Trijodek boru
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ogólne informacje | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Wzór sumaryczny |
BI3 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Masa molowa |
391,52 g/mol | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Wygląd |
bezbarwne, lotne ciało stałe (często lekko różowe od śladów jodu) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Identyfikacja | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Numer CAS | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| PubChem | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Podobne związki | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Inne aniony | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Inne kationy | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jodek boru, BI3 – nieorganiczny związek chemiczny boru i jodu.
Otrzymywanie
Jodek boru można otrzymać w wyniku bezpośredniej syntezy poprzez jodowanie boru w temperaturze 600–1000 °C[4]:
- 3I2 + 2B → 2BI3
Jodek boru o bardzo wysokiej czystości z 25% wydajnością można uzyskać w reakcji jodu rozpuszczonego w heptanie z borowodorkiem sodu lub potasu w temperaturze 80 °C[5]:
- 8I2 + 3NaBH4 → 3NaI + 3BI3 + 4H2 + 4HI
Właściwości
W temperaturze pokojowej jest to bezbarwne, lotne ciało stałe, często lekko zabarwione na różowo na skutek obecności śladów jodu, który wydziela się łatwo wobec wilgoci. Ulega fotolizie pod wpływem światła o długości fali < 360 nm. Należy przechowywać go w ciemności w atmosferze gazu obojętnego[6].
Jest silnym kwasem Lewisa. Rozkłada m.in. etery dialkilowe (do jodków alkilowych) oraz arylowo-alkilowe (do fenoli i jodków alkilowych); nie reaguje z eterami diarylowymi. W reakcjach tych jest najbardziej reaktywny spośród wszystkich halogenków boru. Jodki alkilowe powstają też w reakcjach jodku boru z estrami, silanami i alkoholami[6].
Zastosowanie
Stosowany w preparatyce organicznej do rozrywania wiązań C–O w eterach, estrach i in., do substytucji halogenków alkilowych i arylowych, do borowania[6]. Jest także substratem do otrzymywania boru o wysokiej czystości[5].
Przypisy
- ↑ a b c Trijodek boru (nr 307629) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2012-02-08]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ a b David R. Lide (red.), CRC Handbook of Chemistry and Physics, wyd. 90, Boca Raton: CRC Press, 2009, s. 4-53, ISBN 978-1-4200-9084-0 (ang.).
- ↑ Trijodek boru (nr 307629) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2012-02-08]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ J. Cueilleron, J.C. Viala. Direct synthesis of boron triiodide and the chemical transport of boron with iodine. „Journal of the Less Common Metals”. 58 (2), s. 123–131, 1978. DOI: 10.1016/j.bbr.2011.03.031.
- ↑ a b A.G. Briggs, R.E. Simmons. The preparation of very pure boron iodide. „Naturwissenschaften”. 77 (12), s. 595–597, 1990. DOI: 10.1007/BF01133735.
- ↑ a b c Rob Ronald, Boron Triiodide, Washington State University, Pullman, WA, USA: John Wiley & Sons, Ltd., 1995–2000.
Bibliografia
- Rob Ronald, Boron Triiodide, Washington State University, Pullman, WA, USA: John Wiley & Sons, 1995–2000.