwo rozpadło się po dziesięciu latach. Drugim mężem aktorki został Andrzej Błaszczak, z którym wzięła ślub kościelny. Zmarł on na początku kwietnia 2018 roku[6].
Zmarła 7 grudnia 2020 roku w swoim domu w Warszawie, po pobycie w szpitalu.
Została pochowana 17 grudnia 2020 w grobie rodzinnym na cmentarzu na Służewie przy ul. Wałbrzyskiej[7].
Odznaczenia
- 1966 – Złoty Krzyż Zasługi
- 1966 – Nagroda CRZZ
- 1967 – Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego
- 1970 – Odznaka „Za zasługi dla Warszawy”
- 1970 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- 1975 – Złoty Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju”
- 1975 – Odznaka „Zasłużony Działacz Frontu Jedności Narodu”
- 1998 – Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski[8]
- 1999 – Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” za działalność wydawniczą drugiego obiegu w okresie stanu wojennego
- 2006 – Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” za zasługi dla polskiej kultury
- 2007 – Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (za „wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce, za zaangażowanie w walkę o wolność słowa i wolne media, za osiągnięcia w podejmowanej z pożytkiem dla kraju pracy zawodowej i społecznej”)[9].
- 2020 – Doroczna Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w kategorii Całokształt Twórczości[10].
Teatr
- Teatr Polski w Warszawie – 1955–1959 oraz 1983–1995
- Teatr Dramatyczny w Warszawie – 1959–1962 oraz 1966–1977
- Teatr Narodowy w Warszawie – 1962–1966
- Teatr Ateneum – 1977–1983
Współpracowała też z Teatrem Ochoty w Warszawie.
Filmografia
| Rok | Tytuł | Rola | Uwagi |
|---|---|---|---|
| 1953 | Trzy opowieści | Maryna | film polityczny, reżyseria: Czesław Petelski |
| 1955 | Trzy starty | Basia, dziewczyna Walczaka | film sportowy, reżyseria: Czesław Petelski |
| 1956 | Nikodem Dyzma | dziewczyna pod Mostem Poniatowskiego | film komediowy, reżyseria: Jan Rybkowski |
| Pożegnanie z diabłem | Bartoszkówna, córka Bartoszkowej | film sensacyjny, reżyseria: Wanda Jakubowska | |
| 1959 | Tysiąc talarów | Aniela, dziewczyna Wieśka | film komediowy, reżyseria: Stanisław Wohl |
| Wszystko o Ewie | Ewa Harrington (polski dubbing) | film dramatyczny, reżyseria dubbingu: Romuald Drobaczyński | |
| 1960 | Rok pierwszy | kelnerka | film wojenny, reżyseria: Witold Lesiewicz |
| 1963 | Mój drugi ożenek | Jadźka Kłysowa | film obyczajowy, reżyseria: Zbigniew Kuźmiński |
| 1964 | Spotkanie ze szpiegiem | Basia Giedrowska | film sensacyjny, reżyseria: Jan Batory |
| Przerwany lot | panna młoda | film psychologiczny, reżyseria: Leonard Buczkowski | |
| 1965 | Trzy kroki po ziemi | matka chorego dziecka | film dramatyczny, reżyseria: Jerzy Hoffman, Edward Skórzewski |
| Miejsce dla jednego | Sidorowa | film wojenny, reżyseria: Witold Lesiewicz | |
| Dzień ostatni, dzień pierwszy. Nad Odrą | Magda | film obyczajowy, reżyseria: Bohdan Poręba | |
| 1966 | Sublokator | Kazimiera | film komediowy, reżyseria: Janusz Majewski |
| 1968 | Molo | matka Andrzeja | film psychologiczny, reżyseria: Wojciech Solarz |
| 1969 | Zbrodniarz, który ukradł zbrodnię | aktorka Teatru Dramatycznego | film kryminalny, reżyseria: Janusz Majewski |
| Nowy | Stenia | film komediowy, reżyseria: Jerzy Ziarnik | |
| 1970 | Doktor Ewa | nauczycielka Perkowska (odcinki: 3, 4) | serial telewizyjny, reżyseria: Henryk Kluba |
| Album polski | żona Mazura | film obyczajowy, reżyseria: Jan Rybkowski | |
| Abel, twój brat | Eugenia Matulakowa, matka Karola | film młodzieżowy, reżyseria: Janusz Nasfeter | |
| 1971 | Złote Koło | Bartoszewska | film kryminalny, reżyseria: Stanisław Wohl |
| Trochę nadziei | dziennikarka | film obyczajowy, reżyseria: Julian Dziedzina | |
| 1972 | Gruby | matka Grubego (odcinki: 1, 2, 3, 5, 7) | serial telewizyjny, reżyseria: Wojciech Fiwek |
| 1973 | Wielka miłość Balzaka | głos kobiety (rola Julii Doncourt) | serial telewizyjny, reżyseria: Wojciech Solarz |
| 1974 | Urodziny Matyldy | Jadwiga Okoniowa, pobita pracownica | film psychologiczny, reżyseria: Jerzy Stefan Stawiński |
| Tylko się jeździ | mama Michała | film obyczajowy, reżyseria: Leokadia Migielska | |
| Święty Mikołaj pilnie poszukiwany | pani Halina, kierowniczka domu dziecka | film komediowy, reżyseria: Krzysztof Gradowski | |
| Koniec babiego lata | Kozłowa, matka Józka | film obyczajowy, reżyseria: Ewa Kruk | |
| Awans | Grzybicha, matka Mariana | film komediowy, reżyseria: Janusz Zaorski | |
| 1975 | Czterdziestolatek | Katarzyna Maliniakowa (odcinek: 8) | serial telewizyjny, reżyseria: Jerzy Gruza |
| 1976 | Motylem jestem, czyli romans 40-latka | Katarzyna Maliniakowa | film komediowy, reżyseria: Jerzy Gruza |
| 1978 | Ty pójdziesz górą – Eliza Orzeszkowa | Franciszka Pawłowska, matka Elizy Orzeszkowej | film biograficzny, reżyseria: Leszek Orlewicz |
| 1979 | Ja, Klaudiusz (serial 1976) | Kamilla (polski dubbing) | serial telewizyjny, reżyseria dubbignu: Izabella Falewiczowa |
| Godzina „W” | matka Jacka | film wojenny, reżyseria: Janusz Morgenstern | |
| 1980 | Grzechy dzieciństwa | pomywaczka | film młodzieżowy, reżyseria: Krzysztof Nowak-Tyszowiecki |
| Dzień Wisły | uciekinierka | film wojenny, reżyseria: Tadeusz Kijański | |
| 1981 | Mężczyzna niepotrzebny! | matka Małgosi | film psychologiczny, reżyseria: Laco Adamík |
| Fik-Mik | szatniarka Kasia | film obyczajowy, reżyseria: Marek Nowicki | |
| 1982 | Przesłuchanie | kierowniczka domu dziecka | film psychologiczny, reżyseria: Ryszard Bugajski |
| Popielec | Hladiczka | serial telewizyjny, reżyseria: Ryszard Ber | |
| 1986 | Tulipan | matka Jurka (odcinek: 1) | serial telewizyjny, reżyseria: Janusz Dymek |
| 1987 | Słońce w gałęziach | kobieta | film psychologiczny, reżyseria: Ludmiła Niedbalska |
| 1987–1991 | Smerfy | Hogata (polski dubbing) | serial animowany, reżyser dubbingu: Maria Piotrowska |
| 1988 | Pożegnanie cesarzy | Hanka, córka Tomasza | film dramatyczny, reżyseria: Roman Załuski |
| Kogel-mogel | Solska | film komediowy, reżyseria: Roman Załuski | |
| 1989 | Galimatias, czyli kogel-mogel II | Solska | film komediowy, reżyseria: Roman Załuski |
| 1990 | Amerykańska opowieść | Mame (polski dubbing) | film animowany, reżyseria dubbingu: Barbara Sołtysik |
| Kacze opowieści | pani Dziobek (polski dubbing) | serial animowany, reżyseria dubbingu: Maria Piotrowska, Miriam Aleksandrowicz | |
| Kacze opowieści. Poszukiwacze zaginionej lampy | pani Dziobek (polski dubbing) | film animowany, reżyseria dubbingu: Maria Piotrowska | |
| W labiryncie | Robakowa, matka porywaczki | serial telewizyjny, reżyseria: Paweł Karpiński | |
| Pogrzeb kartofla | Mazurkowa | film obyczajowy, reżyseria: Jan Jakub Kolski | |
| Korczak | pracownica w sierocińcu Korczaka | film biograficzny, reżyseria: Andrzej Wajda | |
| Urodziny Kaja | matka Magdaleny | film komediowy, reżyseria: Lone Scherfig | |
| 1991 | Niech żyje miłość | Wanda Korebowa | film melodramatyczny, reżyseria: Ryszard Ber |
| 1992 | Pierścionek z orłem w koronie | kobieta | film wojenny, reżyseria: Andrzej Wajda |
| 1993 | Nowe przygody Arsena Lupin | żona majordomusa (odcinek: La tabatiere de l’empereur) | serial telewizyjny, reżyseria: Alain Nahum |
| Dwa księżyce | Wojtalikowa | film poetycki, reżyseria: Andrzej Barański | |
| Czterdziestolatek. 20 lat później | Katarzyna Maliniakowa (odcinek: 5) | serial telewizyjny, reżyseria: Jerzy Gruza | |
| 1994 | Dzielny Agent Kaczor | dyrektorka domu dziecka Kwasi (polski dubbing) | serial animowany, reżyseria dubbingu: Maria Piotrowska |
| Ptaszka | Klimowa, sąsiadka Lipeckich | film obyczajowy, reżyseria: Krystyna Krupska-Wysocka | |
| Królestwo Zielonej Polany | głos | film animowany, reżyseria: Barbara Sołtysik, Krzysztof Kiwerski | |
| 1995 | Jeszcze bardziej zgryźliwi tetrycy | Mamme (polski dubbing) | film dramatyczny, reżyseria dubbingu: Elżbieta Jeżewska |
| 1996 | 101 dalmatyńczyków (film 1961) | niania (polski dubbing) | film animowany, reżyseria dubbingu: Ewa Złotowska |
| Maszyna zmian. Nowe przygody | woźna (odcinek: 3) | serial telewizyjny, reżyseria: Andrzej Maleszka | |
| 1997 | Taekwondo | ciotka Michała | film kryminalny, reżyseria: Moon Seung-wook |
| W krainie Władcy Smoków | Elin (odcinki: 16, 17, 18, 26) | serial telewizyjny, reżyseria: Noel Price | |
| Świat królika Piotrusia i jego przyjaciół | (polski dubbing) | serial animowany, reżyseria dubbingu: Barbara Sołtysik | |
| Historie miłosne | matka Filipa | film obyczajowy, reżyseria: Jerzy Stuhr | |
| Dom | żona Sochejki (odcinek: 17) | serial telewizyjny, reżyseria: Jan Łomnicki | |
| Królestwo Zielonej Polany. Powrót | głos | film animowany, reżyseria: Barbara Sołtysik, Krzysztof Kiwerski | |
| 1997–2001 | Klan | Helena Małek, matka Grażyny Lubicz | serial telewizyjny, reżyseria: różni |
| 1998 | Miodowe lata | sąsiadka (odcinek: 13) | serial telewizyjny, reżyseria: Maciej Wojtyszko |
| 1999 | Mickey: Bajkowe święta | (polski dubbing) | film animowany, reżyseria dubbingu: Jerzy Dominik |
| Tygrysy Europy | nauczycielka | serial telewizyjny, reżyseria: Jerzy Gruza | |
| 2000–2012 | Plebania | Józefina Lasek, gospodyni księdza | serial telewizyjny, reżyseria: różni |
| 2001 | Przedwiośnie (film) | służąca Gajcowa | film kostiumowy, reżyseria: Filip Bajon |
| 2002 | Przedwiośnie (serial telewizyjny) | służąca Gajcowa (odcinki: 1, 3) | serial telewizyjny, reżyseria: Filip Bajon |
| 2003 | 101 dalmatyńczyków II. Londyńska przygoda | niania (polski dubbing) | film animowany, reżyseria dubbingu: Joanna Wizmur |
| 2004 | City | gospodyni | film obyczajowy, reżyseria: Maciej Odoliński |
| 2004–2010 | Ziarno | babcia | program religijny, reżyseria: Józef Mika |
| 2012 | Ojciec Mateusz | matka Fabisiaka (odcinek: 107) | serial telewizyjny, reżyseria: Wojciech Nowak |
| 2014 | Na dobre i na złe | Maria Szewczyk (odcinek: 559) | serial telewizyjny, reżyseria: Agnieszka Smoczyńska |
| 2016 | Ojciec Mateusz | Aniela, babcia Lecha (odcinek: 196) | serial telewizyjny, reżyseria: Wojciech Nowak |
| Smoleńsk | Anna Walentynowicz | film dramatyczny, reżyseria: Antoni Krauze | |
| 2019 | Miszmasz, czyli kogel-mogel 3 | Solska | film komediowy, reżyseria: Kordian Piwowarski |
| 2021 | Koniec świata, czyli kogel-mogel 4 | Solska | film komediowy, reżyseria: Anna Wieczur-Bluszcz |
Przypisy
- ↑ Dominika Kruszakin: Pogrzeb Katarzyny Łaniewskiej. Znamy szczegóły. plejada.pl. [dostęp 2020-12-10].
- ↑ Rozmowa przeprowadzona z aktorką Katarzyną Łaniewską przez Jacka i Michała Karnowskich, [w:] tygodnik „W Sieci”, nr 6 (10) 2013 z 11–17 lutego 2013.
- ↑ Rozmowa Niezależna. Katarzyna Łaniewska. gazetapolska.pl, 14 lipca 2011.
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2011.
- ↑ Katarzyna Łaniewska przemawiała do uczestników V Marszu Wolności i Solidarności. onet.pl, 2015-12-13. [dostęp 2015-12-13].
- ↑ Dramat Babci Józi z „Plebanii”. Po śmierci męża przeżywa koszmar, „Pikio.pl”, 16 kwietnia 2018 [dostęp 2018-09-09].
- ↑ Konrad Szczęsny: Skromny pogrzeb Katarzyny Łaniewskiej. Tak pożegnali ją bliscy i rodzina. viva.pl, 17 grudnia 2020. [dostęp 2020-12-18].
- ↑ M.P. z 1998 r. nr 20, poz. 303.
- ↑ M.P. z 2008 r. nr 31, poz. 273 – pkt 5.
- ↑ Łaniewska, Gołas, Dłużewska, Wencel, Lorenc i Roszkowski laureatami Nagrody Ministra 2020. gov.pl, 25 listopada 2020. [dostęp 2020-11-27].
Bibliografia
Linki zewnętrzne
- Katarzyna Łaniewska-Błaszczak w bazie IMDb (ang.)
- Katarzyna Łaniewska-Błaszczak w bazie Filmweb
- Katarzyna Łaniewska-Błaszczak w bazie filmpolski.pl
- Szablon:E-teatr
- Katarzyna Łaniewska na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
Kontrola autorytatywna (osoba):
Identyfikatory zewnętrzne:
Kategorie:
- Absolwenci Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza
- Członkowie Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej
- Członkowie Związku Młodzieży Polskiej
- Laureaci Dorocznej Nagrody MKiDN
- Ludzie urodzeni w Łodzi
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1944–1989)
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Odznaką 1000-lecia Państwa Polskiego
- Odznaczeni odznaką „Zasłużony Działacz Frontu Jedności Narodu”
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (1944–1989)
- Odznaczeni Złotym Medalem „Za zasługi dla obronności kraju”
- Odznaczeni Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
- Pochowani na Cmentarzu na Służewie przy ul. Wałbrzyskiej w Warszawie
- Polskie aktorki dubbingowe
- Polskie aktorki filmowe
- Polskie aktorki teatralne
- Odznaczeni odznaką „Zasłużony Działacz Kultury”
- Odznaczeni odznaką honorową „Za Zasługi dla Warszawy”
- Aktorki teatralne związane z Łodzią
- Aktorki filmowe związane z Łodzią
- Członkowie Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” (1980–1989)
- Ludzie związani z prasą podziemną w Polsce 1945–1989
- Urodzeni w 1933
- Więźniowie Dulagu 121 Pruszków
- Zmarli w 2020